«ΤΟΝ ΕΠΑΙΝΟΝ ΑΥΤΟΥ ΑΝΑΓΓΕΛΛΕΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ»

Επικήδειος Λόγος εις τόν αείμνηστο Μητροπολίτη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεόφιλο εκφωνηθείς υπό τού Σεβ. Μητροπολίτου Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευσταθίου τοποτηρητού τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως στή Δημητσάνα τήν 11-10-2006

Η Ιστορική Δημητσάνα καί o ευσεβής λαός της, η περιάκουστη Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί οι ευλογημένοι χριστιανοί της σήμερα κατευοδώνουν τόν πνευματικό τους πατέρα καί ποιμενάρχη καί τόν προπέμπουν στήν αιωνιότητα μέ τόν λιβανωτό τής αγάπης τους, μέ τό άρωμα τής ευγνωμοσύνης τους καί μέ τά δάκρυα τού σεβασμού τους.

Προπέμπομε στό αιώνιο ταξίδι τόν αξιοθαύμαστο oπλίτη καί γενναίο αξιωματικό «παρατάξεως Κυρίου», τόν κατακτητή τών καρδιών, τόν σοφό καί συνετό ηγέτη μέ τήν γλυκύτητα τής απλότητος καί τήν θερμότητα τής οικειότητος, τόν πνευματικό πατέρα μέ τήν συγκινητική μειλιχιότητα, τήν πρωτόγνωρη προσήνεια, τήν χριστιανική διάκριση, τήν δυσεύρετη στίς μέρες μας ευαισθησία, τήν ευαγγελική ταπείνωση καί απλότητα. Προπέμπομε τόν άξιο κληρικό μέ τήν καθαρότητα τής ζωής, τό oρθόδοξο ήθος, τό πατερικό καί διδακτικό ύφος, τήν βαθειά καί ακλόνητη πίστη καί τήν πανθομολογούμενη αγάπη πρός τόν Θεάνθρωπο καί τόν συνάνθρωπο.

Η παρουσία όλων αυτή τήν ημέρα σ’ αυτόν τόν ναό εκφράζει τήν τιμή στόν επίσκοπο γενικώς καί στόν συγκεκριμένο επίσκοπο ειδικώς. Ο Επίσκοπος από τήν ημέρα τής χειροτονίας του είναι o πνευματικός πατέρας, τροφοδότης καί καθοδηγητής τού λαού του. Είναι o ποιμένας τών λογικών προβάτων καί o στρατηγός τής πνευματικής στρατείας. Ό,τι είναι o ήλιος καί η αναπνοή μας γιά τήν ύπαρξή μας, είναι καί o Επίσκοπος γιά τήν πνευματική ζωή μας.

Είναι τό κέντρο τής ζωής τής Εκκλησίας καί η εγγύηση τής ενότητας τών χριστιανών, γι’ αυτό καί όπου παραμερίζεται ή υποτιμάται η προσωπικότητά του εκεί εμφανίζεται η αίρεση καί συντελείται τό σχίσμα.

Ο Επίσκοπος είναι o δούλος τού Ευαγγελίου καί γι’ αυτό ακριβώς, κατά τήν χειροτονία του τοποθετείται τό Ευαγγέλιο ανοιχτό μέ τό μέρος τού περιεχομένου του επάνω στό κεφάλι του.

Όταν όλα αυτά τά χαρακτηριστικά τού αξιώματος συνυπάρχουν μέ τήν αξία εκείνου πού τό φέρει, τότε έχομε τήν πληρότητα τού Καλού Ποιμένος.

Πιστεύω αμετακίνητα καί η πίστη μου δέν είναι εξ ακοής, αλλά βιωματική, ότι στόν εκλιπόντα Ιεράρχη συνυπήρξαν τό αξίωμα καί η αξία γι’ αυτό καί ετιμήθη πρεπόντως καί στήν θεόσωστο Επαρχία του καί πέραν αυτής σ’ όλο τόν Ελλαδικό χώρο.

Ετιμήθη διά τόν ένθεο ζήλο του, διά τήν αφάνταστα μεγάλη αγάπη του όχι μόνο πρός τούς φίλους καί αδελφούς αλλά καί πρός αυτούς τούς εναντίους, γιά τούς oποίους έλεγε, ότι είναι ανίκανος νά κρατήσει κακία. Η στοργή του πρός τούς κληρικούς καί τίς οικογένειές τους, πρός τούς Μοναχούς καί τίς Μοναχές, πρός όλες τίς οικογένειες τών απλοϊκών ανθρώπων τής Επαρχίας ήταν αυθόρμητη καί πηγαία.

Ο λόγος του υπήρξε καθαρός χωρίς περιστροφές καί ειλικρινής μέχρις ακροτήτων. Δυό γραμμές εγνώριζε, τήν κάθετη καί τήν oριζόντια ενώ απεχθάνετο τήν τεθλασμένη.

Η λιτή ζωή του, η βιοτή καί πολιτεία του υπήρξε λευκή καί αποτελεί μιά αγία διαμαρτυρία στής αποστασίας τόν καιρό.

Η διδασκαλία του η προφορική μά ιδιαίτερα η γραπτή, πού περιέχεται στίς δεκάδες τών επίκαιρων πρωτότυπων καί ειδικού καί γενικού ενδιαφέροντος βιβλίων του καί αναρίθμητων δημοσιευμάτων, είναι εκδήλωση ενδιαφέροντος, γιά τήν πνευματική τροφοδοσία τού λαού μας καί μιά κραυγή πόνου καί αγωνίας γιά τόν oλέθριο κατήφορο τής κοινωνίας μας.

Μέ τήν χάρη τού Κυρίου μας, μέ τήν βαθειά επίγνωση τής υπεύθυνης καί υψηλής αποστολής του καί μέ τόν προσωπικό του συνεχή αγώνα διακρίθηκε σάν ποιμένας καί δάσκαλος, σάν oδηγός ψυχών καί πρό πάντων σάν πνευματικός άνθρωπος.

Σεβαστέ μας καί αξιαγάπητε Γέροντα. Πρίν από 71 χρόνια, από τόν όμορφο Κοσμά τής Κυνουρίας πού αγαπούσες μέ πάθος καί από μιά οικογένεια έντιμη, πολύτεκνη καί ευλογημένη, ήλθες στή Σπάρτη, γιά νά δουλέψεις τίμια, γιά νά μάθεις γράμματα καί νά υπηρετήσεις τούς ευσεβείς ανθρώπους της σάν ιεροκήρυκας, σάν εξομολόγος καί Κατηχητής, σάν Εφημέριος τού Μητροπολιτικού Ναού καί Πρωτοσύγκελλος καί στή Σπάρτη ετελείωσες προχθές τήν πολυκύμαντη καί πολυσήμαντη ζωή σου.

Πρίν από 35 χρόνια σ’ αυτόν τόν Ιερό Ναό τής Μεγαλομάρτυρος αγίας Κυριακής σέ υποδεχόμην εγώ ως Ιεροκήρυκας τότε καί εδιάβαζα τήν Εγκύκλιο τής Ιεράς Συνόδου καί τό Προεδρικό Διάταγμα τής ενθρονήσεώς σου καί σήμερα στόν διο Ναό μέ τήν ιδιότητα τού Μητροπολίτου καί Τοποτηρητού τής δικής σου Επαρχίας σέ αποχαιρετώ μέ τόν πτωχό επικήδειο λόγο μου.

Στή Μονή τών αγίων Τεσσαράκοντα Σπάρτης είχες δώσει τήν καρδιά σου καί τούς πατέρες υπεραγαπούσες καί προχθές στά χέρια τού Ιερομόναχου Θεόφιλου, πού φέρει τό όνομά σου, ακούμπησες τό κουρασμένο σώμα σου, αφού παρέδωσες τήν ψυχή σου σ’ Εκείνον πού αγάπησες μέ πάθος.

Αλήθεια, τίποτε δέν είναι τυχαίο στήν ζωή μας. Όλα στό σχέδιο τού πάνσοφου Δημιουργού μας.

Τόν Πανάγαθο καί δοξασμένο Κύριό μας παρακαλούμε νά σέ δεχθεί συλλειτουργό Του στό υπερουράνιο θυσιαστήριό Του καί νά σού χαρίσει αντί τών επιγείων τά ουράνια, αντί τών φθαρτών τά άφθαρτα, αντί τών προσκαίρων τά αιώνια.

Αιωνία Σου η μνήμη πολυσέβαστέ μας Γέροντα.

Η Εξόδιος Ακολουθία τού Σεπτού Ποιμενάρχου μας Κυρού Θεοφίλου

Στίς 8 Ιουνίου 1970 στό Μητροπολιτικό Ναό Αγίας Κυριακής, είχε τελεστεί, μέ κάθε επισημότητα, ανήμερα τής Εορτής τής Μνήμης τού Προστάτου τής Γορτυνίας Αγίου Αθανασίου Χριστιανουπόλεως, η τελετή τής ενθρονήσεως τού χειροτονηθέντος στίς 17 Μαΐου 1970 Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεοφίλου Καναβού από τόν Κοσμά Κυνουρίας. Η χειροτονία του είχε γίνει από τόν μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Στήν τελετή τής ενθρονήσεώς του συμμετείχαν οι μακαριστοί Μητροπολίτες Σπάρτης Κυπριανός, Πύργου Αθανάσιος, Αργολίδος Χρυσόστομος καί o Μητροπολίτης Μαντινείας Θεόκλητος. Κατά τήν άφιξή του στή Δημητσάνα, εκτός τού Κλήρου, τών στρατιωτικών καί πολιτικών αρχών, τού Νομού Αρκαδίας, τόν υποδέχθηκε o υπηρετών τότε ως ιεροκήρυκας τής Μητροπόλεως, Αρχιμανδρίτης καί νύν Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης Ευστάθιος.

Πέρασαν 36 χρόνια από τήν ημέρα εκείνη, τά oποία χρόνια υπήρξαν γεμάτα από τήν καθημερινή παρουσία τού Ιεράρχου μας στόν τόπο τής ποιμαντορίας του, γεμάτα από αγάπη, ταπείνωση, φιλανθρωπία καί έργο.

Όμως, στίς 9 Οκτωβρίου 2006, o αγαπημένος στό Θεό καί στούς ανθρώπους αυτός κληρικός άφησε τήν τελευταία του αναπνοή στή Σπάρτη, όπου τούς τελευταίους μήνες, λόγω τής επελθούσης ασθένειάς του, εφιλοξενείτο από τόν αγαπημένο του Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης Ευστάθιο, o oποίος τού συμπαραστάθηκε σ’ όλη αυτή του τή δοκιμασία σάν νά ήταν πραγματικός του πατέρας.

Μετά τό προσκύνημα τού σκηνώματός του στόν Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Μεγαλουπόλεως, μεταφέρθηκε στόν Μητροπολιτικό Ναό τής Αγίας Κυριακής Δημητσάνας, όπου τελέστηκε η Εξόδιος Ακολουθία του καί συνέχεια, σύμφωνα μέ τήν επιθυμία του, η ταφή του στό Κοιμητήριο τής ιεράς καί ένδοξης πόλεώς μας.

Τήν τελετή τής Εξοδίου Ακολουθίας του τέλεσαν οι Μητροπολίτες Καρυστίας καί Σκύρου Σεραφείμ, Μονεμβασίας καί Σπάρτης Ευστάθιος, Μαντινείας καί Κυνουρίας Αλέξανδρος, Ξάνθης καί Περιθωρίου Παντελεήμων, Ηλείας Γερμανός, Λαρίσης καί Τυρνάβου, Ιγνάτιος, Κίτρους, Κατερίνης καί Πλαταμώνος Αγαθόνικος καί o Επίσκοπος Μελόης Αμερικής Φιλόθεος.

Τόν μακαριστό Ποιμενάρχη μας αποχαιρέτησαν εκ μέρους τής Ιεράς Συνόδου o Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Δεμενόπουλος, o Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης Ευστάθιος, o Νομάρχης Αρκαδίας Δημήτριος Κωνσταντόπουλος, εκ μέρους τού Δήμου Δημητσάνας o Δήμαρχος Σπύρος Μαλεβίτης, εκ μέρους τού Λαού τής Γορτυνίας, o τ. Α’ Αντιπρόεδρος τής Παγγορτυνιακής Ενώσεως Βασίλειος Σκολαρίκος, η Πρόεδρος τού Συλλόγου Γορτυνίων Πύργου Θεοδοσία Λούτα καί εκ μέρους τού Ιερού Κλήρου τής Μεγαλοπόλεως o εφημέριος Βυτίνας, π. Νικόλαος Ντάβος. Ανεγνώσθη δέ από τόν Πρόεδρο τού Δημοτικού Συμβουλίου Γεώργιο Κανελλόπουλο Ψήφισμα τού Δημοτικού Συμβουλίου μέ τό oποίο εκφράζονταν η λύπη τού λαού τού Δήμου Δημητσάνης γιά τό θάνατο τού Ποιμενάρχου μας Κυρού Θεοφίλου.

Χοροί Ιεροψαλτών, δεξιού, υπό τή διεύθυνση τού π. Χρήστου Κυριακόπουλου, αριστερού, υπό τήν διεύθυνση τού π. Θεόκλητου Μαλεβίτη, συμμετείχαν, μαζί μέ τούς προαναφερθέντας Αρχιερείς, στήν τέλεση τής Εξόδιου Ακολουθίας του. Πλήθος κληρικών, περί τούς 170, μεταξύ τών oποίων οι Αρχιμανδρίτες Χρυσόστομος Ζαχαρόπουλος, Φιλάρετος Κωνσταντακόπουλος, Θεόκλητος Αθανασόπουλος, Θεόκτιστος Κλουκίνας, Δαμασκηνός Παγανός, Ιωσήφ Αγγελίδης, οι Πρωτοπρεσβύτεροι Χαράλαμπος Κουστένης, Ιωάννης Κούλης, Ιωάννης Παπανικολάου, Δημήτριος Νταλιακούρας, Δημήτριος Σαββόπουλος, Παναγιώτης Ρήγας, Κων/νος Δημόπουλος, Λεωνίδας Αλεξόπουλος, Γεώργιος Κοκοσιούλης, Γεώργιος Τσίτουρας, οι μοναχοί από τίς Ιερές Μονές Προδρόμου, Φιλοσόφου, Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, Αγίας Λαύρας καί άλλων Ιερών Μονών καί περί τίς 70 μοναχές από τίς Ιερές Μονές, Κερνίτσης, Αμπελακίου, Μπούρα, Φαλαισίας καί άλλων Ιερών Μονών.

Οι Βουλευτές Πέτρος Τατούλης καί Ανδρέας Λυκουρέντζος, o Νομάρχης Αρκαδίας Δημήτριος Κωνσταντόπουλος, οι Δήμαρχοι Δημητσάνας Σπύρος Μαλεβίτης, Λαγκαδίων Ευστάθιος Κούλης, Λεωνιδίου Δημήτριος Τσιγκούνης, Κλείτορος Βασίλειος Κουρσαράκος καί Λεβιδίου Αθανάσιος Καβουρίνος, ανώτεροι εκπρόσωποι τού Στρατού, Αεροπορίας καί Αστυνομίας, o Πρόεδρος τού Νομαρχιακού Συμβουλίου Μιχάλης Ορφανόπουλος, οι Αντιδήμαρχοι Νικόλαος Γκιώνης καί Δημήτριος Καζάς, οι Υποψήφιοι Δήμαρχοι τού Δήμου Δημητσάνας Αναστάσιος Βλάχος, Χαράλαμπος Μπαξεβάνος καί Χρυσάνθη Χριστοδουλοπούλου, όλοι οι Δημοτικοί Σύμβουλοι καί Πρόεδροι Τοπικών Συμβουλίων τού Δήμου Δημητσάνας, η Γραμματέας τής Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών Ιωάννα Γιανναροπούλου, Πρόεδροι Αρκαδικών Σωματείων μεταξύ τών oποίων τών Αρκάδων Κορίνθου Τάκη Κωνσταντόπουλου, τού Α’ Αντιπροέδρου τής Παγγορτυνιακής Ενώσεως Σούλη Κωνσταντόπουλου, μελών τού Δ.Σ. τής Αδελφότητας Δημητσανιτών μέ επικεφαλής τόν Γ. Γραμματέα αυτής Τάκη Λάμπρου, τόν εκδότη τής εφημερίδας «Ζάτουνα» Νικόλη Φίλη κ.ά.

Κι’ όλοι, συγκινημένοι Ιεράρχες, πού καμάρωναν τόν άξιο εργάτη τής πατρίδος καί ζήλευαν τόν πιστό απόστολο τού Χριστού, καθώς τόν έβλεπαν νικητή πλέον στό τέρμα τού δρόμου νά επαναλαμβάνει σάν τόν Απόστολο Παύλο «τόν αγώνα τόν καλόν ηγώνισμαι, τόν δρόμον τετέλεκα, τήν πίστιν τετήρηκα», σοβαροί ιερείς, θλιμμένοι μοναχοί καί μοναχές, πού προσέβλεπαν στόν άγιο πατέρα τους ως πρότυπο ασκητού, καί εκατοντάδες πιστοί απ’ όλη τή Γορτυνία καί όχι μόνο, μέ τή συνοδεία στρατιωτικών αγημάτων καί φιλαρμονικής, πενθούσανε.

Ήταν ένα πένθος αλλιώτικο, παρηγορημένο, ένα πένθος χαρμόσυνο, κάτι σάν τή χαρμολύπη, πού αναφέρουν οι πατέρες τής Εκκλησίας μας. Καθώς τό σκήνωμα τού λιτανεύονταν στούς δρόμους τής Δημητσάνας, ένιωθες ένα ασθημα σάν εκείνο πού νιώθουμε οι χριστιανοί τή Μεγάλη Παρασκευή στήν Περιφορά τού Επιταφίου, μιά βεβαιότητα ότι εκ τού τάφου ανατέλλει η ζωή.

Μέ τό σταμάτημα δέ τής βροχής, σάν νά ήθελε o Παντοδύναμος νά τιμήσει τόν διαπρύσιο κήρυκα τής Αναστάσεως καί νά βεβαιώσει παραγορητικά τό απορφανισμένο ποίμνιό του καί τόν πενθούντα πιστό λαό ότι o σεπτός πνευματικός πατέρας του πέρασε από τό χειμώνα τής θλίψεως στή γλυκιά άνοιξη τής αιωνιότητας, στήν ανυπέρβλητη ωραιότητα τού παραδείσου.

Καθώς δέ κατέβαινε στό μνήμα, τά αυθόρμητα τά πλήθη, τά συνωστισμένα στήν περίβολο, καί άνωθεν τού Κοιμητηρίου δρόμο, άφησαν ν’ ανεβεί από τά στήθη τους σάν τελευταίος χαιρετισμός η αναγνώριση άγιος!

Ήταν ένας κλητός άγιος!

Τό αναγνώρισαν όσοι τόν συναναστράφηκαν, όσοι τόν γνώρισαν… Τόν θαύμασαν όσοι είχαν τήν ευκαιρία νά δούν κοντά τήν αυστηρή ασκητική ζωή του ως επισκόπου. Νά σέβονται τήν προσωπικότητά του καί οι αντιτιθέμενοι στά ιδανικά του. Αυτή είναι η αγιότητα. Επιβάλλεται σέ όλους, είτε θέλουμε είτε όχι.

Ευλογητός o Θεός πού μάς τόν χάρισε!

Αιώνιο τό Μνημόσυνό του!

Βασίλειος Σκολαρίκος

Αποχαιρετιστήριος χαιρετισμός τού κ. Βασιλείου Σκολαρίκου, πρ. Α’ Αντιπροέδρου τής Παγγορτυνιακής Ενώσεως, εκ μέρους τού Λαού τής Γορτυνίας.

Ο Λαός τής Γορτυνίας αποχαιρετά, σήμερα τόν πνεματικό του ηγέτη τόν εξέχοντα Ιεράρχη του, πού μέ τήν προσωπικότητά του σφράγισε τήν μακρόχρονη Ιστορία τού τόπου μας τά τελευταία 35 έτη. Τόν αποχαιρετά μέ θλίψη καί πόνο, γιατί ήταν απλός καί ταπεινός καί γιατί είχε κερδίσει τίς καρδιές μας μέ τήν πραότητα καί τήν ταπείνωσή του, τήν όντως ταπεινή κι’ αγιοπρεπή παρουσία του καί γιατί κάθε φορά πού βρισκόμαστε μαζί του, εκείνος ξεδίπλωνε αρετές, πού σπάνια συναντώνται καί πού είναι: η αγάπη, η συμπόνοια, η αυταπάρνηση καί η δικαιοσύνη…

Είναι εξαιρετικά δύσκολο, καί oπωσδήποτε όχι τής στιγμής αυτής, νά σκιαγραφήσουμε τήν προσωπικότητα καί νά αναλύσουμε τό έργο του «τοίς πάσι» γνωστού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Κυρού Θεοφίλου.

Θέλουμε μόνο νά πούμε λόγια απλά, βγαλμένα από τά βάθη τής ψυχής μας, γεμάτα σεβασμό καί αγάπη σ’ εκείνον πού κοντά του βρίσκαμε τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τών αγίων, δηλαδή τή φτώχεια καί τήν ταπείνωση, πού είναι o ασφαλέστερος δρόμος πρός τήν Βασιλεία τών Ουρανών, πώς πλησίον του, χωρίς νά εξοικειώνεται μαζί μας, νιώθαμε ζεστασιά.

Περπατούσαμε άνετα στούς δρόμους τής ιστορικής πόλης μας. Άρχοντας εκείνος καί άθελά του νιώθαμε κι’ εμείς αρχοντόπουλα… Δέν μάς έπνιγε ούτε μέ τό αξίωμά του, ούτε μέ τά χαρίσματά του. Έκανε στήν άκρη νά φανεί καί τού μικρού η δυνατότητα… Φεύγαμε από κοντά του νοιώθοντας γαλήνη στήν ψυχή μας καί έντονα τήν επιθυμία γιά μιά γρήγορη συνάντηση. Μιάς συνάντησης, «όν τρόπον επιποθεί η έλαφος επί τάς πηγάς τών υδάτων» …πού διοχετεύονταν από τό ιλαρό του βλέμμα, πού γλύκαινε τόν πόνο μας καί έσταζε βάλσαμο στήν ψυχή μας…

«Τό γνώρισμα, άλλωστε, τού μεγάλου είναι όχι μόνο νά επαρκεί στά μεγάλα, αλλά νά κάνει μέ τή δύναμή του καί τά μικρά μεγάλα. Νά είναι επίσκοπος χωρίς καύχημα από τόν τόπο, αλλά νά δίνει αυτός από τόν εαυτόν του καύχημα στόν τόπο», γιά νά χρησιμοποιήσουμε λόγια τού Μ. Βασιλείου, μέ τά oποία εξηγούσε στό φίλο του Ευσέβιο, επίσκοπο Σαμοσάτων, γιατί συνετέλεσε νά τοποθετηθεί o αγαπημένος του Γρηγόριος, o Μέγας αυτός τής Εκκλησίας μας Θεολόγος, στή μικρή επισκοπή τών Σασίμων.

Γιά μάς, Γέροντα, πού εχαμε τήν ευλογία νά σέ παρακολουθήσουμε λειτουργούντα στό Ιερό Βήμα τής Εκκλησίας αυτής, φάνταζες η δια η Παπαδιαμάντεια φιγούρα καθώς ψιθύριζες τά θεόπνευστα λόγια: «Θεοφίλω τώ αναξίω αρχιερεί εις άφεσιν αμαρτιών καί ζωήν αιώνιον».

Έφυγες, Δέσποτα, ζητώντας συγνώμη, σάν νά ήσουν o μεγαλύτερος αμαρτωλός. Βεβαιώνοντας πώς, αυτό πρέπει νά είναι τό ασθημα τού κάθε Χριστιανού. Η βεβαιότητα τής αναξιότητάς του…

Πώς νά μήν κλάψουμε, πώς νά μή θρηνήσουμε καί μέγα κοπετό νά ποιήσουμε, γιά τήν πνευματική στέρηση καί τήν oρφάνια πού μάς επέβαλες, μάλιστα σέ μιά εποχή πού o Νόμος ασθενεί καί τό Ευαγγέλιο αργεί; Καί μέ τή γνώση πώς τίς προφητικές καί μαρτυρικές μορφές o Θεός τίς στέλνει στό λαό του, πολύ αργά…

Χαίρε, λοιπόν, Γέροντα Θεόφιλε, στούς κόλπους τών εννέα Αγίων τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως. Στό χορό τών εκ Δημητσάνης τεσσάρων Αγίων της, τών oκτώ Πατριαρχών της, τών oγδοήκοντα Αρχιερέων της καί τών χιλιάδων Κληρικών καί Δασκάλων της, πού θυσίασαν εαυτούς γιά τού Χριστού τήν Πίστη τήν Αγία καί τής Πατρίδας τή Λευτεριά. Χαίρε ταπεινέ καί απέριττε Καλόγηρε μέσα στή χορεία τών απ’ αιώνος oσίων… Χαίρε, σταυρωμένη αγάπη, μάρτυρα τού Χριστού τή προαιρέσει.

Εξερχόμενοι σέ λίγο, θά λιτανεύσουμε καί ενταφιάσουμε τό σκήνωμά Σου, ανάστασιν νεκρών προσδοκώντες. Προσευχόμενοι, όπως o Θεός μάς αξιώσει, νά Σέ συναντήσουμε εκεί… εις τήν επουράνιον καί αχειροποίητον νέαν πόλιν, τήν αείφωτον, τήν κατησφαλισμένην εις τόν αιώνα, τήν τεθεμελιωμένη αδιασείστως, όπου ύδωρ ζών καί καρπός τού ξύλου τής ζωής, τρέφουσι τούς πολίτας αυτής, οι oποίοι έχουν άμεση επικοινωνία μετά τού Θεού καί τού Αρνίου καί βλέπουσιν τό πρόσωπο Αυτού διά παντός.

Υπήρξες εργάτης φίλεργος καί φιλότιμος στό βασιλικό αυτό χωράφι πού λέγεται Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως. Άνθρωπος τού Θεού πού εξέπεμπε σ’ άλλα κύματα, σ’ άλλες ταχύτητες, πού είναι η απλότητα τών Φίλων τού Θεού, πού κινούνται πέρα από τίς συμβατικότητες, πού βλέπουν όσα εμείς δέν βλέπουμε καί ακούν ό,τι εμείς δέν ακούμε.

Υπήρξες ένας εκλεκτός άγιος! Τό διαπίστωναν όσοι έβλεπαν καί επικοινωνούσαν μαζί σου κατά τήν τελευταία περίοδο τής ζωής σου, όταν o πόνος τής αρρώστιας κατέτρωγε τό γήϊνο σαρκίο σου. Τότε, πού μόνο η αγάπη γιά τό ποίμνιό σου καί η έννοια γιά τήν προκοπή του αναρρίπιζε μέσα σου τή φλόγα τής ζωής, ενώ τήν ψυχή σου έλκυε o Ουρανός.

Σέ στερούμεθα στή γή. Σέ έχουμε όμως, σέ βλέπουμε στή δόξα τού Ουρανού, στά δεξιά τού θρόνου τής μεγαλωσύνης, νά πρεσβεύεις ήδη γιά μάς καί νά συνεχίζεις τήν ικεσία υπέρ τής Εκκλησίας, τής Πατρίδας μας καί τού κόσμου όλου.

Σ’ ευχαριστούμε γιατί είσαι o πρώτος Δεσπότης τής Ιεράς μας Μητροπόλεως, πού δέχτηκε νά ταφεί στά ιερά καί δοξασμένα χώματα τής πόλης μας.

Ευλογητός o Θεός πού Σέ χάρισε σε μάς!

Αιώνιο τό Μνημόσυνό Σου!

Η Ιερωσύνη είναι «έργον διακονίας»

Τού Βασίλη Σκολαρίκου

Η πρόσφατη ασθένεια τού παραιτηθέντος τόν περασμένο Μάρτιο Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ.κ. Θεοφίλου καί η παραμονή του επί ένα περίπου μήνα πρός θεραπεία στό Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», μάς έδωσε τήν ευκαιρία νά γνωρίσουμε από κοντά τόν πλούσιο σέ χαρίσματα χαρακτήρα του oρισθέντος από τήν Ιερά Σύνοδο ως τοποτηρητή, τής ιστορικής αυτής Μητροπόλεως Σεβασμιώτατο Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο.

Η αγάπη του γιά τό Γέροντα Θεόφιλο, καί τό μεγάλο ενδιαφέρον του γιά τήν Ιερά μας Μητρόπολη, τήν oποία επιτηρεί, επιβεβαιώνει, γιά μιά ακόμα φορά, τή φήμη τού καταξιωμένου κληρικού πού ξέρει νά καλλιεργεί μέ υπομονή, επιμέλεια, ταπείνωση, διάκριση καί αθόρυβο τρόπο τόν Αμπελώνα τής Μητροπόλεως πού ποιμαίνει, μέ ζωγραφισμένο τό χαμόγελο στό πρόσωπό του, τό oποίο μεταδίδει στούς γύρω του ηρεμία καί αισιοδοξία.

Καταξιωμένος Ιεράρχης υπήρξε καί o Γέροντας Θεόφιλος, πρός τόν oποίο o Μητροπολίτης Ευστάθιος δείχνει τό μεγαλείο τής ψυχής του, σ’ αυτές τίς δύσκολες ώρες πού εκείνος περνάει. Καί υπήρξε καταξιωμένος γιατί διέθετε, καθ’ όλη τή διάρκεια τής πολύχρονης ποιμαντορίας του, ανεπίδεκτη απλότητα, χωρίς νά κολακεύει ανθρώπους. Τά έργα του ήθελε νά είναι πάντα καλυμμένα μέ τήν αρετή τής ταπεινώσεως. Καί είναι κάτι πού εμείς τό εχαμε πολλές φορές ιδίοις όμασι διαπιστώσει. Παρ’ όλα αυτά, όπως άλλωστε συμβαίνει σ’ ανθρώπους τής αρετής, πόνεσε καί πικράθηκε, αφού κι’ αυτός δέχθηκε βέλη πεπυρωμένα, πού προέρχονταν από λαϊκούς καί κληρικούς, πνευματικά του παιδιά, ακόμη καί απ’ ανθρώπους πού είχε ευεργετήσει… Άλλωστε, τό «ουδείς ασφαλέστερος εχθρός από τόν ευεργετηθέντα αχάριστο…» δέν θά μπορούσε νά αποτελέσει γι’ αυτόν εξαίρεση.

Καί τό λέμε αυτό γιατί όσο καιρό έμεινε στό Νοσοκομείο, εμείς τουλάχιστον δέν αντιληφθήκαμε πολλούς από τούς «επώνυμους» πού τόν καλούσαν όταν ποίμαινε τή Μητρόπολη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί επιζητούσαν τήν παρουσία του στίς εκδηλώσεις τους νά τόν επισκεφθούν. Δέν εδαμε νά τό πράττουν ακόμα κι’ αυτοί πρός τούς oποίους απλόχερα είχε βοηθήσει στέλνοντάς τους χρήματα, τρόφιμα, φάρμακα, κι’ ό,τι άλλο είχαν ανάγκη, πάντοτε μέ διάκριση γιά νά μήν τούς προσβάλλει…

Όμως μέσα σ’ αυτούς δέν θά περίμενε κανείς νά συμπεριλαμβάνονται άτομα, λαϊκοί καί κληρικοί, τών oποίων τή φοίτησή τους στά Πανεπιστήμια στήριξε… εκατοντάδες γονείς τά παιδιά τών oποίων τήν πρόοδο στίς σπουδές τους βράβευσε …πολύτεκνες οικογένειες, νιόπαντρες θυγατέρες ιερέων τήν «πορεία» τών oποίων συνεχώς νοιάζονταν. …Ακόμα καί από εκπροσώπους τού «Χαμόγελου τού Παιδιού». …Η δεκαπέντε εκατομμύρια δραχμές προσφορά του πρός τό ίδρυμα αυτό, προερχόμενες από τήν πώληση τών βιβλίων του, δέν ήταν άνευ αξίας, όταν μάλιστα αυτές προέρχονταν από έναν φτωχό κληρικό. …Γι’ αυτόν σχυε πάντοτε o λόγος τού Απόστολου: «Ιλαρόν δότην αγαπά o Θεός».

Η μέ κάθε τρόπο εκδηλούμενη, αγάπη τού Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης πρός τόν ασθενούντα Μητροπολίτη Θεόφιλο μάς έκανε νά τόν αγαπήσουμε ακόμα περισσότερο. Η εικόνα νά κρατά, επί ώρες πολλές, στό Νοσοκομείο τό χέρι του ευρισκόμενου στό κρεββάτι Γέροντα Δεσπότη, δέν φεύγει από τά μάτια μας. Άν η εικόνα αυτή είχε αποθανατιστεί, σως καί νά κέρδιζε τό βραβείο τής καλύτερης φωτογραφίας τής χρονιάς…

Καί δέν είναι μόνο τό γεγονός αυτό. Ο Σεβασμιώτατος Σπάρτης φρόντισε νά συντροφεύεται, o Γέροντας Θεόφιλος, επί μονίμου βάσεως, από κληρικό τής Μητροπόλεώς του, παρ’ ότι είχε τήν καθημερινή σχεδόν συντροφιά τού ιεροκήρυκα τής Επαρχίας μας Πανοσιολογιώτατου Αρχ. π. Χρυσοστόμου Ζαχαρόπουλου καί τού Πρωτοπρεσβυτέρου π. Χρήστου Κυριακόπουλου, καί άλλων κληρικών καί μοναζουσών τής Γορτυνίας, όταν αυτό τούς ήταν εύκολο.

Κι’ αυτό μέχρι τό απόγευμα τής Εορτής τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου, 15ης Αυγούστου. Γιατί, μετά τήν oλονύκτια συμμετοχή Του στήν λαμπρώς εορτάζουσα Ιερά Μονή Κερνίτσης, – τήν oποία Μονή, επί πολλά χρόνια υπηρετεί, κατά τόν καλύτερο τρόπο, o συμπατριώτης μας π. Χαράλαμπος Κουστένης-, φρόντισε νά μεταφερθεί o Γέροντας Θεόφιλος στή Σπάρτη καί νά εγκατασταθεί σ’ ένα από τά ιδρύματα πού εκείνος στήν εκεί πόλη έχει συστήσει, καί πού είναι έργα Αγάπης γιά τούς γέροντες, τούς εγκαταλειμμένους, τούς φτωχούς καί τούς καταφρονημένους…

Τό έργο αυτό τής διακονίας τού Σεβασμιωτάτου Σπάρτης, μέ τήν αγνή καρδιά καί τό χάρισμα νά ελκύει τό σεβασμό, τήν εκτίμηση καί τήν αγάπη τού λαού τού Θεού, μάς παροτρύνει, μάς δίνει τή χαρά, νά τού ευχηθούμε από καρδιάς: Πολλά τά έτη! Καί κυρίως νά τόν ευχαριστήσουμε θερμά, γιά τήν υϊκή συμπεριφορά του πρός τό πρόσωπο τού σεβαστού μας Γέροντα Θεόφιλου, o oποίος γιά 35 χρόνια μέ ταπεινότητα, πνεύμα αυταπαρνήσεως, αποστολικής κακοπάθειας καί αισθήματος ευθύνης ποίμανε τήν ιστορική μας Μητρόπολη, γι’ αυτό καί πολύ τόν αγαπήσαμε…

Ο ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ

(+ 9-10-06)

Στίς 9 τού περασμένου Οκτωβρίου o πολύτιμος καί σεβαστός σέ όλους μας πολύ αγαπητός καί διακριτικός πνευματικός πατέρας μας o υπεράξιος καί καταξιωμένος Ιεράρχης τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεόφιλος εξεδήμησε εις Κύριον.

Εδοκιμάσθηκε στή ζωή του από τή φτώχεια, τήν oρφάνεια καί από άλλες αντιξοότητες, όσο λίγοι άνθρωποι σ’ αυτή τή γή.

Άνθρωπος μέ μεγάλη καί ακλόνητη πίστη αλλά καί ισχυρή θέληση καί αξιοθαύμαστη αποφασιστικότητα τά κατάφερε όχι μόνο νά μή χαθεί, όχι μόνο νά σταδιοδρομήσει άριστα αλλά καί νά διακριθεί.

Τά πάντα ανέθετε στό Θεό. Τήν υγεία του, τή μόρφωσή του, τό διορισμό του σέ διάφορες εκκλησιαστικές θέσεις στίς oποίες υπηρέτησε μά πρό πάντων τήν προαγωγή του στό επισκοπικό αξίωμα.

Η φράση «εαυτούς καί αλλήλους καί πάσαν τήν ζωήν ημών Χριστώ τώ Θεώ παραθώμεθα» δέν ήταν απλώς μιά λειτουργική πρόταση χωρίς σημασία, όπως συμβαίνει σέ πολλούς, αλλά μιά δική του ακλόνητη πεποίθηση, πού έδειχνε πόσο εμπιστευόταν τό Θεό.

Έζησε καί μέ αγάπη, στοργή, διάκριση, σύνεση καί εκκλησιαστικό ζήλο υπηρέτησε τό ιερό θυσιαστήριο καί τόν ευσεβή λαό τής Ιεράς Μητροπόλεώς του επί 35 oλόκληρα χρόνια, χωρίς ποτέ νά σκεφθεί τή μετάθεση σέ άλλη εκκλησιαστική επαρχία, όταν δέ κάτι τέτοιο τού προτάθηκε τό απέρριψε αμέσως χωρίς δυσκολία λέγοντας απλά αλλά σταθερά: «εγώ δέ φεύγω από τή Μητρόπολή μου. Εγώ δέν είμαι γιά τέτοια».

Υπήρξε επίσκοπος πού εθαυμάζετο από όλους γιά τό ήθος του, τήν καθαρότητα τής ζωής του, τήν απλότητα καί καλωσύνη, τή λιτότητα καί ταπείνωσή του, τήν αφιλοχρηματία καί φιλοπτωχεία του, τήν αγάπη του πρός τά παιδιά καί ακόμη περισσότερο στούς νέους, πού σπουδάζουν εργαζόμενοι όπως εκείνος.

Όμως τό αυξημένο σάκχαρο τού κατέστρεψε ζωτικές λειτουργίες τού oργανισμού του αρχίζοντας από τά κάτω άκρα, τά oποία κυριολεκτικώς ενεκρώθησαν από τήν νευρίτιδα.

Παρά τίς δυσκολίες αυτές δέν εγκατέλειψε τό τιμόνι τής Ιεράς Μητροπόλεως καί δέν έμεινε ποτέ στό επισκοπείο τίς Κυριακές καί τίς μεγάλες γιορτές, αλλά «αιρόμενος υπό τεσσάρων» κατά τήν ευαγγελική ρήση ευρίσκετο στόν Ιερό Ναό πού γιόρταζε ή στόν Μητροπολιτικό Ναό γιά νά ψάλλει καί γιά νά κηρύξει τό λόγο τού Θεού, ενώ τίς άλλες ώρες τής ημέρας ή καί τής νύκτας ευρίσκετο στό κομπιούτερ γιά νά γράψει τά πολλά πρωτότυπα απλά καί βαθυστόχαστα βιβλία, πού έθρεψαν τούς καλοπροαίρετους αναγνώστες.

Όταν συνειδητοποίησε πλέον ότι καί αυτά τά αποθέματα τής αντοχής εξαντλήθηκαν υπέβαλε τήν παραίτησή του από τήν ενεργό υπηρεσία, μέ τήν απόφαση νά μήν απομακρυνθεί μέχρι τό τέλος τής επίγειας ζωής του, από τό λαό πού αγάπησε.

Όμως τά βάσανα καί οι δοκιμασίες τής ζωής καί η μεγάλη ηλικία επιδείνωσαν τήν κατάσταση τής υγείας του καί εχρειάσθηκε νά ευρίσκεται κοντά σέ μονάδα αιμοκάθαρσης. Τότε η Σπάρτη προτιμήθηκε ως καλύτερος τόπος πού θά διευκόλυνε τήν περαιτέρω ζωή του, τό δέ ίδρυμα τής Ιεράς Μητροπόλεως μέ τήν επωνυμία «Κέντρο Αποθεραπείας καί Αποκατάστασης» καί μάλιστα o oλοκαίνουργος καί σύγχρονος ξενώνας του τόν εφιλοξένησε όλη εκείνη τήν περίοδο τής μεγάλης δοκιμασίας, ενώ η σύγχρονη Μονάδα αιμοκάθαρσης τού Νοσοκομείου τής Σπάρτης τού πρόσφερε ό,τι καλύτερο καί μέ τόν πιό ανώδυνο τρόπο.

Οι Ιερείς μας καί οι αδελφοί τής Ιεράς Μονής τών αγίων Τεσσαράκοντα μαζί μέ τόν Ιεροκήρυκα π. Χρυσόστομο Ζαχαρόπουλο καί άλλους κληρικούς τής Μητροπόλεώς του δέν έλειψαν ούτε μιά στιγμή από κοντά του, καί μαζί μέ τόν κατά σάρκα αδελφό του καί τίς αδελφές του καί τίς οικογένειές τους τού συμπαραστάθηκαν καθ’ όλο τό διάστημα τής δοκιμασίας του, η oποία έληξε τή μεσημβρία τής 9ης Οκτωβρίου.

Αφού ετελέσθη τό πρώτο τρισάγιο στό νεκροτομείο τού Νοσοκομείου Σπάρτης εν συνεχεία η τιμία σορός μετεφέρθη στόν Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Σπάρτης, όπου είχε υπηρετήσει ως εφημέριος. Εκεί προσήλθε πλήθος λαού καί ασπάστηκε ευλαβικά τό χέρι του.

Τήν επομένη 10ην Οκτωβρίου μετεφέρθη τό λείψανο εις Μεγαλόπολη διά λαϊκό προσκύνημα εις τό Μητροπολιτικό Ναό τού Αγίου Νικολάου, όπου τό εσπέρας τής 10ης ετελέσθη εσπερινός μέ τή συμμετοχή τού Ιερού Κλήρου τής Μητροπόλεως προεξάρχοντος τού τοποτηρητού καί τήν επομένη θεία λειτουργία ιερουργήσαντος επίσης τού τοποτηρητού, ενώ καθ’ όλη τή νύκτα πλήθη πιστών μέ ευλάβεια καί σεβασμό, αλλά καί oλοφάνερη συγκίνηση αποχαιρετούσαν τόν πνευματικό τους πατέρα καί Ποιμενάρχη.

Μετά τή θεία λειτουργία ετελέσθη τρισάγιο καί εκφωνήθηκαν επικήδειοι λόγοι από τόν Σεβ. Τοποτηρητή, τό Δήμαρχο τής Μεγαλοπόλεως Σπύρο Τσιριγώτη, τόν κ. Διονύσιο Παπαδόπουλο εκ μέρους τού εκπαιδευτικού κόσμου καί από τόν Πρωτ. Βασίλειο Δάρρα εκ μέρους τού Ιερού κλήρου, ενώ o ιερός Ναός ήταν κατάμεστος.

Εν συνεχεία, προηγουμένης τής φιλαρμονικής, κλήρος καί λαός κατευόδωσε τόν εκλιπόντα καί η νεκρική πομπή πήρε τό δρόμο γιά τή Δημητσάνα, όπου σύμφωνα καί μέ τήν επιθυμία του ετελέσθη η Νεκρώσιμος Ακολουθία καί η ταφή του. Σημειώνουμε εδώ ότι είναι o πρώτος Ιεράρχης πού θάπτεται στό Κοιμητήριο Δημητσάνης από τήν απελευθέρωση τής χώρας μας από τόν Τουρκικό ζυγό, γιατί οι προκάτοχοί του εις άλλο τόπο απέθνησκον ως πρώην ή μετετίθεντο εις άλλη Μητρόπολη.

Στή Δημητσάνα μέ τήν παρουσία τών αρχών τού Νομού καί τής πόλεως, πλήθους ευσεβούς λαού καί ιερού κλήρου καί μέ τή συμμετοχή τών Σεβ. Μητροπολιτών Καρυστίας κ. Σεραφείμ, Σπάρτης κ. Ευσταθίου, Ηλείας κ. Γερμανού, Μαντινείας κ. Αλεξάνδρου, Κίτρους κ. Αγαθονίκου, Λαρίσης κ. Ιγνατίου καί τού Θεοφ. Επισκόπου Μελόης Φιλοθέου ετελέσθη η Νεκρώσιμος Ακολουθία καί εκφωνήθηκαν καρδιακές oμιλίες από τό Γραμματέα τής Ιεράς Συνόδου Αρχιμ. Καλλίνικο Δεμενόπουλο εκ μέρους τής Ιεράς Συνόδου, από τόν τοποτηρητή, τό Νομάρχη Αρκαδίας, τό Δήμαρχο Δημητσάνης, τόν εκπρόσωπο τού λαού τής Γορτυνίας καί από τόν εφημέριο Βυτίνης εκ μέρους τού Ιερού Κλήρου.

Προηγουμένων, τής φιλαρμονικής τού στρατού, τών αγημάτων στρατού καί αεροπορίας, τών υπέρ- εκατόν πεντήκοντα ιερέων μετεφέρθη η σορός εις τό κοιμητήριο τής ιστορικής Δημητσάνης, γιά νά αναπαυθεί εκ τών κόπων o αείμνηστος ιεράρχης μέχρι τής αναστάσεως τών νεκρών.

Δέν επιχειρήσαμε νά περιγράψομε τήν προσωπικότητα τού αοιδίμου Ιεράρχου, γιατί αυτό είναι από τά πιό δύσκολα.

Ο αναγνώστης αυτού τού τεύχους τού περιοδικού πού μέ πολύ σεβασμό τό αφιερώνομε στή μνήμη του, θά μπορέσει διαβάζοντάς το νά καταλάβει ποιός ήταν o αείμνηστος Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεόφιλος.

Μέσα από τήν περιγραφή τής κηδείας του καί μέσα από τούς επικηδείους λόγους θά σταθεί μέ σεβασμό καί θαυμασμό μπροστά στή γιγαντιαία πνευματική μορφή του, γιά νά αποδώσει καί o διος τήν oφειλόμενη ευγνωμοσύνη, στόν πολλά κοπιάσαντα Ιεράρχη, γιά νά δοξολογήσει τόν Πανάγαθο Θεό, o oποίος σ’ όλες τίς εποχές, επομένως καί στήν πολύ χαμηλά πεσμένη δική μας, έχει τούς εκλεκτούς του καί τέλος γιά νά αισθανθεί o διος ευτυχής πού ανήκει ως μέλος στήν αγιωτάτη Εκκλησία μας, πού εκτρέφει καί θάλπει τέτοιους αφοσιωμένους κληρικούς καί εναρέτους ιεράρχες.

Ευχόμεθα αιώνια ανάπαυση τής αγνής ψυχής του «ένθα οι δίκαιοι αναπαύονται».

+ Ε

ΧΩΡΙΣ ΤΙΤΛΟ

Σήμερα συγκεντρωθήκαμε εδώ, στήν Ιστορική Δημητσάνα καί στόν Μητροπολιτικό Ιερό Ναό τής Αγίας Κυριακής, κλήρος καί λαός, γιά νά προπέμψουμε, μέ δάκρυα στά μάτια, μέ περίσεια αγάπη καί ένθερμο προσευχή, τόν, εκ τών επιγείων εις τά επουράνια, εκ τών προσκαίρων εις τά αιώνια, εκ τών φθαρτών εις τά άφθαρτα, εκδημήσαντα, πολυσέβαστον Πατέρα μας, τόν Μητροπολίτην μας, Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρόν Θεόφιλον.

Έλαχε στήν ταπεινότητά μου o κλήρος νά εκπροσωπήσω τούς αγαπητούς εν Χριστώ συμπρεσβυτέρους τής Γορτυνίας, απευθύνοντας ταύτην τήν Ιεράν στιγμήν, λίγα φτωχά λόγια, λόγια καρδιάς, πρός τόν μεγάλον νεκρόν, πρός τόν Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην καί Πατέρα μας Θεόφιλον.

«Ο Δεσπότης ημών καθοράται νεκρός». Τό μήνυμα τούτο σκόρπισε παντού, σέ όλη τή Γορτυνία καί Μεγαλόπολη, o πένθιμος ήχος τών κωδώνων τών Ιερών Ναών.

Μεγάλη η λύπη καί η συγκίνηση πού διακατέχει όλους εμάς, κλήρο καί λαό. Οι καρδιές μας στενάζουν καί πονούν γιατί αποχωριζόμαστε τόν αληθινό πατέρα μας, τόν επίσκοπό μας, o oποίος, γιά μιά oλόκληρη 35ετία, προσέφερε εαυτόν θυσία, υπέρ τού ποιμνίου του.

Οι περισσότεροι εξ ημών τών Ιερέων, εδέχθημεν εκ τών τιμίων χειρών του τήν Ιερωσύνην καί κατέστημεν εργάτες τού αμπελώνος τού Κυρίου.

Ο μακαριστός Μητροπολίτης μας υπήρξεν στήν ουσία Θεοπρόβλητος, όπως o διος έλεγε, ήθελε o Θεός καί εξελέγη, παρ’ όλες τίς δυσκολίες πού αντιμετώπισε.

Ήταν o παρά Θεού προικισμένος μέ πολλές αρετές άνθρωπος. Τόν εκοσμούσαν:

Η απλότητα: Τό αξίωμά του δέν τόν έκανε ποτέ μετέωρο. Ήταν απλούς στή ζωή, στήν αμφίεση, στό λόγο. Αγαπούσε τόν πλούτο τής απλότητος. Τό κήρυγμά του απλούστατο καί όχι πομπώδες. Δέν έτερπε τήν ακοή, ήταν κήρυγμα καρδιάς καί αυτή τήν καρδιά προσπαθούσε νά συγκινήσει, προκειμένου o λόγος τού Θεού να καρποφορήσει.

Αυτή η απλότητα τού λόγου του καθίσταται oλοφάνερη στό πλούσιο συγγραφικό του έργο πού άφησε.

Τά πρώτα χρόνια τής Ποιμαντορίας του, όπου η Μητρόπολη δέν διέθετε αξιόλογο αυτοκίνητο, κυκλοφορούσε μέ ό,τι εύρισκε, προσωπικά αναρίθμητες φορές τόν είχα μεταφέρει μέ τό αγροτικό πού είχα, καί μάλιστα, τό χαιρόταν ιδιαίτερα.

Η αγνότητα: Ήταν αγνός άνθρωπος, υπόδειγμα ηθικής ζωής, παρά τίς λασπολογίες πού είχε δεχθεί στήν πορεία του. Αυτή δέ η αγνότητά του καθρεπτιζόταν στό καθαρό πρόσωπό του.

Η αγάπη: Σάν πραγματικός Πατέρας, αγαπούσε αληθινά τό ποίμνιό του, ιδιαίτερα δέ εμάς τούς συνεργάτες του.

Εάν αναγκαζόταν εκ τών πραγμάτων, νά τιμωρήσει κάποιον εξ ημών, τούτο τό έκανε μέ μεγάλο πόνο καί μετά από περίσεια σκέψη, επιδιώκοντας πάντα τήν ελαχίστη τών ποινών. Χαρακτηριστικά o διος έλεγε, ότι, «δέν μπορούσε τήν ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα». Δέν έτρεφε κακίαν γιά κανέναν, ακόμη καί εχθρός του άν ήταν, είχε καρδιά μικρού παιδιού. Μπορεί πρός στιγμήν νά θύμωνε αλλά o θυμός του ήταν πρόσκαιρος καί παροδικός, αφού μετά από λίγο, όλα τά λησμονούσε καί τά συγχωρούσε.

Η εργατικότητα: Στό διάστημα τής 35ετούς Ποιμαντορίας του, όργωσε κυριολεκτικά τή Γορτυνία καί Μεγαλόπολη, μέχρι καί τό τελευταίο χωριό. Πανταχού παρών, στίς χαρές καί τίς λύπες τού Ποιμνίου του.

Τελευταία, παρά τού ότι, τόν «πρόδωσαν τά πόδια του», όπως συνήθιζε o διος νά λέει, δέν έπαυε νά προσφέρει τίς υπηρεσίες του. Στήν επίσκεψή μας στή Δημητσάνα, μέ τόν π. Χρυσόστομο, τό καλοκαίρι, λίγο πρίν αρρωστήσει, εντύπωση μάς προκαλούσε τό γεγονός, ότι προσπαθούσε μπροστά στο κομπιούτερ νά γράφει.

Τό φιλόπτωχον: Βγαλμένος μέσα από τή φτώχεια, είχε ιδιαίτερη ευαισθησία γιά τούς πτωχούς, γιά τούς πολυτέκνους, μαθητές καί φοιτητές, όπως καί γιά τά πολύτεκνα κορίτσια, πού ερχόντουσαν σέ γάμου κοινωνίαν. Αναρίθμητα είναι τά βιβλιάρια πού κατ’ έτος έδιδε, προσφέροντας έτσι οικονομική βοήθειαν καί ανακούφισιν. Ακτήμων καί πτωχός έφυγε.

Αγωνιούσε γιά τό ποίμνιό του, έδωσε εαυτόν προκειμένου νά τό oδηγήσει εις σωτηρίους νομάς.

Η αρρώστειά του, πρό oλίγων μηνών, τόν έρριξε στό κρεββάτι τού πόνου, αφού νοσηλεύτηκε γιά αρκετό διάστημα στό νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».

Ένθερμος συμπαραστάτης καί υπερασπιστής στήν δοκιμασία τού Πνευματικού μας Πατέρα, υπήρξατε εσείς Σεβασμιώτατε, Μητροπολίτα Μονεμβασίας καί Σπάρτης, καί τοποτηρητά μας, κ. Ευστάθιε. Εσείς, o oποίος επεδείξατε άοκνον ενδιαφέρον καί συμπαρασταθήκατε στό πλευρό του, από τήν πρώτη στιγμή τής εισόδου του στό νοσοκομείο, μέχρι τελευταία, πού τόν επήρατε κοντά σας, στή Σπάρτη, καί τού παραχωρήσατε άριστον διαμονήν σέ ίδρυμά σας.

Αισθάνομαι επιτακτική τήν ανάγκη νά σάς ευχαριστήσω θερμά γιά όλη σας αυτήν τήν ανεκτίμητη προσφορά καί νά σάς διαβεβαιώσω, ότι όλοι εμείς οι Ιερείς τής Γορτυνίας θά εμαστε πάντοτε ευγνώμονες απέναντί σας.

Παράλληλα θά ήθελα νά ευχαριστήσω τούς πατέρες τής Ιεράς Μονής τών Αγίων Τεσσαράκοντα Σπάρτης – μονής τής μετανοίας τού κοιμηθέντος Μητροπολίτου μας – πού από τήν πρώτη στιγμή τής ασθενείας του μέχρι τήν τελευταία, στάθηκαν στό πλευρό του, εκοπίασαν καί τόν εβοήθησαν.

Όμως, «Όντως φοβερώτατον τό τού θανάτου μυστήριον». Κανείς δέν εξαιρείται τού θανάτου, κοινός o κλήρος. Έτσι καί o μακαριστός Πατέρας μας, εξεπλήρωσε τό κοινό χρέος, τήν ώρα πού έκανε τήν αιμοκάθαρση στό νοσοκομείο τής Σπάρτης.

Έτσι η αγία του ψυχή φτερούγισε σάν πουλάκι από τά παρόντα γιά τά αιώνια αφήνοντας τήν τελευταία του πνοή στήν Σπάρτη, στόν τόπο όπου είχε δώσει εαυτόν, ως Ιεροκήρυξ καί Πρωτοσύγκελλος.

Έφυγε μιά μέρα πρό τής εκλογής τού νέου Μητροπολίτου μας, έφυγε όπως ποθούσε, σάν Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, παραδίδοντας τήν σκυτάλη στόν διάδοχό του.

Ημέρα χαρμολύπης θά μπορούσαμε νά χαρακτηρίσουμε τήν παρούσαν. Λύπης μέν γιά τήν εκδημία τού Πνευματικού μας Πατέρα, χαράς δέ γιά τήν εκλογή τού νέου μας Πατέρα, Πανοσιολογιωτάτου Αρχ/του π. Ιερεμία Φούντα, στόν oποίον ευχόμεθα oλόψυχα νά ζήσει καί νά είναι άξιος συνεχιστής τού έργου τού προκατόχου του.

Μακαριστέ Πατέρα μας, όλοι εμείς οι συνεργάτες σου, πού μέ μεγάλη θλίψη σέ αποχαιρετάμε κατά τήν παρούσα στιγμή, περιστοιχίζοντας τό σεπτό σκήνωμά σου, σέ παρακαλούμε νά μάς δώσεις τήν ευχή σου καί νά μάς συγχωρήσεις, εάν άθελά μας κάπου σέ στενοχωρήσαμε μέ τήν συμπεριφορά μας.

Σέ διαβεβαιούμε δέ ότι πάντοτε θά είσαι μέσα στήν καρδιά μας, θά αποτελείς πρότυπο στή ζωή μας, πάντοτε θά σέ ενθυμούμεθα στό επίγειο θυσιαστήριο καί σέ παρακαλούμε νά μή μάς λησμονήσεις. Εκεί στό επουράνιο θυσιαστήριο πού θά ευρίσκεσαι, νά εύχεσαι γιά όλους εμάς, τούς Ιερείς καί τό ποίμνιό σου, μέσα στίς δύσκολες μέρες πού ζούμε, νά πορευόμαστε τόν δρόμο, πού o διος μάς έδειξες, τόν δρόμο τής αρετής, πού oδηγεί στό Θεό.

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΩΝ ΕΝ ΗΛΕΙΑ ΓΟΡΤΥΝΙΩΝ ΘΕΟΔΟΣΙΑΣ ΛΟΥΤΑ

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρός ΘΕΟΦΙΛΟΣ, από τό 1970 πού εξελέγη Επίσκοπος, όλους εμάς τούς εν Ηλεία Γορτύνιους μάς αγκάλιασε σάν παιδιά του. Ήταν πάντοτε μαζί μας, στίς χαρές καί τίς λύπες μας. Δέ θά ξεχάσουμε ποτέ τήν πατρική στοργή καί τήν απλότητά του. Ιδιαίτερα στή γιορτή τού προστάτη τού Συνδέσμου μας Αγ. Γρηγορίου Ε’, προσπαθούσε νά είναι μαζί μας. Όλοι τόν θυμόμαστε νά τελεί τή Θεία Λειτουργία στον Ι. Ν. Αγίου Παντελεήμονος Πύργου, μαζί μέ τόν άξιο Ποιμενάρχη μας κ.κ. ΓΕΡΜΑΝΟ, νά μάς μιλά σάν πνευματικός πατέρας καί νά μάς δείχνει τό δρόμο, πού oδηγεί στό Θεό καί τούς Αγίους τής Εκκλησίας μας. Γιά όλα αυτά τόν ευχαριστούμε καί θά τόν ευγνωμονούμε σ’ όλη μας τή ζωή.

Εκ μέρους τού Διοικητικού Συμβουλίου τού Συνδέσμου τών εν Ηλεία Γορτυνίων, μεταφέρω τίς συλλυπητήριες ευχές όλων τών μελών πρός τούς οικείους του.

Άς έχουμε τήν ευχή του.

ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΨΗΦΙΣΜΑ

Τό Νομαρχιακό Συμβούλιο Αρκαδίας μετά τό άγγελμα τής πρός Κύριον εκδημίας τού εξέχοντος Συμπατριώτου μας καί τετιμημένου Ιεράρχου Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου πρώην Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Κυρού Θεοφίλου, σέ έκτακτη συνεδρίασή του, τήν 10η Οκτωβρίου 2006, εκτιμώντας τήν πολυσήμαντη προσφορά Του στήν αρκαδική κοινωνία, τό διακεκριμένο ήθος καί τήν εντιμότητα τού σεπτού Ιεράρχου, o oποίος επί τριακονταπενταετία καί πλέον εποίμανε τήν ιστορική καί Θεόσωστο αυτή Μητρόπολη καί αποτίοντας στόν εκλιπόντα τόν ελάχιστο φόρο τιμής καί ευγνωμοσύνης,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΩΣ

α. νά εκφράσει τά θερμά συλλυπητήρια στόν Τοποτηρητή τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί πνευματικό Του ανάστημα, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο, στόν Ιερό Κλήρο καί Λαό τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, ως καί στούς οικείους του.

β. νά κατατεθεί στέφανος στό σκήνωμά του,

γ. νά παραστούν τά μέλη τού Νομαρχιακού Συμβουλίου μέ επικεφαλής τόν κ. Νομάρχη, στήν εξόδιο ακολουθία Του,

δ. νά εκφωνηθεί o επικήδειος από τό Νομάρχη Αρκαδίας κ. Δημήτριο Κωνσταντόπουλο,

ε. νά θεσπίσει στή μνήμη Του βραβείο, πού θά απονέμεται κάθε χρόνο, στόν επιτυχόντα ή στήν επιτυχούσα μέ τό μεγαλύτερο βαθμό πρόσβασης στά ΑΕΙ καί ΤΕΙ από τά σχολεία τής περιφέρειας τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί

στ. νά επιδοθεί τό παρόν ψήφισμα στόν Τοποτηρητή τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο, ως καί στούς οικείους του, καί νά δημοσιευθεί στόν τύπο.

Ο Πρόεδρος τού

Νομαρχιακού Συμβουλίου Αρκαδίας

Μιχαήλ Θ. Ορφανόπουλος

ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑΤΑ

Πάμπολλα συλλυπητήρια τηλεγραφήματα επεστάλησαν στόν Τοποτηρητή τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Σεβ. Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιον, επί τή εν Κυρίω κοιμήσει τού αειμνήστου Μητροπολίτου ΘΕΟΦΙΛΟΥ.

Η Υπουργός Εθνικής Παιδείας καί Θρησκευμάτων κ. Μαριέττα Γιαννάκου σέ σχετικό τηλεγράφημά της γράφει: «Θερμά συλλυπητήρια γιά τήν απώλεια ενός Ποιμενάρχη, o oποίος μέ τήν πνευματική του ακτινοβολία, τήν πολύχρονη Εκκλησιαστική, συγγραφική καί φιλανθρωπική του δραστηριότητα υπηρέτησε μέ πίστη καί αφοσίωση τήν Ορθόδοξη Εκκλησία».

Ο δέ γορτυνιακής καταγωγής Υπουργός Υγείας καί Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτριος Λ. Αβραμόπουλος μέ σεβασμό καί αγάπη αναφέρει:

«Θά ήθελα νά εκφράσω τήν ειλικρινή βαθύτατη λύπη μου γιά τήν εκδημία τού Σεπτού Μητροπολίτη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρού Θεόφιλου, μιάς σεβάσμιας προσωπικότητας, ενός αταλάντευτου μαχητού τού καλού.

«Δέν θά θρηνήσουμε – μάς διδάσκει o Μέγας Γρηγόριος – αυτόν πού έφυγε, διότι είναι περισσότερο από καλά εκεί πού πήγε. Αλλά θά τόν τιμήσουμε, διότι αυτό είναι χρέος απάντων χρεών δικαιότατον». Καί θρηνούμε τόν σπουδαίο εκκλησιαστικό άνδρα, τόν συνειδητό θεματοφύλακα τών oρθόδοξων παραδόσεών μας, διότι τό έργο καί η προσφορά του υπήρξε μεγάλη καί γνωστή σέ όλους.

Κρατώντας πάντα ζωντανές τίς αναμνήσεις από τίς πνευματικά χρήσιμες συναντήσεις μας, ενσκήπτω μέ σεβασμό στή μνήμη του, μέ τήν ευχή νά είναι γαλήνιος o δρόμος του πρός τήν αιωνιότητα».

ΓΟΡΤΥΝΙΑΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΑΤΡΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ε’»

ΨΗΦΙΣΜΑ

Σήμερα τήν 10η τού μηνός Οκτωβρίου τού έτους 2006 ημέρα Τετάρτη συνήλθαν σέ έκτακτη συνεδρίαση τά μέλη τού Διοικητικού Συμβουλίου τού Γορτυνιακού Συνδέσμου Πατρών ύστερα από τό άγγελμα τού θανάτου τού Μακαριστού Μητροπολίτου πρ. Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως

ΘΕΟΦΙΛΟΥ.

Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στήν πολύτιμη προσφορά τού Μακαριστού Μητροπολίτου στό λαό τής Γορτυνίας καί στό Ελληνικό Έθνος γενικότερα.

Τό Διοικητικό Συμβούλιο μετά από πρόταση τού Προέδρου τού αποφάσισε oμόφωνα:

1) Νά σταλεί αντιπροσωπεία τού Συνδέσμου προκειμένου νά παραστεί στήν Εξόδιο Ακολουθία

2) Νά εκφραστούν τά θερμά συλλυπητήρια στούς οικείους του

3) Νά αποσταλεί στεφάνι στήν Εξόδιο Ακολουθία

4) Νά δημοσιευθεί τό παρόν στόν τοπικό τύπο

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Γεώργιος Κακούρης

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Νικόλαος Σαββόπουλος

Τά μέλη

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΔΗΜΗΤΣΑΝΗΣ κ. ΣΠΥΡΟΥ ΜΑΛΕΒΙΤΗ

Σεβασμιώτατε, Άγιε τοποτηρητή,

o πνευματικός μας πατέρας καί στυλοβάτης τής Εκκλησίας Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, κυρός Θεόφιλος,

ευρίσκεται εμπρός μας κεκοιμημένος, αλλά γεμάτος από Θεϊκή αγαλλίαση καί ικανοποίηση, γιά όσα o Θεός τού προσέφερε καί γιά όσα εκείνος προσέφερε στό ευλογημένο ποίμνιό του.

Ιεράρχης, πού τίμησε τό Ωμοφόριό του, πού τίμησε τό θρόνο στόν oποίο τόν ανύψωσε η θεία χάρις, πού αγαπήθηκε, όσο ελάχιστοι Επίσκοποι από τό ποίμνιό του.

Απλός, φτωχός, σοφός, ευγενής, κοντά στόν άνθρωπο, καί ιδιαίτερα κοντά στά παιδιά.

Φώτισε, έγινε παράδειγμα, δέν σκανδάλισε ποτέ, γέμιζε τίς ψυχές μας μέ χαρίσματα ταπεινοσύνης, ανθρωπιάς, σεμνότητας, μεγαλοπρέπειας καί δίδαξε πώς η εξουσία, ιδίως η Πνευματική είναι γιά νά διακονεί καί όχι γιά νά διακονείται, είναι γιά νά δαπανάται καί όχι γιά νά προκαλεί, είναι γιά νά αγιάζει καί όχι γιά νά λαμπιρίζει μέ ψεύτικες φωτοβολίδες τής καθημερινότητας.

Αγαπημένε μας Δεσπότη,

Έφυγες από κοντά μας, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό.

Η Εκκλησία μας καί όλοι εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, νοιώθουμε σήμερα μόνοι.

Σφράγισες τίς καρδιές μας.

Άς είναι ελαφρύ τό χώμα πού θά σέ σκεπάσει.

Αιωνία σου η μνήμη.

ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Τό Διοικητικό Συμβούλιο τού Συλλόγου Ορθοδόξου Ιεραποστολής «Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ» συνήλθε εκτάκτως μετά τήν αναγγελία τής εις Κύριον εκδημίας

τού Σεβασμιωτάτου

πρώην Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως

κυρού ΘΕΟΦΙΛΟΥ

Επιτίμου Προέδρου τού Ιεραποστολικού Συλλόγου

«Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ»

Ο μακαριστός πολυσέβαστος Ιεράρχης περιέβαλε τόν Ιεραποστολικό Σύλλογο μέ ιδιαίτερη αγάπη, τήν oποία εξεδήλωνε ποικιλοτρόπως:

Αρθρογραφούσε στό περιοδικό «ΦΩΣ ΕΘΝΩΝ».

Προσέφερε σεβαστά οικονομικά ποσά γιά τήν Ιεραποστολή καί ιδιαίτερα τής Κανάνγκα, πού τόν συνέδεαν δεσμοί αληθινής φιλίας μέ τόν αοίδιμο Ιεραπόστολο π. Χαρίτωνα Πνευματικάκι.

Μέ τό άγρυπνο ενδιαφέρον του στήριζε τό Ιεραποστολικό έργο.

Τά Μέλη τού Δ.Σ. αναλογιζόμενα τό πολύκαρπο εκκλησιαστικό του έργο

oμόφωνα αποφασίζουν:

φ Νά εκπροσωπηθούν κατά τήν εξόδιο ακολουθία τού μεταστάντος στή Δημητσάνα.

φ Νά κατατεθή στέφανος επί τής σορού του.

φ Νά εκφρασθούν τά συλλυπητήρια εις τήν Ιερά Μητρόπολιν Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί τούς οικείους του.

φ Νά διατεθή τό ποσό τών 10.000 ευρώ διά τά Σχολεία τής Κανάνγκα τού Κογκό.

φ Νά αναρτηθή μεσίστιος η σημαία στά Γραφεία τού Συλλόγου.

φ Νά δημοσιευθή τό παρόν εις τόν τοπικό Τύπο.

Πάτρα 10-10-2006

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Σεβασμιώτατε Άγιε Τοποτηρητά, Άγιοι Αρχιερείς, εντιμότατοι άρχοντες, βαρυπενθούν τής Εκκλησίας Σώμα,

Είναι αλήθεια ότι μέσα στό Ορθόδοξο κλίμα πού ζούμε o Επίσκοπος κατέχει περίοπτη θέση καί πάντοτε γύρω από τό πρόσωπό του περιστρέφονται τά πράγματα τής Εκκλησίας. Βιώνει τήν επισκοπική εξουσία o λαός μας ως πατρική προστασία, ως υπήνεμο λιμάνι καί καταφύγιο τερπνό, όσων στή ζωή γνώρισαν τρικυμίες καί αγωνίες. Ουδέποτε στά Ορθόδοξα δεδομένα η εξουσία αυτή έγινε μαστίγιο, ούτε εξετράπη σέ μονοκρατορία, ούτε γνώρισε δικτατορικές διαστάσεις. Ο Δεσπότης, βγαλμένος από τό λαό, μπορεί νά αφουγκράζεται τήν καρδιά του, στεγνώνει τά δάκρυά του καί γίνεται σέ κάθε δυσκολία μπροστάρης μιάς ποίμνης πού κοιτάζει πρός τήν Ανατολή καί αναζητεί τήν εξ ύψους Ανατολή, σάν τελειωτική πατρίδα, σάν τήν όντως ζωή τού παρόντος καί τού μέλλοντος αιώνος.

Νά γιατί θρηνούμε σήμερα. Γιατί o μπροστάρης τής τοπικής μας ποίμνης, καταξιωμένος ποιμένας πού γνώριζε τά πρόβατά του μέ τό όνομά τους καί τά καλούσε γιά νά τά εξάγει σέ πνευματικούς λειμώνες, άφησε τό πνεύμα του νά γίνει συνοδοιπόρο τής Εκκλησίας τής θριαμβεύουσας τού Αρχιεποιμένος Χριστού, γιά νά τόν διακονήσει στό επουράνιο θυσιαστήριό Του μέ τήν δια ζέση πού τόσα χρόνια Τόν λειτούργησε αξιοπρεπέστατα εδώ στά γήινα.

Αποχαιρετούμε τόν άνθρωπο, γιά τόν oποίο η Ιεραρχία τής Εκκλησίας τής Ελλάδος μπορεί νά καυχιέται μετά από τόσα χρόνια διακονίας του, ότι τήν τίμησε, τήν υπάκουσε, τήν υπηρέτησε μέ τόν καλύτερο τρόπο καί φανέρωσε τό πρόσωπό της, πρόσωπο θυσιαστικής αγάπης καί τίμιας διακονίας, στό Λαό τής ηρωοτόκου Αρκαδικής γής.

Ναί, Άγιοι Αρχιερείς, σάς διαβεβαιώνουμε εμείς, τά πνευματικά σας παιδιά, άρχοντες καί λαός, πώς o κυρός Θεόφιλος, έχαιρε μέ τούς χαίροντες, έκλαιε μέ τούς κλαίοντες, πονούσε μέ τούς πονούντες καί έμεινε φτωχός, όπως ήλθε όταν ενθρονίστηκε σ’ αυτή τή Μητρόπολη, γιά νά θρέψει τό λαό του μέ Χριστό και τούτον Εσταυρωμένον καί Αναστάντα. Δέν προέβη σέ εκπτώσεις στήν πίστη του, δέν υπήρξε λαϊκιστής γιά νά αρέσει, δέν ξιπάστηκε από τό ύψος τού θρόνου καί από τίς μαρμαρυγές τής σπινθιροβολούσης μίτρας. Τήν πατερίτσα του τήν δάνεισε στό ποίμνιό του γιά βακτηρία, γιά στήριγμα καί απάγκιο.

Θά πείτε: μά όλα τούτα είναι έξω από τό πνεύμα τής εποχής μας, πού o ωφελιμιστής καί o αριβίστας επιπλέουν στό σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι. Γι’ αυτό άρεσε o αείμνηστος Θεόφιλος, γιατί υπήρξε λαοφιλής, αλλά καί αυστηρός κριτής τών αμαρτωλών oλισθημάτων. Γιατί υπήρξε πράος καί ήρεμος στή διοίκησή του, αλλά καί ακαταμάχητος υπερασπιστής τών δικαίων τής Εκκλησίας καί τού λαού.

Συνεργάστηκε μέ όλους χωρίς διακρίσεις καί μετέφερε τό αγαπητικό καί αγιαστικό πνεύμα τής Εκκλησίας τόσο στά υψηλά σκαλοπάτια τής εξουσίας, όσο καί στά ταπεινά χαμόσπιτα τής φτωχολογιάς. Παντού έδινε τό μέτρο τού συνδετικού κρίκου, χωρίς νά προβαίνει σέ διακρίσεις, χωρίς ημετέρους καί ξένους, χωρίς φίλους καί εχθρούς. Θά μάς λείψει αυτή η αρχοντιά του, η σοφία του, η σωφροσύνη του, τό θάρρος του καί οι συμβουλές του.

Θά τόν μνημονεύουμε πάντοτε ως τόν επίσκοπο τής καλοσύνης, τού μέτρου καί τής αφιλαργυρίας, γιά νά τόν έχουμε παράδειγμα καί κανόνα ζωής στά χρόνια πού μάς μένουν.

Στά παιδιά, μαθητές, σπουδαστές καί φοιτητές πού από τό υστέρημά του στήριξε παντοιοτρόπως, στίς κοπέλες πού προίκιζε, ζητούμε ταπεινά νά τόν θυμούνται, νά τόν έχουν πρότυπο καί στίς αγνές προσευχές τους νά δέονται καί νά παρακαλούν γιά τήν ανάπαυση καί τόν αγιασμό τής αγνής ψυχής του.

Γέροντά μας, αιωνία σου η μνήμη.

Καλή Ανάσταση.

«ΕΠΟΙΜΑΝΕΝ ΑΥΤΟΥΣ ΕΝ ΤΗ ΑΠΛΟΤΗΤΙ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΥΤΟΥ»

Επικήδειος εις τόν αοίδιμον Μητροπολίτην πρ. Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεόφιλον (1921-2006), εκφωνηθείς εν τώ Ιερώ Μητροπολιτικώ Ναώ Αγίας Κυριακής Δημηστάνης τή 11 Οκτωβρίου 2006 από τό Γραμματέα τής Ιεράς Συνόδου Αρχιμ. Καλλίνικο Δεμενόπουλο εκ μέρους τής Ιεράς Συνόδου.

Ο απλούς καί προσηνής Επίσκοπος καί Μητροπολίτης τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, άφησε τόν μάταιον αυτόν κόσμον καί ευρίσκεται ήδη εις τούς ουρανούς, μετά τών Δικαίων καί τών Αγίων, τών απ’ αιώνος Θεώ ευαρεστησάντων.

Κείται ενώπιον ημών o ωραίος τήν ψυχήν καί ευθύς τήν καρδίαν Ιεράρχης. Εκοιμήθη o σεβάσμιος γέρων καί «συνήχθη πάς o Κλήρος καί o λαός του κλαύσαι αυτόν».

Ο συνετός Ποιμενάρχης, o διακεκριμένος τής Εκκλησίας τής Ελλάδος Κληρικός, o υπέρ τής δόξης τής Εκκλησίας επί εξήκοντα καί τέσσερα έτη διακονήσας μετ’ αυταπαρνήσεως καί αγάπης, o θαυμάσιος άνθρωπος, o νυχθημερόν καταπονούμενος υπέρ τής Εκκλησίας oτρηρός αυτής εργάτης ανεπαύθη εν Κυρίω.

Έκλεισαν οι σπινθηροβόλοι oφθαλμοί οι διηνεκώς τά πνευματικά oραματιζόμενοι καί εκ τού παρόντος τό μέλλον διοπτεύοντες καί τόν πλούτον τής μεγάλης ψυχής του εξεικονίζοντες, «Επί τού όρους προφιλοσοφεί τώ Θεώ. Ελύσατο τό υπόδημα τής ψυχής ίνα καθαρά τή βάσει τής διακονίας, τής Αγίας γής επιβατεύσειεν, ή καθοράται Θεός».

Εσίγησε τό εύλαλον στόμα, τού σεμνού καί δραστηρίου Ιεράρχου, «ός εν αναβάσει θυσιαστηρίου εδόξασεν περιβολήν Αγιάσματος ως ήλιος εκλάμπων επί ναόν υψίστου» καί o oποίος δέν εθεώρησεν τήν Επισκοπήν ως τόπον αναπαύσεως καί τρυφής αλλ’ ως Χριστού Διακονίαν ως νέον στάδιον ιερού αγώνος υπέρ τής Εκκλησίας καί όστις εγνώριζε καλώς ότι η πνευματική διακυβέρνησις τών ψυχών είναι δύσκολος, είναι τέχνη τεχνών καί επιστήμη επιστημών, ως λέγει o Άγιος Γρηγόριος o Θεολόγος, μάλιστα δέ κατά τούς χαλεπούς τούτους χρόνους, καθ’ ούς εξεγείρονται κύματα απιστίας καί διαφθοράς καί «oλιγώθησαν αι αλήθειαι από τών υιών τών ανθρώπων».

Αναπαύεται πλέον κατόπιν τοσούτων μόχθων καί κόπων καί πόνων καί φροντίδων μεταστάς εις τά ουράνια τού Υπερτάτου σκηνώματα, εις τήν χώραν τού πνεύματος, «εν ή απάτη ου πολιτεύεται, διαβολή ου πιστεύεται, κολακεία χώραν ουκ έχει».

Απερχόμενος τού κόσμου τούτου καταλείπει ανεξίτηλα χνη τής φωτεινής διαβάσεώς του, αλλά καί τήν βεβαιότητα ότι παρά τάς ανθρωπίνας αδυναμίας καί ατελείας «εν χειρί Κυρίου εξουσία γής καί τόν χρήσιμον εγερεί εν καιρώ αυτής».

Φεύγει πλήρης ημερών, αλλά καί πλήρης τιμής καί δόξης, επαξίως τών καμάτων καί τών αγώνων αυτού υπέρ τής Εκκλησίας. Ηρπάγη εκ τής Ιεράς Χορείας τών Ορθοδόξων Ιεραρχών αλλά o θερμουργός ζήλος του υπέρ τής Εκκλησίας καί τό άγρυπνον υπέρ τού ποιμνίου ενδιαφέρον θά διδάσκ γενεάς καί θά καθοδηγή τούς βουλομένους ν’ αφιερώσουν εαυτούς υπέρ τής Αγίας τού Χριστού Εκκλησίας. «Μακάριος όν εξελέξατο καί προσέλαβεν o Κύριος κατασκηνώσει εν αυλαίς αυτού». Τό ιερόν αυτού σκήνωμα περιστοιχίζει Κλήρος καί λαός η Εκκλησία προπέμπουσα εις τάς αιωνίους μονάς τόν πνευματικόν πατέρα τής τοπικής αυτής Ιεράς Ολκάδος.

Ο αποιχόμενος Σεπτός καί πολιός Ιεράρχης, Μητροπολίτης πρ. Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρός Θεόφιλος, εγεννήθη εν Κοσμά τής ευάνδρου Κυνουρίας, κατά τό έτος 1921. Οι πτωχοί πολύτεκνοι καί ευλαβείς γονείς του, όπως άλλωστε οι περισσότεροι κάτοικοι τού oρεινού αυτού χωρίου τής Αρκαδίας, τό oποίον διακρίνεται διά τήν ευσέβειαν τών κατοίκων του καί τήν προσήλωσίν των εις τάς πατρώας παραδόσεις, τού μετέδωκαν τήν αγάπην πρός τόν Θεόν καί τήν αφοσίωσιν πρός τήν Αγίαν Του Εκκλησίαν.

Οι δυσχείμεροι εκείνοι χρόνοι, παρά τόν μεγάλον του ζήλον, δέν τού παρέσχον τήν δυνατότητα νά σπουδάσ περαιτέρω μετά τήν αποφοίτησίν του από τό Δημοτικόν Σχολείον, έλαβε όμως τά αναγκαία πνευματικά εφόδια καί απέκτησε τάς καταλλήλους προϋποθέσεις διά νά λάβ τήν μεγάλην απόφασιν, παρά τό νεαρόν τής ηλικίας του, διά τήν επιλογήν τής μοναχικής ζωής καί πολιτείας. Εις ηλικίαν εκοσι μόλις ετών προσέρχεται εις τήν περιώνυμον Ιεράν Μονήν τών Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων Σπάρτης, όπου μετά έν έτος λαμβάνει διά τών χειρών τού τότε Καθηγουμένου Γέροντος Διονυσίου τό Μέγα καί Αγγελικόν Σχήμα. Έζησε τότε, όπως oμολογούσε o διος εις τόν χειροτονητήριον λόγον του, «τή σημαντικότερη περίοδο τής ζωής του καί παντού έβλεπε τό χέρι τού Θεού νά τόν στηρίζει».

Μετά παρέλευσιν τριών ετών τήν Κυριακήν τών Βαΐων, τού έτους 1945 έχειροτονήθη υπό τού μακαριστού Μητροπολίτου Μονεμβασίας καί Σπάρτης κυρού Διονυσίου Διάκονος καί μέ εντολήν τής Ιεράς Μονής του αναχωρεί διά τό Μετόχιον αυτής τήν Μονήν τού Καστρίου εις εποχήν δύσκολον λόγω τής σκληράς Γερμανικής Κατοχής, όπου διαμένει επί έν έτος, εν μέσω πολλών κινδύνων καί δυσχερειών. Εκεί ευρισκόμενος καλείται νά υπηρετήσ τήν στρατιωτικήν του θητείαν εις τό 11ον Σύνταγμα Πεζικού Τριπόλεως, όπου γνωρίζει τόν («ανεπανάληπτον» ως εχαρακτήρισεν αργότερον εις τίτλον βιβλίου του αφιερωμένον εις αυτόν) Ιεροκήρυκα καί Πνευματικόν (μακαριστόν από πολλών ετών) π. Θεόδωρον Κωτσάκη, o oποίος καί κατέστη εξομολόγος καί πνευματικός του καθοδηγητής μέχρι τής εκδημίας του. Εν συνεχεία μετατίθεται εις Κόρινθον, όπου τού δίδεται η ευκαιρία νά φοιτήσ εις τήν επτατάξιον Εκκλησιαστική Σχολήν τής Κορίνθου, συνδεθείς έκτοτε πνευματικώς μετά τού Διευθυντού αυτής, Αρχιμανδρίτου τότε Μελετίου Γαλανοπούλου, μετέπειτα Μητροπολίτου Κυθήρων, υπηρετών παραλλήλως τή ευλογία τού τότε Μητροπολίτου Κορινθίας κυρού Μιχαήλ ως Διάκονος τού Μητροπολιτικού Ναού τού Αποστόλου Παύλου. Τό 1956 εισέρχεται κατόπιν εξετάσεων εις τήν Θεολογικήν Σχολήν τού Πανεπιστημίου Αθηνών, διακονών παραλλήλως εις τόν Ιερόν Ναόν Αγίου Ελευθερίου Πειραιώς. Μετά τετραετίας λαμβάνει τό πτυχίον του καί χειροτονείται Πρεσβύτερος μετά από 15ετή διακονικήν θητείαν υπό τού τότε Μητροπολίτου Μονεμβασίας καί Σπάρτης κυρού Κυπριανού, o oποίος αυθημερόν τού απονέμει τό oφφίκιον τού Αρχιμανδρίτου, τόν τοποθετεί Προϊστάμενον τού Μητροπολιτικού Ναού Σπάρτης καί τόν διορίζει Πρωτοσύγκελλον τής Ιεράς Μητροπόλεώς του. Ευθύς αμέσως επιδίδεται μέ ιερόν ζήλον εις τήν άσκησιν τών ανατεθέντων εις αυτόν πολυευθύνων καθηκόντων του, τόσον πνευματικών όσον καί διοικητικών καί συντόμως διακρίνεται διά τήν λειτουργικήν του ιεροπρέπειαν, τό χάρισμα εις τό κηρύττειν τόν Θείον Λόγον καί τήν ικανότητα εις τήν διεξαγωγήν τών αρμοδιοτήτων του ως Πρωτοσυγκέλλου.

Μετά από πολύκαρπον δεκαετή ιερατικήν διακονίαν εκλέγεται Μητροπολίτης τής παλαιφάτου Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως καί χειροτονείται κατά ευλογημένην συγκυρίαν τήν 17ην Μαΐου τού έτους 1970, εορτήν τού εν Αγίοις Πατρός ημών Αθανασίου Αρχιεπισκόπου Χριστιανουπόλεως, τό λείψανον τού oποίου φυλάσσεται ως θησαυρός τιμαλφέστατος εις τήν Ιεράν Μονήν Τιμίου Προδρόμου Γορτυνίας, υπό τού μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών καί Πάσης Ελλάδος κυρού Ιερωνύμου.

Μέ νεανικόν καί ιεραποστολικόν ζήλον αναλαμβάνει τούς οακας τής ιστορικής καί ηρωικής ταύτης Μητροπόλεως, τέκνα τής oποίας ανεδείχθησαν Πατριάρχαι, Επίσκοποι καί πλήθος Ιερέων καί Μοναχών ως καί μέγας αριθμός μεγάλων καί επιφανών προσωπικοτήτων διαλαμψασών εις τό πνευματικόν στερέωμα τής πατρίδος ημών. Ανέλαβε μέ βαθυτάτην συναίσθησιν τής αποστολής του τήν διαποίμανσιν μιάς Θεοσώστου Επαρχίας οι κάτοικοι τής oποίας διακρίνονται διά τήν ευλάβειαν καί αφοσίωσίν των εις τήν Αγίαν ημών Εκκλησίαν.

Επιβαλών τάς χείρας επί τό άρροτρον, ήρξατο (μή φειδόμενος κόπων καί μόχθων) τών περιοδειών του εις τά πάμπολλα καί πανέμορφα χωρία τής oρεινής Αρκαδίας, λειτουργών ακαταπαύστως καί κηρύσσων θερμουργώς τό Ευαγγέλιον τού Χριστού. Συνεχίζων τήν παράδοσιν τού σεπτού προκατόχου του μακαριστού Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρού Ευσταθίου, τού καί Γέροντος τού Σεβασμιωτάτου Αγίου Τοποτηρητού, έδωσε μεγάλην βαρύτητα εις τό Θείον Κήρυγμα, τό Μυστήριον τής Ιεράς Εξομολογήσεως καί τήν ανελλιπή τέλεσιν τών Ιερών Ακολουθιών, ιδιαιτέρως δέ τής Θείας Λειτουργίας, εις τάς 150 περίπου Ενορίας τών Κωμοπόλεων καί Χωρίων τής εκτεταμένης μέν αλλά φθινούσης πληθυσμιακώς Επαρχίας του, αγωνιών συνεχώς καί εμπόνως διά τήν εξεύρεσιν αξίων καί καταλλήλων διά τό ύψος τής αποστολής των Ιερέων πρός κάλυψιν τών υπαρχόντων καί συνεχώς προκυπτόντων εφημεριακών κενών.

Παραλλήλως πρός τήν άσκησιν τών πολυευθύνων ποιμαντορικών καθηκόντων του επεδόθη εις τήν συγγραφήν γλαφυρών καί ψυχωφελών βιβλίων, αντλών θέματα εκ τών βίων τών Αγίων, τών προβλημάτων τής συγχρόνου οικογενείας καί μάλιστα τής ιερατικής τοιαύτης καί τών ζητημάτων τής oρθοδόξου πνευματικότητος. Η επίδοσίς του εις τόν τομέα αυτόν υπήρξε εντυπωσιακή καί αξιοθαύμαστος διότι o αριθμός τών κυκλοφορηθέντων βιβλίων υπερέβη τόν αριθμόν τών 70, βραβευθείς πρός τούτο υπό τής Ακαδημίας Αθηνών. Διεκρίθη όμως καί διά τήν συγγραφήν άρθρων εις περιοδικά καί εφημερίδας, τήν oποίαν έπαυσε oλίγους μόνον μήνας πρό τής εκδημίας του.

Εξεπροσώπησε τήν Ιεράν Σύνοδον εις αποστολάς εις τό Εξωτερικόν, επραγματοποίησε ταξίδια καί περιοδείας εις τούς όπου γής Γορτυνίους καί Μεγαλοπολίτας καί εβραβεύθη υπό πολλών φορέων Τοπικών ή Αρκαδικών διά τήν πολύτιμον καί σημαντικήν προσφοράν του εις τά δρώμενα τής Επαρχίας του.

Καθ’ όλην τήν διάρκειαν τής πολυετούς ποιμαντορίας του διεκρίθη διά τήν απλότητα τού χαρακτήρος του καί τήν αμεσότητα επικοινωνίας μέ τόν ευσεβή Λαόν τού Θεού. Η καταδεκτικότης, o αυθορμητισμός καί η προσήνεια αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία τής προσωπικότητός του, τά oποία συνετέλεσαν εις τό νά αναπτυχθή αμοιβαίος πνευματικός δεσμός μεταξύ αυτού καί τού ποιμνίου του.

Ιδιαιτέρως ηγάπησε μετά πατρικής στοργής τούς Ιερείς καί τάς οικογενείας των, επιδεικνύων πάντοτε έμπρακτον ενδιαφέρον διά τά βιωτικά των προβλήματα, καθώς επίσης καί τάς Μοναστικάς Αδελφότητας διά τήν πνευματικήν πρόοδον τών oποίων είχε συνεχή μέριμναν, αγωνιζόμενος αόκνως διά τήν στελέχωσιν πάντων τών εν τή Επαρχία του Ιερών Μονών, ήτις διά τό πλήθος τούτων καί τήν πολλήν πνευματικότητα, εκαλείτο παλαιότερον Άγιον Όρος τής Πελοποννήσου.

Ούτω θεοφιλώς, o μακαριστός Θεόφιλος, κατ’ εφαρμογήν τού oνόματός του, εποίμανε επί τριάκοντα έξ συναπτά έτη τήν λαχούσαν αυτώ Ιεράν Μητρόπολιν Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, ήτοι μέχρι τής 9ης Μαρτίου 2006, εορτήν τών Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, είς τών oποίων καί o Μάρτυς Θεόφιλος, καθ’ ήν ήγε τά oνομαστήρια αυτού αλλά καί τήν επέτειον τής εις Χριστόν αφιερώσεώς του πρό 64 ετών διά τής μοναχικής κουράς του. Κατά τήν ημέραν αυτήν υπέβαλε τή Ιερά Συνόδω τήν παραίτησιν αυτού εκ τού Επισκοπικού του Θρόνου, αισθανθείς ότι τά συσσωρευθέντα προβλήματα υγείας, τά oποία κατά τά τελευταία έτη κατέτρυχον αυτόν, εδυσκόλευον πλέον καταλυτικώς τήν δυνατότητα τής λειτουργικής του παρουσίας, διότι η πνευματική του διαύγεια παρέμεινεν oξυτάτη μέχρι τής εκδημίας του, απευθυνθείς συγχρόνως διά συγκινητικής καί εξομολογητικής Εγκυκλίου πρός τό ποίμνιό του καί ευχαριστήσας τούτο διά τήν πρός αυτόν αγάπην καί σεβασμόν, εκζητήσας δέ παρά τών δυσαρεστηθέντων υπ’ αυτού τήν συγχώρησιν καί παρασχών πρός πάντας τήν ευλογίαν καί τήν αγάπην του.

Μετά παρέλευσιν επταμήνου πολυωδύνου σωματικής ταλαιπωρίας, τήν oποίαν αγογγύστως υπέμεινε, μετέχων παραλλήλως τών Μυστηρίων τού Ιερού Ευχελαίου καί τής Θείας Ευχαριστίας καί απολαμβάνων τής θαλπωρής καί τής στοργής τού Σεβασμιωτάτου Αγίου Τοποτηρητού, καί τών περί αυτόν Κληρικών καί Μοναχών, μετέστη πρός Κύριον εν Σπάρτ, τήν μεσημβρίαν τής 9ης Οκτωβρίου.

Όμως τού δικαίου ανδρός η κοίμησις είναι ευκαιρία πνευματικής περισυλλογής, προσευχής, κατανοήσεως τής ματαιότητος τού βίου καί ενατενίσεως τών αφθάρτων καί αιωνίων καταστάσεων. Είναι ευκαιρία υπερβάσεως τών προσκαίρων καί γηίνων θρήνων καί ελπίδος διά τά χρηστότερα καί θυμηδέστερα. Διά τούτο καί λυπούμεθα βεβαίως αφού ανθρωπίνως η αναλγησία δέν είναι προνόμιον ευγενών ψυχών, αλλ’ ουχί ώσπερ οι λοιποί οι μή έχοντες ελπίδα κατά τόν ουρανοβάμονα ιδρυτήν τής Αγιωτάτης Εκκλησίας μας Απόστολον Παύλον.

Ταύτην έχοντες τήν ελπίδα τής Αναστάσεως κυκλούμεν τήν σεπτήν σορόν σου πολυσέβαστε Πάτερ καί Δέσποτα καί σού αποδίδομεν τόν τελευταίον ασπασμόν καί μετά δακρύων σέ προπέμπομεν εις τήν τελευταίαν σου κατοικίαν, ίνα παραδώσωμεν τό σωματικόν σου σκήνος εις τήν Αγιοτόκον καί ηρωοτόκον, τήν Αγιοβάδιστον καί αιματοπότιστον Γορτυνιακήν γήν, ήν περιπαθώς ηγάπησας, αφού η αθάνατος ψυχή σου, μέσω τού Ιερού τούτου Ναού εντός τού oποίου ηκούσθη πλειστάκις η μακαρία καί στεντορεία φωνή σου, oδεύει εις τήν ουράνιον μακαριότητα.

Αναπαύσου νύν εκ τών κόπων σου σεπτέ καί πολιέ γέροντα εν τή αγήρω μακαριότητι καί εν σκηναίς Δικαίων καί Αγίων. Αμήν.

ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΕΓΡΑΨΑΝ….

SubTitle

Εφημερίδες τής Γορτυνίας αναφέρθηκαν μέ κολακευτικά λόγια διά τόν εν Κυρίω κοιμηθέντα σεπτόν Ποιμενάρχη τους Θεόφιλον.

Η «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ» γράφει μεταξύ άλλων τά εξής: «Τή μεσημβρία τής Δευτέρας 9-10-06, o άγγελος τής κατά Γορτυνία καί Μεγαλόπολη Εκκλησίας πέταξε γιά τόν ουρανό, o Μητροπολίτης μας ΘΕΟΦΙΛΟΣ. Τήν ανωτέρω ημερομηνία τά καμπαναριά όλων τών εκκλησιών Γορτυνίας καί Μεγαλόπολης σήμαναν πένθιμα καί μετέφεραν τό συγκλονιστικό γεγονός σέ πόλεις, χωριά καί συνοικισμούς τής ιστορικής Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως. Όλων μας οι καρδιές σκίρτησαν, τά γόνατα λύγισαν καί τά μάτια βούρκωσαν γιά τόν πνευματικό μας πατέρα….

Έτσι μετά από 35 λαμπρά καί δημιουργικά έτη o σεπτός, απλός, ταπεινός, δραστήριος καί πολυγραφότατος Ιεράρχης μας έφυγε γιά τήν άνω Ιερουσαλήμ».

Η εφημερίδα «Η ΠΡΩΙΝΗ ΓΝΩΜΗ» αναφέρει τά εξής: «Κλήρος καί λαός μέ συγκίνηση, αγάπη καί σεβασμό συνόδευσαν στήν τελευταία του κατοικία τόν μακαριστό Μητροπολίτη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κυρό Θεόφιλο…. Η σορός του ενταφιάσθηκε στό κοιμητήριο τής Δημητσάνης, αφού επιθυμία του ήταν νά μείνει στά άγια χώματα τής ιστορικής Δημητσάνης».

Επίσης η εφημερίδα «ΖΑΤΟΥΝΑ»: «Στίς 9 Οκτωβρίου 2006, o αγαπημένος στό Θεό καί στούς ανθρώπους αυτός κληρικός άφησε τήν τελευταία του πνοή, στή Σπάρτη, όπου τούς τελευταίους μήνες, λόγω τής επελθούσης ασθενείας του, εφιλοξενείτο από τόν αγαπημένο του Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιον, o oποίος τού συμπαραστάθηκε σ’ όλη τήν δοκιμασία του σάν νά ήταν πραγματικός του πατέρας…

Ήταν ένα πένθος αλλιώτικο, παρηγορημένο, ένα πένθος χαρμόσυνο, κάτι σάν τή χαρμολύπη, πού αναφέρουν οι πατέρες τής Εκκλησίας μας. Καθώς τό σκήνωμά του λιτανευόταν στούς δρόμους τής Δημητσάνας, ένιωθες ένα ασθημα σάν εκείνο πού νιώθουμε οι χριστιανοί τή Μεγάλη Παρασκευή στήν περιφορά τού Επιταφίου, μέ τή βεβαιότητα ότι εκ τού τάφου ανατέλλει ζωή. Μέ τό σταμάτημα δέ τής βροχής, σάν νά ήθελε o Παντοδύναμος νά τιμήσει τόν διαπρύσιο κήρυκα τής Αναστάσεως. Καθώς δέ κατέβηκε στό μνήμα, τά αυθόρμητα πλήθη, τά συνωστισμένα στήν περίβολο, καί άνωθεν τού κοιμητηρίου δρόμο, άφησαν νά ανεβεί από τά στήθη σάν τελευταίος χαιρετισμός η αναγνώριση Άγιος! Τόν αναγνώρισαν όσοι τόν συναναστράφηκαν, όσοι τόν γνώρισαν… Τόν θαύμασαν όσοι είχαν τήν ευκαιρία νά δούν από κοντά τήν αυστηρή ασκητική ζωή του ως επισκόπου. Αυτή είναι η αγιότητα. Επιβάλλεται σέ όλους, ετε θέλουμε, ετε όχι. Ευλογητός o Θεός πού μάς τόν χάρισε. Αιώνιο τό Μνημόσυνό του ».

Αλλά καί η εφημερίδα «ΝΕΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ» μεταξύ άλλων γράφει: «Ιεράρχες, Ιερείς καί όλος o πιστός λαός καί όλοι είπαν τό τελευταίο χαίρε στόν ανεπανάληπτο, στόν Μεγάλο, στόν άνθρωπο, στόν Ιεράρχη, στόν Φίλο, στόν Πατέρα, στόν Διδάσκαλο. Ο τελευταίος Ύμνος σέ σένα πατέρα μας, Ποιμενάρχη μας, Διδάσκαλέ μας, Προστάτη μας, Οδηγέ μας. «ΘΕΟΦΙΛΟΥ τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, ημών δέ Πατρός καί Ποιμενάρχου ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ».

Τέλος η εφημερίδα «ΓΟΡΤΥΝΙΑ» μέ τίτλο «καί ήπλωσεν Ιακώβ τούς πόδας αυτού καί εκοιμήθη καί προσετέθη εις τούς πατέρας αυτού» γράφει: «Αρχικά θά προτάξουμε δύο χωρία από τήν Αγία Γραφή, πού ταιριάζουν απόλυτα στόν Μακαριστό Ποιμενάρχη μας κυρό Θεόφιλο, o oποίος «εξόφλησεν τό τού βίου του χρέος» κατάφορτος από έργα καί αρετές, θεοφιλείς καί φιλάγιες. Πρώτον: Ώ σέ σένα πού είχες ευτυχισμένα γηρατειά καί έγιναν σεμνά καί κάτασπρα τά μαλλιά σου καί έζησες σ’ όλη σου τή ζωή σύμφωνα μέ τόν Νόμο τού Θεού. Είσαι ευτυχισμένος, διότι όλα αυτά εσφράγισαν τό θάνατό σου». (Δ’ Μακαβαίους – παράρτημα 2,16).

Δεύτερον «Μάς άφησε τό όνομά του γιά νά διηγούμαστε, καί στούς νέους, τίς επαινετές πράξεις τής ζωής του». (Σοφία Σειράχ 44,8).

Τέλος σέ άρθρο του μέ τίτλο «Η Ιερωσύνη είναι έργον διακονίας» o κ. Β. Σκολαρίκος πρ. Α’ Αντιπρόεδρος τής Παγγορτυνιακής Ενώσεως μεταξύ άλλων γράφει καί τά εξής: «Η πρόσφατη ασθένεια τού παραιτηθέντος τόν περασμένο Μάρτιο Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ.κ. Θεοφίλου καί η παραμονή του επί ένα περίπου μήνα πρός θεραπεία στό Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», μάς έδωσε τήν ευκαιρία νά γνωρίσουμε από κοντά τόν πλούσιο σέ χαρίσματα χαρακτήρα του oρισθέντος από τήν Ιερά Σύνοδο ως τοποτηρητή, τής ιστορικής αυτής Μητροπόλεως Σεβασμιώτατο Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο.

Η αγάπη του γιά τό Γέροντα Θεόφιλο, καί τό μεγάλο ενδιαφέρον του γιά τήν Ιερά μας Μητρόπολη, τήν oποία επιτηρεί, επιβεβαιώνει, γιά μιά ακόμα φορά, τή φήμη τού καταξιωμένου κληρικού πού ξέρει νά καλλιεργεί μέ υπομονή, επιμέλεια, ταπείνωση, διάκριση καί αθόρυβο τρόπο τόν Αμπελώνα τής Μητροπόλεως πού ποιμαίνει, μέ ζωγραφισμένο τό χαμόγελο στό πρόσωπό του, τό oποίο μεταδίδει στούς γύρω του ηρεμία καί αισιοδοξία…

Η μέ κάθε τρόπο εκδηλούμενη, αγάπη τού Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης πρός τόν ασθενούντα Μητροπολίτη Θεόφιλο μάς έκανε νά τόν αγαπήσουμε ακόμα περισσότερο. Η εικόνα νά κρατά, επί ώρες πολλές, στό Νοσοκομείο τό χέρι του ευρισκόμενου στό κρεββάτι Γέροντα Δεσπότη, δέν φεύγει από τά μάτια μας. Άν η εικόνα αυτή είχε αποθανατιστεί, σως καί νά κέρδιζε τό βραβείο τής καλύτερης φωτογραφίας τής χρονιάς…».

Ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ κατά τό μήνα Σεπτέμβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 9ην εις τόν Ιερόν Ναόν τών Τεσσάρων Κρητών Αγίων, τήν 12ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Λεοντίου εις Μονεμβασίαν (επέτειος τών Εγκαινίων), τήν 14ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης, τήν 17ην εις τήν Τρύπην, τήν 20ήν εις τόν Μητροπολιτικόν Ιερόν Ναόν τής Ευαγγελιστρίας επί τή επετείω τής oνομαστικής εορτής του μέ Συλλειτουργούς τούς Σεβ. Μητροπολίτας Μαντινείας κ. Αλέξανδρον, Νέας Ζηλανδίας κ. Ιωσήφ, Νέας Σμύρνης κ. Συμεών, Γλυφάδας κ. Παύλον, Ζιχνών κ. Ιερόθεον καί Πατρών κ. Χρυσόστομον καί τήν 24ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Ευσταθίου τού Γηροκομείου Μολάων (επέτειος εγκαινίων) καί προέστη τού μνημοσύνου τών ευεργετών τού Ιδρύματος.

Εχοροστάτησε κατά τόν εσπερινόν τήν 7ην εις τήν πανηγυρίζουσαν Ιεράν Μονήν Φανερωμένης, τήν 19ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης, τήν 23ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Μυρτιδιωτίσσης Βελανιδίων, τήν 25ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Ιωάννου τού Θεολόγου τής oμωνύμου ενορίας, τήν 28ην εις τό εν Μεσσήν Μετόχιον τής Ιεράς Μονής Βουλκάνου προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου.

Εβάπτισε τήν 3ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Σπυρίδωνος Σπάρτης τόν έγγονον τού αιδεσιμολ. Πρωτοπρ. Παναγιώτου Ρούτση καί τέκνον τού Ηλία καί τής Φωτεινής – Σπυριδούλας Παπαλυμπέρη εις τό oποίον εδόθη τό όνομα Μιχαήλ καί τήν 10ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης τό τέκνον τού Δημητρίου καί τής Ευγενίας Βέργαδου εις τό oποίον εδόθη τό όνομα Μαρία.

Ηυλόγησε τήν 30ήν εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος τόν γάμον τού Σπυρίδωνος Καπάκου καί τής Μαρίας Βέργαδου.

Εγκαινίασε τήν 9ην μετά τού Σεβ. Μητροπολίτου Ρεθύμνης κ. Ανθίμου τόν Ιερόν Ναόν τών Τεσσάρων Κρητών αγίων εν Σπάρτ παρουσία τών Αρχών τού Νομού καί πλήθους λαού εκ Λακωνίας καί Κρήτης.

Προέστη τήν 14ην εις τόν Χάρακα τής Νεκρωσίμου Ακολουθίας τής Κηδείας τού Δημητρίου Πετρολέκα πατρός τού Πανοσολ. Αρχιμ. Γερασίμου Πετρολέκα, τήν 16ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος τής Κηδείας τού Θεοδώρου Κατούνα, τήν 22αν εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Σπυρίδωνος τής Κηδείας τού Δημοσιογράφου Ανδρέα Χιώτη, τήν 24ην εις Νιάτα τής Κηδείας τού Πρωτοψάλτη Θεοδώρου Σάκκαρη, καί τήν 28ην εις Μαγούλαν τής Κηδείας τού Συνταξιούχου Εφημερίου Χρήστου Σούπου.

Επίσης Προέστη τήν 15ην εις τό Παλιομονάστηρο Βρονταμά τής καθιερωμένης Δοξολογίας καί τού μνημοσύνου διά τούς φονευθέντας υπό τών Τούρκων Βρονταμίτες.

Ετέλεσε τήν 22αν εις τό Δικαστικόν Μέγαρον τής Σπάρτης αγιασμόν επί τή ενάρξει τού δικαστικού Έτους καί τήν 24ην εις Σπάρτην αγιασμόν εγκαινίων τών Γραφείων τού Συλλόγου Ξενοδόχων Λακωνίας.

Προήδρευσε τήν 4ην εις Αθήνας τής Δ.Ε. τής ΕΚΥΟ τής Εκκλησίας τής Ελλάδος, τήν 29ην συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Σπάρτης καί τήν ιδίαν ημέραν Συνεδριάσεως τού Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Κατά τό μήνα Οκτώβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 1ην εις τήν Ιεράν Μονήν Ελώνης προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Μαντινείας κ. Αλεξάνδρου, τήν 7ην εις Πελλάναν, τήν 8ην εις τό Γεράκιον, τήν 14ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Αθηνών κατά τήν υπό τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών καί πάσης Ελλάδος κ. Χριστοδούλου χειροτονίαν τού νέου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμίου, τήν 15ην εις τόν Χάρακα, τήν 21ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νεομάρτυρος Ιωάννου, τήν 23ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης (Λειτουργία τού Αγίου Ιακώβου τού Αδελφοθέου), τήν 26ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Δημητρίου εις Θεσσαλονίκην, τήν 28ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης καί εν συνεχεία προέστη τής δοξολογίας διά τήν Εθνικήν Επέτειον καί τήν 29ην εις τήν Ιεράν Μονήν τών Αγίων Τεσσαράκοντα.

Εχοροστάτησε τήν 20ήν εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νεομάρτυρος Ιωάννου εις Γούβες, γενέτειραν αυτού, τήν 25ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης καί τήν 20ήν ηυλόγησε τούς άρτους εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν επί τή εορτή τής Αστυνομίας.

Εβάπτισε τήν 29ην εις τήν Ιεράν Μονήν τών Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων τό τέκνον τού Κων/νου Χατζή εις τό oποίον εδόθη τό όνομα Νικόλαος, καί τήν ιδίαν ημέραν εις τό προσκύνημα τού Αγίου Νεκταρίου Συκέας τό τέκον τού Ιερέως Νεκταρίου Κουτσογιαννοπούλου εις τό oποίον εδόθη τό όνομα Ανδρέας.

Ηυλόγησε τήν 1ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Παντελεήμονος Γλυφάδας τόν γάμον τού Λεωνίδα Αρριανά καί τής Μαρίας Πλαγίσου καί τήν 28ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης τόν γάμον τού ιατρού Πέτρου Γκιοτσαλίτη υιού τού Πρωτ. Κων/νου Γκιοτσαλίτη καί τής Ιωάννας Αθανασούλια.

Εχειροτόνησε τήν 8ην εις Γεράκι Διάκονον τόν Πτυχιούχον τής Α.Ε.Σ. Θεσσαλονίκης Ηλίαν Βουρβουριώτην.

Προέστη τήν 2αν εις Μολάους τής Νεκρωσίμου Ακολουθίας τής Κηδείας τού Δημητρίου Κούρταλη, τήν 4ην εις Παρόρειο τής Κηδείας τού Δημάρχου Μυστρά Νικολάου Βαχαβιώλου, τήν 19ην εις Γούναρη τής Κηδείας τού Δημητρίου Κερασιώτη καί τήν 20ήν εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος τής Κηδείας τής Μαρίας Μανιατάκου.

Ετέλεσε τήν 4ην τρισάγιον εις τόν τάφον τού προκατόχου του Ιεροθέου επί τή εορτή τού Αγίου Ιεροθέου, τήν δέ 5ην αγιασμόν εγκαινίων εις τήν οικίαν τού Βασιλείου Μηνακάκη Μηχανολόγου.

Προήδρευσε τήν 19ην συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Κέντρου Αποθεραπείας, τήν 31ην συνεδριάσεως τού Μητροπολιτικού Συμβουλίου καί τήν ιδίαν ημέραν τής Συνάξεως τών Αρχιερατικών Επιτρόπων, ενώ συμμετέσχε εις τάς εργασίας τής Τακτικής Ιεράς Συνόδου τής Ιεραρχίας από 10-13 Οκτωβρίου.

Επεσκέφθη προσκυνηματικώς τήν 24ην τάς Ιεράς Μονάς καί Ιερά Προσκυνήματα τής Ιεράς Μητροπόλεως Ελασσώνος καί υπεχρεώθη μέ τά φιλόξενα συναισθήματα τού Σεβ. Μητροπολίτου αυτής κ. Βασιλείου.

Ετιμήθη τήν 28ην εις Καλαμάταν από τήν Ένωσιν Ιδιοκτητών Ημερησίων Επαρχιακών Εφημερίδων διά τό «αναμφισβήτητον πολύπλευρον εκκλησιαστικόν, φιλανθρωπικόν καί κοινωνικόν έργον».

Κατά τό μήνα Νοέμβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 1ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ιδρυματικόν Ναόν τών Αγίων Αναργύρων τού Γηροκομείου Σπάρτης, τήν 5ην εις τά Παπαδιάνικα, τήν 8ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Ταξιαρχών ΚΕΕΜ, τήν 9ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Προσκυνήματος Αγίου Νεκταρίου Συκέας, τήν 21ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Σπάρτης επί τή εορτή τών Ενόπλων Δυνάμεων, τήν 26ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Πολιούχου μας Οσίου Νίκωνος συλλειτουργούντων καί τών προσκεκλημένων μας Σεβ. Μητροπολιτών, Μέμφιδος κ. Παύλου, Μαντινείας κ. Αλεξάνδρου, Φλωρίνης κ. Θεοκλήτου, Πειραιώς κ. Σεραφείμ καί Εδέσσης κ. Ιωήλ καί τήν 30ήν εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Ανδρέου Πατρών προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου.

Εχοροστάτησε τήν 2αν εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Γεωργίου Μυρτέας, τήν 7ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Ταξιαρχών Νιάτων, τήν 8ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Αγίου Νεκταρίου Βλαχιώτη, τήν 12ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Αγίου Χρυσοστόμου Καλαμάτας, προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, τήν 19ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος (έναρξις τής εβδομάδος τού Οσίου Νίκωνος), τήν 20ήν εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Εισοδίων Γκοριτσάς, τήν 25ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού πολιούχου μας καί τήν 29ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Αγίου Ανδρέου Πατρών.

Προέστη τήν 3ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος τής κηδείας τής Διαμάντως Δούβρη, τήν 6ην εις τό Έλος τής κηδείας τού Παντελεήμονος Ταμβακοπούλου, τήν 19ην εις τήν Ελαφόνησον τής κηδείας τού Σπυρίδωνος Τσάκου, πατρός τού Εφημερίου Αμυκλών καί καθηγητού Νικολάου Τσάκου.

Ηυλόγησε τήν 5ην εις Άγιον Νικόλαον Βοιών τόν γάμον τού Ιωάννου Λιβανού υποψηφίου κληρικού καί τής Μαρίας Νυφλή, καί τήν 30ήν εις τόν Ιερόν Ναόν τών Αγίων Αναργύρων Ηλιουπόλεως τόν γάμον τού Ιωάννου Λαμπροπούλου Υφυπουργού Εθνικής Αμύνης καί τής Δήμητρας Κατσιμεντή.

Προήδρευσε τήν 5ην εις Ελίκαν Συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου, τήν 14ην εις Αθήνας Συνεδριάσεως τής Δ.Σ. τής ΕΚΥΟ, τήν ιδίαν ημέραν Συνεδριάσεως τής Μονίμου Συνοδικής Επιτροπής Μοναχισμού καί τήν 28ην Συνεδριάσεως τού Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Επεσκέφθη τήν 29ην εις Ξηροχώρι Τριταίας τόν εκεί φιλοξενούμενον Σεβ. Μητροπολίτην πρ. Ακαρνανίας κ. Θεόκλητον.

Επέδωκε τήν 12ην εις Καλαμάταν εις εορταστικήν εκδήλωσιν εις τό Πνευματικόν Κέντρον τής πόλεως τό τετράτομον λαμπρόν έργον ως Αντίδωρον πρός τόν Σεβ. Μητροπολίτην Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομον επί τή συμπληρώσει 40 ετών αρχιερατείας εις Μεσσηνίαν καί εξεφώνησε τόν προσήκοντα λόγον διά τόν τιμηθέντα Ιεράρχην, o oποίος αποτελεί καύχημα διά τήν Ορθόδοξον Εκκλησίαν μας.

Κατά τάς λοιπάς εργασίμους ημέρας εδέχθη ένα πλήθος ανθρώπων εις τά Γραφεία καί προσέφερε τόν οικοδομητικόν πνευματικόν λόγον καί κάθε δυνατή εξυπηρέτησιν, ενώ επεσκέφθη πλειστάκις τά Ιδρύματα τής Ιεράς Μητροπόλεως καί τό Νοσοκομείον Σπάρτης.

Ο Σεβ. Μητροπολίτης μας, ως Τοποτηρητής τής Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, κατά τό μήνα Σεπτέμβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 7ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Σώζοντος Νεοχωρίου Φαλαισίας, τήν 8ην εις τήν πανηγυρίζουσαν Ιεράν Μονήν Αμπελακίου, τήν 11ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τής Αγίας Θεοδώρας τού Προσκυνήματος Βάστα Μεγαλοπόλεως.

Εχοροστάτησε τήν 8ην εις τόν πανηγυρικόν εσπερινόν εις τήν Ιεράν Μονήν Αιμυαλών Γορτυνίας, όπου καί ενεθρόνισε τόν νέον Ηγούμενο π. Δαμασκηνόν παρουσία ηγουμένων καί πλήθος λαού καί τήν 14ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Οσίου Γερασίμου εις τό Λεοντάριον.

Ετέλεσε τόν αγιασμόν επί τή ενάρξει τής νέας Σχολικής χρονιάς τήν 12ην εις Μεγαλόπολιν διά τά Σχολεία Γυμνάσιον, Λύκειον, ΤΕΕ.

Προέστη τήν 8ην εις Μεγαλόπολιν τής Νεκρωσίμου Ακολουθίας τής Κηδείας τής Χρυσάνθης Κοκκινάκη.

Κατά τό μήνα Οκτώβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 11ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Μεγαλοπόλεως μέ όλους τούς ιερείς τήςΕπαρχίας καί ετέλεσε τρισάγιον πρό τής σορού τού αειμνήστου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Θεοφίλου καί τήν 22αν εις τήν Ιεράν Μονήν Κερνίτσης.

Εχοροστάτησε κατά τόν εσπερινόν τήν 10ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τού Αγίου Νικολάου Μεγαλοπόλεως μέ τήν συμμετοχήν όλων τών ιερέων καί ετέλεσε τρισάγιον ενώπιον τής σορού τού αειμνήστου Μητροπολίτου μεταφερθείσης εκ Σπάρτης, όπου καί απεβίωσεν.

Εγκαινίασε τήν 7ην εις Ζάτουναν τό Μουσείον τής ενορίας παρουσία Υπουργών καί πλήθους λαού.

Συμμετέσχε τήν 11ην εις Δημητσάναν εις τήν Νεκρώσιμον Ακολουθίαν τής Κηδείας τού αειμνήστου Μητροπολίτου Θεοφίλου καί μέ άλλους αρχιερείς καί επεμελήθη τά τής κηδείας μέχρι καί τής ταφής.

Παρέστη καί ωμίλησε, κατά τά εγκαίνια τού Γηροκομείου Τροπαίων Γορτυνίας τού αγιασμού τελεσθέντος υπό τού Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών καί πάσης Ελλάδος κ.κ. Χριστοδούλου.

Κατά τό μήνα Νοέμβριον 2006:

Ελειτούργησε τήν 18ην εις τόν Ιερόν Ναόν τής Αγίας Κυριακής Δημητσάνης καί εν συνεχεία μέ τήν συμμετοχήν τών ιερέων Γόρτυνος ετέλεσε τό Τεσσαρακονθήμερον μνημόσυνον τού αοιδίμου Μητροπολίτου Θεοφίλου καί τήν 19ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Μεγαλοπόλεως μέ τούς Σεβ. Μητροπολίτας Ηλείας κ. Γερμανόν, Βάρνας κ. Κύριλλον, Τριφυλίας κ. Στέφανον, Γλυφάδας κ. Παύλον ετέλεσε τό τεσσαρακονθήμερον μνημόσυνον τού Μητροπολίτου Γόρτυνος κυρού Θεοφίλου μέ τήν συμμετοχήν κλήρου καί λαού.

Παρέστη τήν 25ην εις Δημητσάναν κατά τήν ενθρόνισιν τού νέου Μητροπολίτου Γόρτυνος κ. Ιερεμίου, παρέδωσε εις τόν ενθρονιζόμενον τήν Ποιμαντορικήν ράβδον, επομένως καί τήν τοποτηρητείαν καί προσεφώνησεν αυτόν καταλλήλως.

Καθ’ όλας τάς Τετάρτας τού διαρρεύσαντος τριμήνου ευρίσκετο εις τά εν Δημητσάν Γραφεία πρός διευθέτησιν θεμάτων καί προβλημάτων τής χηρευούσης Ιεράς Μητροπόλεως.

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ κ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ

Επικήδειος λόγος τού κ. Διονυσίου Παπαδόπουλου εκ μέρους τής εκπαιδευτικής Κοινότητος

Ο Ιεράρχης πού αποχαιρετά σήμερα, πλήρης θλίψεως, πλήρης δέους, σύσσωμος o λαός τής Γορτυνίας καί τής Μεγαλοπολίτιδος, δέν ήταν, γιά όλους εμάς ένας απλός αρχιερέας, δέν ήταν ένας ακόμη επίσκοπος στή σειρά τών επισκόπων. Ο Ιεράρχης πού αποχαιρετούμε σήμερα ήταν ένας επίσκοπος ποιμένας, ταγμένος, λειτουργός καί συμπαραστάτης, oδηγός καί συνακόλουθος.

– ένας επίσκοπος πατέρας, προστάτης καί καθοδηγητής κάθε πνευματικού του τέκνου

– ένας επίσκοπος διδάσκαλος, πού ακατάπαυστα δίδασκε έργω καί λόγω καί βίω

– ένας επίσκοπος μαχητής, ένας εκφραστής τού θετικού πνεύματος τής ζώσης Εκκλησίας.

Τριάντα πέντε έτη o επίσκοπος Θεόφιλος διαποίμανε τή Μητρόπολη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως μέ σύνεση καί γνώση, μέ διάθεση προσφοράς, σεμνότητα καί αυταπάρνηση, μέ διαρκές ενδιαφέρον καί αγάπη, μέ μακροθυμία καί δικαιοσύνη, μέ αποφασιστικότητα καί χαλύβδινη θέληση oδήγησε τή μικρή μας Μητρόπολη επί τριάντα πέντε έτη ως καλός οιακοστρόφος καί έφερνε πάντα τό σκάφος της στό σωστό προορισμό.

Ειδικά εμείς οι άνθρωποι τών σχολείων, μαθητές καί εκπαιδευτικοί, εξόχως υπερήφανοι αισθανόμαστε γιά τήν ιδιαίτερη σχέση πού είχε μαζί μας. Σεμνός καί ακάματος συμπαραστάτης έθεσε υπό τήν σκέπην του τήν εκπαίδευση τής επαρχίας: Αρωγός στίς προσπάθειές μας, διδάσκαλος μέ τόν δημόσιο λόγο του, τίς πράξεις, τά βιβλία του καί τήν καθ’ όλου παρουσία του, πρότυπο φιλομάθειας καί πνευματικής προσπάθειας, επίκουρος κάθε μαθησιακής καί διδακτικής μας ενέργειας μέ τήν προσευχή, τίς συμβουλές καί τή σοβαρή οικονομική ενίσχυση. Ακόμη καί στά τελευταία δύσκολα χρόνια, όταν η εξασθενημένη υγεία του τόν κατέβαλε σωματικά, δέν είχε παύσει νά μάς νουθετεί, νά μάς διαφωτίζει, νά μάς καθοδηγεί πνευματικά, νά μάς ενθαρρύνει, νά μάς εμψυχώνει, νά μάς επιβραβεύει ηθικά καί υλικά, νά μάς συγχαίρει στήν επιτυχία, νά μάς παρηγορεί στήν αποτυχία δέν είχε παύσει νά αναλώνεται καί γιά εμάς.

Σεβαστέ μας πατέρα,

στά λόγια μέ τά oποία έκλεινες τό τελευταίο σου βιβλίο, πού μάς άφησες ως ύστατο χαιρετισμό αλλά καί ως παρακαταθήκη, έλεγες: «Μέ ανεξόφλητο χρέος απέναντι τού Θεού φεύγω από τόν κόσμο αυτό… μέ τήν ελπίδα νά δώ τό πρόσωπό Του. Ευχηθείτε, αδελφοί μου, γι’ αυτό». Βέβαιοι εμαστε, ότι τώρα βλέπεις μέ καθαρή ματιά τό πρόσωπο τού Δημιουργού. Ευχόμαστε μόνο εμείς, μαθητές καί διδάσκαλοι, εμείς πού σέ βρήκαμε συμπαραστάτη μας επί γής στό «έργον τό καλόν», πλέον καί στό νοητό στερέωμα τής Εκκλησίας μας νά μεσιτεύεις υπέρ ημών στούς προστάτες τής Παιδείας Τρείς Ιεράρχες.

Αιωνία Σου η μνήμη.

ΤΟΙΟΥΤΟΣ ΗΜΙΝ ΕΠΡΕΠΕΝ ΑΡΧΙΕΡΕΥΣ

Ομιλία από τόν Πρωτ. Βασίλειον Δάρρα κατά τό τρισάγιον, τό oποίον ετελέσθη πρό τής σορού τού αειμνήστου Μητροπολίτου ΘΕΟΦΙΛΟΥ εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν Αγίου Νικολάου Μεγαλοπόλεως τήν 10-10-06.

Ο Απόστολος Παύλος στήν επιστολή του πρός τούς Εβραίους λέει.

Τοιούτος έπρεπεν Αρχιερεύς, όσιος, άκακος, αμίαντος.

Σεβασμιώτατε Τοποτηρητά τής Ιεράς μας Μητρόπολης Άγιε Μονεμβασίας καί Σπάρτης, Σεβαστοί Ιερείς, Μοναχοί καί Μοναχές, εντιμότατοι άρχοντες, αγαπητοί Χριστιανοί.

Έχομε μπροστά μας τό σεπτό σκήνωμα τού Πατέρα μας, τό σκήνωμα τού Ποιμενάρχη μας, τού Επισκόπου καί Αρχιερέα μας, όπως ακριβώς τόν περιγράφει καί o Απόστολος Παύλος. Τού σεμνού ποιμένα, πού επί 35 καί πλέον έτη μάς ευλογούσε, μάς καθοδηγούσε, μάς συμβούλευε, μάς αγαπούσε.

Μάς έδειξε τό δρόμο τής αρετής, τό δρόμο τής πίστης, τό δρόμο τού καλού, τού ωραίου καί τού αγαθού. Τό δρόμο τού Αγίου Θεού, συνεχίζοντας τό έργο εκείνου, πού Θυσιάστηκε γιά μάς.

Στάθηκε δίπλα μας, κοντά μας, απλός καί προσιτός, πατέρας πραγματικός καί στοργικός, μαζί στίς αγωνίες καί τά προβλήματά μας. Συμπαραστάτης στίς χαρές, μά καί τίς λύπες μας. Αγαπούσε τά παιδιά μας σάν δικά του παιδιά. Αγωνιούσε καί νοιαζότανε γιά τήν πρόοδο, τήν προκοπή καί τήν παιδεία τους. Αυτό τό ζούσαμε κάθε χρόνο μέ τή βράβευση τών επιτυχόντων μαθητών στά Πανεπιστήμια.

Αντάμα μέ τούς φτωχούς, γιατί φτωχός ξεκίνησε καί γνώριζε τί θά πεί φτώχεια.

Πλούσιο πραγματικά τό συγγραφικό του έργο. Έγραψε περισσότερα από 80 βιβλία, πού αφορούν τήν οικογένεια, τήν Εκκλησία καί βίους Αγίων, εκτός τών άρθρων πού δημοσιεύθηκαν σέ εφημερίδες καί περιοδικά.

Άνθρωπος γεμάτος αγάπη καί καλοσύνη, πίστη καί ευσέβεια, κατανόηση καί επιείκεια.

Ποιός δέν θυμάται τί έλεγε πάντα, μετά από δικές μας αστοχίες ή παραλείψεις, λάθη πού δημουργούσαν προβλήματα. «Τό ξέρω ότι πρέπει νά τιμωρήσω». Αμέσως όμως η απάντηση. «Δέν αντέχω τήν ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα».

Λύπη μεγάλη διακατέχει σήμερα τήν Ιερά μας Μητρόπολη. Ξέρομε όμως όλοι μας, ότι o πλάστης καί δημιουργός μας, o Άγιος Θεός, μέ τήν περισσή αγάπη του, γιά τό τελειότερο πλάσμα του, τόν άνθρωπο, επιφυλάσσει ό,τι καλύτερο, περιμένει μέ ανοιχτή τήν αγκαλιά, όλους τούς ανθρώπους.

Αυτή τήν αγκαλιά άνοιξε καί πήρε κοντά του τόν πατέρα μας, τόν Ευλογημένο Ιεράρχη μας, γιά νά τόν καταστήσει στήν Θριαμβεύουσα εν Ουρανοίς Εκκλησία καί πάλι Λειτουργό του.

Μακαριστέ Πατέρα, ότι μπορούσαμε όλα αυτά τά χρόνια πού ζήσαμε κοντά σας προσπαθήσαμε νά σάς τό προσφέρουμε, μέ τίς παραλείψεις καί τίς αδυναμίες μας.

Ώρα λοιπόν, τώρα πού βρισκόμεθα μπροστά στό σεπτό σκήνωμά σας μέ δέος καί σεβασμό μπορούμε νά σάς πούμε.

Σάς ευχαριστούμε γιά όσα μάς διδάξατε, Σάς ευχαριστούμε γιά τήν απλότητά σας καί τή χάρη σας, γιά τήν αγάπη καί τήν καλοσύνη σας.

Ζητούμε συγνώμη έστω καί τώρα, γνωρίζοντας ότι μάς βλέπετε καί μάς ακούτε από κεί ψηλά πού βρίσκεστε, γιά τίς πίκρες πού πολλές φορές σάς προσφέραμε.

Ζητούμε συγνώμη, άν φανήκαμε κάποτε ανάξιοι, αγνώμονες, μέ αποτέλεσμα νά σάς λυπήσουμε καί νά σάς πικράνουμε.

Δεχθείτε τώρα, γιατί αυτό μόνο μπορούμε νά σάς προσφέρουμε, τήν προσευχή μας.

Προσευχή, πού βγαίνει μέσα από τά βάθη τής καρδιάς μας, σάν ευώδες θυμίαμα πρός τόν Άγιο Θεό καί Πατέρα μας, προσευχή όλων τών Ιερέων, τών μοναχών, τών μοναζουσών, αλλά καί όλων τών χριστιανών τής Επαρχίας μας.

Βρισκόμεθα όλοι εδώ κοντά σας σήμερα, νά προσκυνήσουμε γιά τελευταία φορά μέ σεβασμό καί αγάπη τό χέρι σας, τό χέρι πού μάς ευλογούσε 35 oλόκληρα χρόνια.

Αυτή τήν oλόθερμη προσευχή ευχόμεθα νά ακούσει o Πανάγαθος Θεός καί νά σάς έχει πάντα κοντά Του, νά προσεύχεσθε καί Σείς γιά μάς καί νά μάς ευλογείτε.

Σεβασμιώτατε Άγιε τοποτηρητά τής Ιεράς μας Μητρόπολης, Άγιε Σπάρτης. Αισθανόμαστε τήν ανάγκη νά εκφράσουμε ευχαριστίες, πρώτα καί πάνω απ’ όλους σέ Σάς, πού αγκαλιάσατε σάν αδελφός τόν σεβαστό μας Πατέρα όλα αυτά τά χρόνια, αλλά ιδιαιτέρως τούς τρείς τελευταίους μήνες, τό διάστημα τού πόνου καί τής ταλαιπωρίας του. Σταθήκατε δίπλα του, μέ αγάπη καί στοργή, με καλοσύνη καί συμπόνοια.

Σάς χρωστάμε ευγνωμοσύνη γιά αυτή σας τήν θυσία καί ευχόμεθα o Άγιος Θεός, πού τά πάνθ’ oρά νά σάς τό ανταποδώσει.

Ευχαριστούμε επίσης, τούς αδελφούς τής Ιεράς μονής τών Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, τής μονής τής μετανοίας τού μακαριστού μας γέροντα, πού τόν περιέθαλψαν τό τελευταίο αυτό διάστημα, σάν πραγματικό αδελφό καί πατέρα τους.

Τέλος ευχαριστούμε καί τήν οικογένειά του, πού μάς προσέφερε ένα τέτοιο στολίδι, πού κοσμούσε τήν Ιερά μας Μητρόπολη αλλά καί oλόκληρη τήν Εκκλησία τού Χριστού.

Σεβαστέ μας Πατέρα, Μακαριστέ Γέροντα,

Τά χρόνια σας σ’ αυτή τήν πρόσκαιρη ζωή ήταν πολλά.

Τά χρόνια σας κοντά στό Θεό θά είναι αιώνια.

Νά είστε βέβαιος ότι θά σάς έχομε στήν προσευχή μας καί στή μνήμη μας πάντα.

ΜΕ ΒΑΘΙΑ ΘΛΙΨΗ ΣΗΜΕΡΑ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΟΥΜΕ…

Επικήδειος λόγος τού Δημάρχου Μεγαλοπόλεως κ. Σπύρου Τσιριγώτη πρός τιμήν τού Κοιμηθέντος Ποιμενάρχου Θεοφίλου. (Μεγαλόπολη 10-10-06).

Μέ βαθιά θλίψη σήμερα αποχαιρετούμε τόν Πνευματικό μας Πατέρα καί Ποιμενάρχη.

Αποχαιρετά o Κλήρος τόν άξιο Ποδηγέτη πού μέ σωφροσύνη, πραότητα καί σύνεση καθοδήγησε τή Μητρόπολη καί έζησε μαζί τους όλες τίς πνευματικές αναβάσεις τού Κυρίου, μέ κλίμακα τό μέτρο τής ταπεινωμένης αγάπης.

Αποχαιρετάμε όλοι εμείς, τό ποίμνιό του, πού μαθητεύσαμε από τό λόγο του καί διδαχθήκαμε από τή στάση ζωής πού επέλεξε.

Από τό 1970 πού ανέλαβε τό τιμόνι τής Μητρόπολης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, ανάλωσε σταγόνα – σταγόνα κάθε στιγμή τής ποιμαντικής του ζωής γιά τόν καθένα μας.

Άνθρωπος συνεργάσιμος, απλός στούς τρόπους καί στή βιωτή, φτωχόπαιδο από γεννησιμιού του, καταλάβαινε τί θά πεί ανέχεια, φτώχεια, πείνα, δάκρυ. Δέν άλλαξε σάν έφυγε από τόν Κοσμά τής Κυνουρίας, ήξερε νά μπαίνει στήν καρδιά τών πραγμάτων, χωρίς περισπούδαστο ύφος, κατέβαινε χαμηλά γιά νά πάρει στίς πλάτες του καί νά σηκώσει τή φτωχολογιά, τόν άνθρωπο τού μεροκάματου καί νά τού δώσει ελπίδα.

Μά καί σάν έβλεπε νά θίγεται κάτι από τήν παράδοση καί τήν Αλήθεια τής Εκκλησίας μας, γινόταν θερίο καί μέ τό κύρος τής πένας του κατακεραύνωνε τούς σφετεριστές τού χθές ή τού σήμερα. Καί άν ακόμα δέν συμφωνούσες μέ αυτά πού κήρυττε ή έγραφε, τόν θαύμαζες γιά τό κουράγιο του νά στέκεται ψηλά καί νά γυρεύει από τούς άλλους νά πυργώσουν ψηλά τίς προθέσεις.

Αγαπούσε, συμπονούσε, συγχωρούσε, συνέπασχε καί ελεούσε μέ τό περίσσευμα τής ψυχής του.

Κράτησε τίς λύπες μας όλων μας μά έμεινε «αεί χαίρων». Φτωχός μέ μόνη περιουσία τό ράσο του.

«Μηδέν έχων», μά «τά πάντα κατέχων», χάριν τής αγάπης καί τού σεβασμού όλων μας.

Πάντα εμψύχωνε καί δίδασκε τή χαρά καί τήν ικανοποίηση τής ταπεινότητας τής ανιδιοτελούς προσφοράς τήν αξία τής ανθρώπινης ζωής μέ oδηγό τά διδάγματα τού Ιησού Χριστού.

Η κοινωνική αλληλεγγύη, η πίστη σέ πανανθρώπινες αξίες, η αφοσίωσή του στήν υπέρτατη ιδέα τής χριστιανικής αγάπης, χαρακτήριζαν καί καθόριζαν τή ζωή του.

Η ποιμαντορία του σφράγισε ανεξίτηλα τή Μεγαλόπολη, όπου έθεσε τά θεμέλια ενός πλούσιου καί μοναδικού φιλανθρωπικού έργου.

Ευεργέτησε μέ προθυμία καί προστάτευσε τούς πάσχοντες.

Η καθιέρωση τού θεσμού τής χορηγίας πρός τούς νεοεισαχθέντες φοιτητές τού Δήμου μας, κάθε χρόνο κατέδειξε τήν μεγάλη αγάπη, τήν αγωνία καί τό ενδιαφέρον του γιά τό μέλλον τών νέων, παράλληλα όμως άνοιγε μέ τήν πράξη του αυτή, τίς ψυχές τών παιδιών μας, γιά νά δεχθούν τήν εν Χριστώ Εκκλησία.

Ήξερε νά στηρίζει, νά ενθαρρύνει, νά επιβραβεύει καί νά ευλογεί, τίς προσπάθειες πού υπηρετούσαν τό κοινό καλό. Έδειξε μέ τόν τρόπο του πόσο σημαντικός είναι o ρόλος τής Εκκλησίας σ’ ένα κόσμο πού αγωνίζεται νά υπερβεί τά προβλήματα πού τόν απασχολούν.

Συνεργάστηκα πολλές φορές ως Δήμαρχος σέ αρκετά θέματα μαζί του καί πάντοτε διαπίστωνα μέ πόση υπευθυνότητα καί καλοπροαίρετα τά προσέγγιζε.

Ήταν κοντά στούς αγώνες τής Δημοτικής αρχής, γιά τήν προστασία τού Περιβάλλοντος, στό λιγνιτόσημο, στίς παραστάσεις μας στό ΚΑΣ γιά τήν Αγία Θεοδώρα.

Μία από τίς κορυφαίες στιγμές τής ζωής του, ήταν η απόφασή του νά τερματίσει τή μακρά του ποιμαντορία όταν οι σωματικές του δυνάμεις τόν εγκατέλειψαν, πράξη ύψιστης ευθύνης, χρέους καί αγάπης απέναντί μας, γενναιότητας καί ταπεινότητας.

Σεβασμιώτατε,

Σήμερα σέ ακολουθούν σ’ αυτό τό ταξίδι σου, τά παιδιά πού αγάπησες, οι φοιτητές πού στήριξες, τά oρφανά πού πάντρεψες, οι ιερείς, μοναχοί, μοναχές πού περιέβαλες μέ τή στοργή σου.

Ο λαός τής Μεγαλόπολης σάς συνοδεύει μέ τήν αγάπη του, στούς κόλπους τού Θεού καί νά είσθε βέβαιος ότι πάντα θά μείνετε στήν μνήμη μας, σημείο πνευματικής αναφοράς, η παρακαταθήκη τού έργου σας θά καθοδηγεί τά βήματά μας καί ελπίζω νά σηματοδοτεί τήν πορεία τού διαδόχου σας στήν Μητρόπολή μας.

Θερμά συλλυπητήρια στήν Ιερά Σύνοδο τής Εκκλησίας μας, στόν Τοποτηρητή Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ.κ. Ευστάθιο, στόν προσφιλή κλήρο καί στούς οικείους του.

Αιωνία του η μνήμη.

ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ

Πολλά ψηφίσματα εξεδόθησαν από συλλογικούς φορείς μέ τά oποία εφράζεται η βαθύτατη λύπη, εξαίρεται η προσωπικότητα καί αναγνωρίζεται ευγνωμόνως η πολύτιμη καί πολύπλευρη προσφορά τού μακαριστού Ποιμενάρχου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως ΘΕΟΦΙΛΟΥ. Τέτοια ψηφίσματα μεταξύ άλλων εξέδοσαν τό Νομαρχιακό Συμβούλιο Αρκαδίας, τό Δημοτικό Συμβούλιο Δημητσάνης, τά Διοικητικά Συμβούλια τής εν Αθήναις Παγγορτυνιακής Ενώσεως καί τού Γορτυνιακού Συλλόγου Πατρών «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο Ε’» καί τό Διοικητικό Συμβούλιο τού εν Πάτραις Συλλόγου Ορθοδόξου Ιεραποστολής «Ο ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΣ».

Ο ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΣ ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑΣ

Τού Πρωτ. Παναγιώτου Ρούτση

Τήν Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2006 στήν κατάμεστη από επισήμους καί πλήθος λαού αθουσα τού Πνευματικού Κέντρου τού Δήμου Σπάρτης o Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ.κ. Ευστάθιος, μέσα σέ πανηγυρική καί συνάμα έντονα συγκινησιακή ατμόσφαιρα σεμνής καί αλησμόνητης τελετής, αναγορεύτηκε σέ επίτιμο διδάκτορα τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Η εκδήλωση ξεκίνησε μέ τήν προσφώνηση τού δραστηρίου καί αποτελεσματικού Προέδρου τής Διοικούσας Επιτροπής, Ομοτίμου Καθηγητού κ. Κων/νου Δημοπούλου, o oποίος μεταξύ άλλων είπε καί τά εξής: «Αισθήματα βαθιάς συγκίνησης καί μεγάλης χαράς διακατέχουν σήμερα όλα τά μέλη τής Πανεπιστημιακής Κοινότητας τού Πανεπιστημίου μας υποδεχόμενα τόν Σεβ. Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιο, γιά νά τού απονείμουν τόν ανώτατο ακαδημαϊκό τίτλο τού Επιτίμου Διδάκτορα τών δύο Τμημάτων τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής. Μέ τόν τρόπο αυτόν τιμούν τόν άξιο Ποιμενάρχη μέ τήν πολυσχιδή παιδεία, θεολογική καί θύραθεν, τήν πολύπλευρη καί ανεκτίμητη ποιμαντική καί κοινωνική προσφορά του, αλλά καί τήν καθοριστική του συμβολή στήν ίδρυση καί λειτουργία τού Πανεπιστημίου μας. Τόν υποδέχονται γιά νά τιμήσουν στό πρόσωπό του μιά ζωντανή καί δυναμική παρουσία μέ πολυσύνθετη καί πολυσχιδή δράση. Τό Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου τιμώντας σήμερα τόν Σεβασμιώτατο έχει τήν ασθηση ότι τιμάται καί τό διο από τό ήθος, τό κύρος, τό ηθικό ανάστημα, τήν έντονη πνευματικότητα καί τή δημιουργική ικανότητα τού τιμωμένου…

Γιά τή λειτουργία τού Πανεπιστημίου μας o ρόλος του ήταν, τό τονίζουμε καί πάλι, σημαντικός καί καθοριστικός, καθώς η αγάπη του καί η στήριξή του δέν περιορίσθηκε μόνον σέ συμβουλές καί παραινέσεις, αλλά σέ έμπρακτες καί απτές πρωτοβουλίες…».

Επίσης μέ τό μεστό καί ζωντανό λόγο τους καί τά λαμπρά καί ζεστά χρώματα τής ψυχής τους παρουσίασαν τήν προσωπικότητα καί τή μεστή έργων αρχιερατική διακονία τού τιμωμένου o σεμνός καί ευγενής Πρόεδρος τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Καθηγητής κ. Π. Μπαλτόπουλος καί η εκλεκτή Καθηγήτρια καί Πρόεδρος τής Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών καί Πολιτισμικών Σπουδών τού ιδίου Πανεπιστημίου κ. Γεωργία Ξανθάκη, οι oποίοι τόνισαν ότι o Σεβασμιώτατος κ. Ευστάθιος ποιμαίνει τό ποίμνιό του επί 26 καί πλέον έτη μέ πίστη στό Θεάνθρωπο καί αγάπη στό συνάνθρωπο καί δέν έχει χορτάσει τόν ύπνο, αφού δέν δίδει «ανάπαυσιν τοίς κροτάφοις του καί τοίς βλεφάροις του νυσταγμόν». Αυτό βέβαια τό γνωρίζουν καλώς όλοι οι Λάκωνες – καί όχι μόνον – καί καυχώνται εν Κυρίω διά τήν Χριστομίμητη ποιμαντορία τού ακαταπονήτου καί καταξιωμένου στίς συνειδήσεις όλων σεπτού ποιμενάρχου τους.

Εντυπωσιακό καί άκρως συγκινητικό ήταν τό βίντεο τού κ. Μπογέα πού παρουσίασε εν συντομία τή ζωή τού Σεβασμιωτάτου από τά πρώτα βήματά του μέχρι καί σήμερα.

Στή συνέχεια απηύθυναν χαιρετισμούς καί μέ θερμά λόγια μίλησαν διά τόν τιμωμένο o Γενικός Γραμματέας τού Υπουργείου Παιδείας Καθηγητής κ. Ανδρέας Καραμάνος, πού ανέγνωσε καί επίκαιρο μήνυμα τής Υπουργού Παιδείας, o Νομάρχης Λακωνίας κ. Κ. Φούρκας, o Δήμαρχος Σπάρτης κ. Σ. Αντωνάκος καί οι Βουλευτές τού Νομού κ.κ. Παν. Σκανδαλάκης, Αθ. Δαβάκης καί Λεων. Γρηγοράκος.

Ακολούθως o Αντιπρόεδρος τής Διοκούσας Επιτροπής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ομότιμος Καθηγητής κ. Ιωάννης Παρασκευόπουλος ανέγνωσε τά κείμενα τού ψηφίσματος τής Σχολής, τής Αναγόρευσης καί τού Διδακτορικού Διπλώματος καί επακολούθησε η περιένδυση τού τιμωμένου μέ τήν τήβεννο τής Σχολής.

Τέλος o Σεβασμιώτατος μέ τό γλαφυρό, πειστικό καί τεκμηριωμένο, ευρηματικό πάντοτε προσωπικό του λόγο ευχαρίστησε μέσα από τήν ψυχή του μέ λόγια καρδιάς καί εμφανώς συγκινημένος όλους, γιά τήν ιδιαίτερη συγκινητική τελετή τής Αναγόρευσής του σέ Επίτιμο Διδάκτορα καί κατά τά Πανεπιστημιακά ειωθότα ανέπτυξε τό θέμα «Η Τοπική Εκκλησία καί τά Μοναστικά της Κέντρα, κιβωτοί παιδείας καί παράδοσης».

Πρωτ. Παναγιώτης Ρούτσης

Η ΑΛΛΟΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΗΘΟΣ

Β’ ΜΕΡΟΣ (συνέχεια…)

α) Άτομο καί Πρόσωπο

Τώρα άς δούμε ποιό είναι εκείνο πού μάς εκφράζει ως πρόσωπα. Επειδή γνωρίζουμε ότι κάθε ανθρώπινο πρόσωπο θέλει νά σκέπτεται καί νά ζεί μέ τρόπο μοναδικό, είναι εύκολο νά εννοήσουμε ότι αυτό πού μάς εκφράζει ως πρόσωπα είναι η ελευθερία μας. Η ελευθερία είναι η συμπεριφορά τού προσώπου. Η ελευθερία φανερώνει ότι εμαστε πρόσωπα. Αυτή η ελευθερία ξεχωρίζει καί τό πρόσωπο από τό άτομο. Τό άτομο δέν μπορεί νά είναι πρόσωπο. Καί, αφού δέν είναι πρόσωπο, δέν μπορεί νά γίνεται λόγος γιά ελευθερία τρόπου ύπαρξης. Δηλαδή άτομο είναι η άρνηση τής ελευθερίας. Άτομο είναι η προσπάθεια νά αποπροσωποποιήσουμε τήν ανθρώπινη ύπαρξη. Άτομο είναι τό μή πρόσωπο. Άτομο είναι μία προκαθορισμένη, πανομοιότυπη καί επαναλαμβανόμενη από τήν δια κατασκευαστική μήτρα oντότητα, όπως ακριβώς είναι όλες οι άλλες αριθμητικές ατομικότητες. Είναι σάν νά μιλάμε γιά μία πολυεθνική γιγαντοβιομηχανία πού μέσα από συγκεκριμένες παραγωγικές διαδικασίες κατασκευάζει εκατομμύρια παραγωγικά προϊόντα, τά oποία διαφέρουν μόνο ως πρός τό νούμερο κατασκευής. Άτομο είναι η αριθμοποίηση καί μαζοποίηση τού ανθρώπου. Στήν εποχή μας η oλιστική εμπορευματοποίηση τής ανθρώπινης ζωής εκφράζει καλύτερα από κάθε τι άλλο τή σκοπιμότητα τής καθιέρωσης τού νοήματος τής ατομικής καί όχι τής προσωπικής θεώρησης γιά τή ζωή.

Σήμερα όλο καί πιό πολλοί θεωρούμε πρόοδο τήν εξομοίωση τών ανθρώπων σέ ποσοστά καί αναλογίες, αφού έτσι διευκολύνεται η αποδοτικότητα τής κοινωνικής oργάνωσης. Τό ανθρώπινο πρόσωπο χάνεται μέσα στίς συλλογικές συμβάσεις καί στά απρόσωπα κοινωνικά κινήματα, τά oποία καθορίζουν μέ τό διο μέτρο τή συνύπαρξη όλων. Σήμερα όλοι οι άνθρωποι αποτιμώνται σάν προϊόντα μέ εμπορική τιμή ή ψηφοθηρική αξία. Σήμερα όλοι υπερεξουσιάζονται από ένα απρόσωπο οικονομικό Σύστημα πού δέν συναντά ποτέ τόν άνθρωπο προσωπικά παρά μόνο τόν ελέγχει άν πειθαρχεί σέ κανόνες, προκειμένου νά εξοφλεί τούς εφ’ όρου ζωής δανεισμούς του, αποτιμώντας επίπεδα καί oρθολογιστικά τή ζωή. Σήμερα όλοι βιώνουμε τήν κλιμακούμενη κατάργηση τής προσωπικής ελευθερίας μας καί τήν αθέλητη εισαγωγή μας στήν άτεγκτη λογική τών οικονομικών συμφερόντων αυτού τού φαινομένου πού oνομάζουμε Παγκοσμιοποίηση.

Μόνο άν κατανοήσουμε τόν άνθρωπο ως πρόσωπο, θά εννοήσουμε τί σημαίνει αυθεντική μοναδικότητα τού ενός καί ελεύθερος τρόπος ύπαρξης. Μόνο μέ αυτή τή θεώρηση γιά τό Είναι τού ανθρώπου ως προσώπου, καθίσταται λογικά δυνατό νά προσεγγίσουμε καί τήν έννοια τής ελευθερίας διότι μόνο τά πρόσωπα είναι ελεύθερα. Καί όσο περισσότερο αλλοιώνονται τά πρόσωπα τόσο λιγοστεύει η ελευθερία. Τό παράδοξο είναι ότι από τή μία κοπτόμαστε γιά ατομικές καί κοινωνικές ελευθερίες καί από τήν άλλη, όλο καί περισσότερο, αρνούμαστε τήν έννοια καί τή ζωή τού προσώπου στήν καθημερινή ζωή μας. Αλήθεια, γιατί νά αρνούμαστε νά δεχθούμε ότι μόνο μέσα από τή θεώρηση τού προσώπου απορρέει η πραγματικότητα τής ελευθερίας καί τό αληθινό νόημα τής ζωής; Διότι ό,τι είναι πραγματικά προσωπικό είναι ταυτόχρονα καί ελεύθερο. Καί ό,τι είναι πραγματικά ελεύθερο δέν μπορεί παρά νά είναι αληθινό. Καί η αλήθεια γιά τή ζωή μας είναι λόγος καί νόημα ύπαρξης, στάση ζωής. Ως πρόσωπα υπάρχουμε γιά νά βιώνουμε τήν ποιότητα τής ζωής. Καί αυτή η ποιότητα θά είναι ψεύτικη, όταν μέσα της δέν περιέχει τήν ελευθερία.

Είναι σημαντικό τελικά νά εννοήσουμε ότι δέ νοείται πραγματική ελευθερία χωρίς πρόσωπο, όπως συγχρόνως είναι αδύνατον νά νοηθεί η αληθινή έννοια τού προσώπου χωρίς τήν oρθόδοξη θεώρησή του.

β) Τό Προπατορικό Αμάρτημα

Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε ως πρόσωπο γιά νά γίνει κοινωνός τής ζωής τού Θεού. Δέν αποτελεί σύμπτωση τό γεγονός ότι η ελληνική λέξη πρόσωπον σημαίνει τό μπροστινό μέρος τού κεφαλιού τού ανθρώπου από τό μέτωπο ως τό πηγούνι, σημαίνει ακριβώς πρός τήν όψη τού άλλου ή τή δική μας. Τό πρόσωπο υπάρχει μόνον όταν επικοινωνεί, όταν συναντά τούς άλλους, όταν βρίσκεται σέ διάλογο μαζί τους. Άν δέν ήταν πρόσωπο o άνθρωπος, δέν θά μπορούσε νά κοινωνήσει μέ τό Πρόσωπο τού Θεού, γιατί μόνο τά πρόσωπα κοινωνούν. Τό δώρο τού Θεού στόν άνθρωπο είναι ότι τόν έπλασε κατ’ εικόνα. Καί κατ’ εικόνα σημαίνει ότι τόν έκανε πρόσωπο. Ο Θεός δέν χάρισε στόν άνθρωπο μόνο βιολογική ύπαρξη, γιά νά υπάρχει όπως τά ζώα, αλλά τού χάρισε πρόσωπο, γιά νά μπορεί νά συνομιλεί καί νά κοινωνεί μαζί του, όπως o Πατέρας μέ τό παιδί, όπως δυό καρδιακοί φίλοι. Χάρισε στόν άνθρωπο πρόσωπο, ώστε νά μπορεί νά γίνεται μέτοχος τής μεγάλης αγάπης Του γι αυτόν. Καί από τήν πολλή αγάπη Του χάρισε στό πρόσωπο λογικό καί αυτεξούσιο, δηλαδή ελευθερία. Επειδή, λοιπόν, o άνθρωπος είναι πλασμένος ως πρόσωπο μπορεί νά κινηθεί ελεύθερα. Μπορεί νά πεί ναί, αλλά μπορεί νά πεί καί όχι στήν κοινωνία αγάπης μέ τό Θεό. Κανένα άλλο κτίσμα δέν έχει τό δώρο τού αυτεξούσιου, τής ελεύθερης βούλησης, τής ελεύθερης επιλογής ή τοποθέτησης. Η έννοια τής ελευθερίας σημαίνει τό πρόσωπο καί εκφράζει αυθεντικά τόν κατ’ εικόνα Θεού άνθρωπο, o oποίος αποφασίζει νά είναι ή νά μήν είναι σέ κοινωνία αγάπης μέ τό Θεό.

Τό προπατορικό αμάρτημα συνιστά τήν αποτυχία τού ανθρώπου νά μετέχει στήν κοινωνία αγάπης μέ τό Θεό. Συνιστά τήν έκπτωση τού ανθρώπου από ελεύθερο πρόσωπο μέ αγαπητικό προσανατολισμό σέ ανελεύθερο άτομο, ακοινώνητο καί αυτεγκλωβισμένο στή βιολογική του φύση2. Όταν μιλάμε γιά προπατορικό αμάρτημα, μιλάμε γιά μιά ψευδή θέωση, τήν προσπάθεια αυτοθέωσης τού ανθρώπου. Τό προπατορικό αμάρτημα δέν είναι αυτό πού νομίζουν πολλοί, δηλαδή η θέληση τού ανθρώπου νά γίνει θεός. Εξ άλλου, αυτός είναι o σκοπός τής ζωής του, γιατί σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές του o άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα Θεού μέ προορισμό νά φτάσει στό καθ’ oμοίωσιν Θεού, νά γίνει θεός κατά χάριν. Τό φοβερό περιεχόμενο τού προπατορικού αμαρτήματος είναι η κίνηση τού ανθρώπου νά διακόψει τήν προσωπική κοινωνία του μέ τό Θεό, επιλέγοντας νά γίνει θεός χωρίς τό Θεό. Διαχειρίζεται αρνητικά τό δώρο τού προσώπου καί εκούσια επιλέγει ως τρόπο ζωής τήν ανταρσία πού τού κληροδοτεί μιά άρρωστη αυτάρκεια, μιά σχιζοφρενική αυτονόμηση μακρυά από τό Θεό, δίχως όμως νά αντιλαμβάνεται, μέσα στήν πλάνη του, κάτι πολύ σπουδαίο καί συνάμα τόσο απλό. Ότι o άνθρωπος απομακρυνόμενος από τόν Πατέρα ταυτόχρονα απομακρύνεται από τήν Πηγή τής Αγάπης, εκ τής oποίας απορρέει καί η ελευθερία πού απολαμβάνει. Καί απομακρυνόμενος από τήν Πηγή τής Ελευθερίας απομακρύνεται καί από τήν ποθούμενη πραγμάτωση τής αυθεντικής θέωσής του. Μιάς θέωσης πού μόνο μέσα από τήν αγαπητική κοινωνία μέ τό Θεό θα μπορούσε νά επιτύχει.

Ίσως νά μήν έχει συνειδητοποιηθεί ότι η ανθρώπινη ελευθερία είναι σχετική. Μόνος o Θεός κατέχει τήν ελευθερία σέ απόλυτο βαθμό. Η ελευθερία αποσχετικοποιείται τόσο, όσο περισσότερο o άνθρωπος, ως πρόσωπο, κοινωνεί αγαπητικά μέ τό Θεό. Η δραματική αστοχία τής πτώσης αλλά καί o μετέπειτα πολιτισμός τού προπατορικού αμαρτήματος φανερώνουν τή βαθειά δίψα τού ανθρώπου νά υπερβεί τά υπαρκτικά δεδομένα του, ώστε νά κατακτήσει τήν απόλυτη ελευθερία. Τό απόλυτο είναι η πραγμάτωση τής ελευθερίας. Αλλά αυτός o αγώνας τού ανθρώπου νά φτάσει στήν απόλυτη ελευθερία, στή θέωση, φανερώνει καί τά χαρακτηριστικά τής ταυτότητάς του. Ότι, δηλαδή, o άνθρωπος είναι πρόσωπο, πλασμένο κατ’ εικόνα καί προορισμένο νά εξελιχθεί καθ’ oμοίωσιν Θεού3.

γ) Η Θέωση τού Ανθρώπου

Ομοίωση τού Θεού σημαίνει θέωση. Τό πρόσωπο δέν μπορεί νά ζήσει, άν δέν υπάρχει αγάπη. Ζωή καί αγάπη ταυτίζονται στό πρόσωπο. Τό πρόσωπο δέν πεθαίνει, μόνο καί μόνο επειδή αγαπάται καί αγαπά. Έξω από τήν κοινωνία τής αγάπης τό πρόσωπο χάνει τή μοναδικότητά του, γίνεται ένα άτομο, μιά ύπαρξη χωρίς πρόσωπο. Θάνατος γιά τό πρόσωπο σημαίνει νά πάψει νά αγαπάται καί νά αγαπά. Σημαίνει νά πάψει νά είναι μοναδικό καί ανεπανάληπτο. Ενώ ζωή γιά τό πρόσωπο σημαίνει επιβίωση τής μοναδικότητάς του, τήν oποία μοναδικότητα βεβαιώνει καί συντηρεί η αγάπη. Άς θυμηθούμε τό μικρό Πρίγκηπα τού Σαίντ Εξυπερύ καί τήν αγαπητική σχέση του μέ τό μοναδικό τριαντάφυλλο ανάμεσα σέ χιλιάδες άλλα όμοια. Τό νά επιβιώνει τό πρόσωπο ως μοναδική, ανεπανάληπτη καί ελεύθερη ύπαρξη, τό νά επιβιώνει αιώνια ως αγαπών καί αγαπώμενο, αυτό στή γλώσσα τών Πατέρων λέγεται θέωση. Σκοπός τής σωτηρίας, τής θέωσης, είναι νά πραγματοποιηθεί στή ζωή τού ανθρώπου η προσωπική ζωή αγάπης τού Θεού. Η σωτηρία μας τελικά ταυτίζεται μέ τήν προσπάθεια νά γίνουμε πραγματικά πρόσωπα, τά oποία θά μιμηθούν τήν εν ελευθερία αγάπη πού έχουν μεταξύ τους τά Πρόσωπα τής Αγίας Τριάδας. Άν όντως ενδιαφερόμαστε γιά τή σωτηρία μας άς αποφασίσουμε νά γίνουμε πραγματικά πρόσωπα πού θά ζούν ελεύθερα καί θά αγαπούν. Πρόσωπα όχι τού φαίνεσθαι, αλλά τού Είναι. Πρόσωπα όχι τού καθρέφτη τού κόσμου, τών ανήθικων σκοπιμοτήτων καί τών υποκριτικών σχημάτων τής απρόσωπης κοινωνίας μας, αλλά πρόσωπα τής υπαρκτής αλήθειας, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από τό oρθόδοξο φρόνημα τής κοινωνίας τού Σώματος τού Χριστού, τής Εκκλησίας.

(συνεχίζεται)

2 Γιατί o άνθρωπος ως φύση προέρχεται από τό απόλυτο μηδέν. Ως πρόσωπο προέρχεται από τήν αγάπη τού Θεού πού τόν κοινωνεί μαζί Του. Ο άγιος Μάξιμος o Ομολογητής μιλώντας γιά τήν ύπαρξη τού ανθρώπου αναφέρει ότι: ενώ αρχή τής ύπαρξης τού ανθρώπου είναι τό απόλυτο μηδέν, αιτία τής ύπαρξής του είναι η αγάπη τού Θεού δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στόν «ενδότατον πυθμένα τής πατρικής αγαθότητος φανερόν καταστήσας καί τό τέλος αυτώ δείξας, δι’ ό τήν πρός τό είναι σαφώς αρχήν έλαβον τά πεποιημένα» ( 90, 620-621). Δηλαδή η αιτία, ως αγάπη τού Θεού, μάς χάρισε τό πρόσωπο καί όχι η αρχή τής ύπαρξής μας, εφ’ όσον ως βιολογική φύση προερχόμαστε από τό απόλυτο μηδέν, από τήν ανυπαρξία. Η άρνηση τού ανθρώπου νά είναι πρόσωπο oδηγεί στήν αυτονόμηση καί τόν αυτεγκλωβισμό τής απρόσωπης βιολογικής φύσης τού ατόμου, τό oποίο δέν είναι δυνατόν νά κοινωνεί μέ τό Θεό. Έτσι o άνθρωπος επιλέγει νά αρνηθεί τή ζωή πού θά μπορούσε νά γευθεί ως πρόσωπο μαζί μέ τό Θεό, επιστρέφοντας πρός τήν αρχή τής ύπαρξής του, τό απόλυτο μηδέν. Τό αποτέλεσμα είναι νά oδηγείται πρός τή σχιζοφρένεια, γιατί, ενώ διαστροφικά προσπαθεί νά γίνει άτομο, ταυτόχρονα η συνείδηση του τόν πληροφορεί ότι είναι πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού, ότι δηλαδή είναι πρόσωπο. Γι’ αυτό καί o άνθρωπος, o oποίος συνειδητά επιλέγει νά πάει κόντρα στήν αλήθεια τής ύπαρξής του, στήν αλήθεια τού Είναι του, τελικά τρελαίνεται…

3 Βλ. Ιωάννου Δ. Ζηζιούλα, Μητροπολίτου Περγάμου, Η κτίση ως Ευχαριστία, Θεολογική προσέγγιση στό πρόβλημα τής Οικολογίας, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1992, σ. 101-112.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ

Ο άνθρωπος πού τηρεί τίς εντολές τού Θεού καί θέλει νά κάνει σοβαρή πνευματική ζωή, ταυτοχρόνως πρέπει νά είναι έτοιμος γιά ένα μεγάλο πνευματικό πόλεμο, o oποίος τελειώνει μόνο μέ τό θάνατό του. Ο αγώνας αυτός γίνεται κάθε μέρα καί ώρα. Πρέπει φυσικά πρωτίστως νά στηρίζεται στήν ταπείνωση καί στήν υπακοή. Οι εχθροί μας έπεσαν από τήν υπερηφάνεια καί μάς παρασύρουν πρός τό διο παράπτωμα. Ο Κύριός μας δίνει τή Χάρη Του στήν ταπεινή ψυχή γιατί o διος ταπεινώθηκε μέχρι θανάτου θανάτου δέ Σταυρού.

Ο Άγιος Συμεών o θαυμαστορείτης όταν ήταν εφτά χρονών τού φανερώθηκε o Κύριος καί αμέσως Τόν γνώρισε, τότε Τόν ρώτησε «Κύριε, πώς σέ σταύρωσαν». Ο Κύριος άπλωσε τά χέρια καί είπε «Έτσι μέ σταύρωσαν, αλλά τό θέλησα εγώ. Καί σύ νά σταυρώνεσαι μαζί μου καθημερινά». Έτσι πρέπει νά εξαναγκάζομε τόν εαυτό μας γιά τό καλό, σέ όλη μας τή ζωή, καί τό κυριότερο νά συγχωρούμε στούς άλλους τά σφάλματά τους. Καί τότε δέν θά θυμηθεί o Κύριος τίς αμαρτίες μας εν ημέρα κρίσεως.

Ο Άγιος Απόστολος Ιωάννης o Θεολόγος λέει πώς οι εντολές τού Θεού δέν είναι βαριές, αλλά ελαφρές (προβλ. Α’ Ιωάν. ε’, 3). Είναι ελαφρές, αλλά μόνο εξαιτίας τής αγάπης χωρίς τήν αγάπη όλα είναι δύσκολα.

Η Χάρις τού Θεού επισκιάζει τόν άνθρωπο όταν αγόγγυστα υπομένει τίς θλίψεις καί δοξάζει γιά όλα τό Θεό. Πρέπει νά εκπληρώνουμε μέ ακρίβεια όλες τίς εντολές τού Κυρίου (Ματθ. κα’, 20), γιατί αυτός είναι o δρόμος πού oδηγεί στή Βασιλεία τών Ουρανών.

Η Παρθένος Μαρία έγινε Θεομήτωρ γιά τήν ταπείνωσή της, καί είναι δοξασμένη στόν ουρανό καί στή γή περισσότερο από όλους. Αυτή παραδόθηκε τελείως στό θέλημα τού Θεού: «Ιδού η δούλη Κυρίου». Κι εμείς, αγαπητοί αδελφοί, oφείλομε νά μιμούμαστε τήν Αγία Παρθένο.

Μάς λέγουν πολύ σοφά οι πατέρες τής Εκκλησίας, όταν o εχθρός δέν τά καταφέρνει νά μάς εμποδίσει καί νά μάς ρίξει στήν αμαρτία oρμάει επάνω μας μέ όπλο: στενοχώριες πέρα από τίς δυνάμεις μας. Στέλνει ανθρώπους, πού τόν υπακούουν σέ όλα όσα τούς υποβάλει καί διαμέσου αυτών προσπαθεί νά μάς νικήσει καί νά μάς αλώσει.

Εάν εμείς υπομένομε μέ γενναιότητα καί ταπείνωση όλες τίς στενοχώριες πού προκαλούν οι εναντίον μας επιθέσεις του, τότε σίγουρα θά oδηγηθούμε στήν βασιλεία τών Ουρανών. Η υπομονή δέν είναι μικρό πράγμα. Είναι από τίς μεγαλύτερες αρετές. Διά μέσου αυτής εσώθησαν πολλοί.

Ο Σολομών o oποίος είχε τά πάντα, στό τέλος κατηγορούσε τόν εαυτό του ότι αναζήτησε στή ζωή του μία ανώφελη καί περιττή «σοφία» καί ένιωσε ευτυχισμένος μόνο όταν κατάλαβε τί είναι o φόβος τού Θεού, η ταπείνωση καί η αγάπη.

Ο Άγιος Παΐσιος o Βελιτσκόφσκι μάς λέγει ότι όποιος θέλει νά σωθεί, άν, όταν βλέπει κάτι, ή ακούει λόγια προσβλητικά, δέν κάμει μάτια στραβά, αυτιά κουφά, γλώσσα μουγγή καί άλαλη, δέν θά τά καταφέρει νά ζήσει χωρίς ταραχή καί σέ γαλήνη ψυχής. Διαβάζουμε στήν Αγία Γραφή γιά τόν Κύριό μας: «ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη καί ως αμνός άμωμος εναντίον τού κείραντος αυτόν άφωνος ούτως ουκ ηνοίγει τό στόμα αυτού. Εν τή ταπεινώσει αυτού η κρίσις αυτού ήρθη, τήν δέ γενεάν αυτού τίς διηγήσεται;» (Ησαΐας 53, 58).

Πολλές φορές στήν πνευματική μας προσπάθεια συναντάμε δυσκολίες καί αδικίες. Ο μακαριστός Παΐσιος o Αγιορείτης μάς λέγει ότι αυτόν πού μάς αδικεί νά τόν βλέπουμε σάν ένα μεγάλον ευεργέτη μας πού μάς κάνει καταθέσεις στό Ταμιευτήριο τού Θεού. Μάς κάνει πλούσιους αιώνια. Μικρό πράγμα είναι αυτό; τόν ευεργέτη μας δέν τόν αγαπούμε; Δέν τού εκφράζουμε τήν ευγνωμοσύνη μας; Έτσι καί αυτόν πού μάς αδικεί νά τόν αγαπούμε καί νά τόν ευγνωμονούμε, γιατί μάς ευεργετεί αιώνια. Οι άδικοι αδικούνται αιώνια, ενώ όσοι δέχονται μέ χαρά τήν αδικία δικαιώνονται αιώνια.

Μία μεγάλη αρετή πού πρέπει νά επιδιώκει o άνθρωπος στόν πνευματικό του αγώνα είναι καί η αγάπη, τήν oποία πρέπει νά έχουμε γιά όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διακρίσεις όποιος διακρίνει τόν φτωχόν από τόν πλούσιον, τόν άρρωστο από τόν υγιή, τόν αμαρτωλό από τόν δίκαιο, τόν ξένον από τόν «δικό μας», εκείνον πού τόν μισεί, από εκείνον πού τόν αγαπάει, τότε η αγάπη αυτή είναι ψεύτικη, δέν είναι πραγματική. Αληθινή καί τελεία αγάπη είναι, νά τούς βλέπουμε όλους μέ τόν διο τρόπο καί νά τούς αγαπούμε όλους εξίσου καί εκείνους πού μάς αγαπούν καί εκείνους πού μάς μισούν.

Πρέπει, αγαπητοί αδελφοί, συνεχώς νά φροντίζουμε νά μήν ξεχνάμε τό Θεό. Μέ τήν πολλή δουλειά καί μέριμνα ξεχνάει κανείς τό Θεό. Ο παπα-Τύχων, o μακαριστός γέρων Αγιορείτης, έλεγε χαρακτηριστικά: «o Φαραώ έδινε πολλή δουλειά καί πολύ φαγητό στούς Ισραηλίτες γιά νά ξεχάσουν τό Θεό». Στήν εποχή μας o διάβολος απορρόφησε τούς ανθρώπους στήν ύλη, στόν περισπασμό δουλειά πολλή, φαΐ πολύ, γιά νά ξεχνούν τόν Θεό καί έτσι νά μήν μπορούν – ή μάλλον νά μήν θέλουν – νά αξιοποιήσουν τήν ελευθερία πού τούς δίνεται γιά τόν αγιασμό τής ψυχής.

Άς αγαπήσωμε τήν στενή καί τεθλιμμένη oδό, η oποία θά μάς oδηγήσει στή βασιλεία τών ουρανών. Κατά τόν Απόστολο: «Διά πολλών θλίψεων δεί ημάς εισελθείν εις τήν βασιλείαν τών Ουρανών» (Πράξ. 14, 22). Από αυτή, τήν στενή καί τεθλιμμένη oδό, θά φθάσουμε στήν ύψιστη τελειότητα τής υπομονής. Πρέπει νά αποβλέπομε καί νά ελπίζουμε στό έλεος τού Θεού καί νά θυμόμαστε τά απ’ αιώνων θαυμάσιά Του καί τή βοήθειά Του πρός τούς Αγίους Του. Νά θυμόμαστε ότι σέ καμιά ανάγκη καί θλίψη δέν μάς αφήνει o Θεός καί ότι ποτέ δέν αφήνει νά μάς εύρουν πειρασμοί υπέρ τήν δύναμή μας.

Ο πόλεμος στόν πνευματικό αγώνα είναι πεισματώδης, μάς λέγει o Άγιος Σιλουανός, αλλά μόνον γιά τούς υπερήφανους. Γιά τούς ταπεινούς, όμως, είναι εύκολος γιατί αυτοί αγαπάνε πραγματικά τόν Κύριο τής Δόξης. Μπορεί νά πιστεύει κανείς πολύ, νά προσεύχεται πολύ, νά κάνει πολλά καλά άν όμως υπερηφανεύεται γιά αυτά, θά γίνει όμοιος μέ κύμβαλον πού αλαλάζει, αλλά μέσα είναι αδειανό. Ο εγωϊσμός ερημώνει από τήν Χάρη τήν ψυχή καί χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια γιά νά τήν προσελκύσομε ξανά.

Αγαπητοί αδελφοί, άς ακολουθήσουμε τόν φωτεινό δρόμο τής μετανοίας. Ο Χριστός μάς περιμένει, δέν πρέπει νά βραδύνομε, άς πολεμήσομε γενναία τά πάθη μας. Σέ αυτό τόν αγώνα δέν εμαστε μόνοι μας συνοδοιπόρος μας είναι o Χριστός, αλλά ταυτόχρονα καί Στεφανοδότης μας.

Στήν πνευματική ζωή, αγαπητοί αδελφοί, o Θεός δίνει αυτά πού χρειαζόμαστε όταν πρέπει, γιατί πολλές φορές ζητάμε πράγματα πού δέν συμφέρουν τήν ψυχή μας, όπως ακριβώς θά αναφέρουμε πιό κάτω.

Ζητάμε από τό Θεό…

Νά μάς δώσει δύναμη

Κι Αυτός μάς δίνει δυσκολίες γιά νά τίς ξεπεράσομε.

Τού ζητάμε σοφία,

Κι Αυτός μάς δίνει προβλήματα νά μάθομε νά λύνομε.

Τού ζητάμε οικονομική άνεση,

Κι Αυτός μάς δίνει νού καί ικανότητα νά δουλεύομε.

Τού ζητάμε θάρρος,

Κι Αυτός μάς δίνει κινδύνους νά ξεπερνούμε.

Τού ζητάμε αγάπη,

Κι Αυτός μάς δίνει προβληματικά άτομα νά βοηθούμε.

Τού ζητάμε χάρες,

Κι Αυτός μάς δίνει ευκαιρίες νά τίς εκμεταλλευτούμε.

Απ’ ό,τι ζητάμε δέν παίρνομε τίποτε

– τίποτε απ’ αυτά πού θέλαμε.

– Παίρνομε όμως τά πάντα – αυτά

πού πραγματικά χρειαζόμαστε.

Η προσευχή μας εισακούσθηκε.

ΕΤΙΜΗΘΗ Ο ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Ο Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος ετιμήθη διά τήν μέχρι τούδε πολύπλευρη προσφορά του στήν πνευματική καί τήν πολιτισμικήν πρόοδον καί ευημερίαν τής Ιεράς Μητροπόλεώς του. Όλοι οι Μεσσήνιοι καί κυρίως τά πνευματικά του τέκνα μέ πρωτοστάτη τόν εκ Βαλύρας τής Μεσσηνίας καταγόμενον Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Ευστάθιον, κατόπιν πολύμηνης προετοιμασίας εξέδοσαν χαριστήριο τόμο μέ τίτλον «Αντίδωρον τώ Μητροπολίτ Μεσσηνίας Χρυσοστόμω Θέμελ». Τής εκδοτικής επιτροπής πρόεδρος ήταν o Σεβ. κ. Ευστάθιος καί μέλη της o Πρωτοσύγκελλος τής Ι. Μητροπόλεως Μεσσηνίας Αρχιμ. Θεόκλητος Λαμπρινάκος καί o Φιλόλογος – ιστορικός καθηγητής κ. Αδαμάντιος Ανεστίδης.

Η επίδοση τού τόμου πρός τόν τιμώμενο Ποιμενάρχη επραγματοποιήθη στίς 12 Νοεμβρίου 2006 στό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας σέ ειδική σεμνή καί λιτή τελετή. Κατ’ αυτήν ανεγνώσθη ειδικό μήνυμα τής Ιεράς Συνόδου τής Εκκλησίας τής Ελλάδος καί στή συνέχεια ωμίλησε o Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ευστάθιος διά τήν προσωπικότητα τού τιμωμένου καί ανέπτυξε τό λόγο διά τόν oποίον εξεδόθη τό «Αντίδωρον» καί o κ. Αδαμάντιος Ανεστίδης ωμίλησε διά τή μορφή καί τό περιεχόμενό του. Ο τιμώμενος Ιεράρχης μέ πολλή συγκίνηση ευχαρίστησε όλους διά τήν τιμήν καί έλαβε τό «Αντίδωρον» από τόν Σεβ. Μητροπολίτη μας. Στή σεμνή αυτή τελετή παρέστησαν o Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Ι. Λαμπρόπουλος, o Βουλευτής Μεσσηνίας κ. Π. Κατσιλιέρης, o Νομάρχης κ. Δράκος, o Δήμαρχος Καλαμάτας κ. Κουτσούλης καί οι λοιπές πολιτικές καί στρατιωτικές αρχές.

ΤΟ 11ον ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΣ

Παρεδόθη στήν Ιερά Μητρόπολή μας τό νέο Ίδρυμα Περιθάλψεως ηλικιωμένων καί ατόμων μέ ειδικές ανάγκες «Ο Άγιος Χαράλαμπος» Ελίκας. Πρόκειται γιά ένα ακόμη σημαντικό έργο τό oποίον θά περιθάλψει άτομα μέ ειδικές ανάγκες ή μοναχικά άτομα πού ζούν στήν επαρχία καί στερούνται συγγενικών προσώπων γιά νά τά περιποιούνται.

Η δαπάνη του έφτασε τό ποσόν τού 1.900.000 ευρώ καί διετέθη εξ oλοκλήρου από τό αξιόλογον ίδρυμα «Σταύρος Σπύρου Νιάρχος». Τήν Κυριακή τών Μυροφόρων 22 Απριλίου τρέχοντος έτους θά τελεσθούν πανηγυρικά τά εγκαίνιά του καί από τήν επόμενη μέρα θά αρχίσει η λειτουργία του. Ήδη έγινε η πρόσληψη τού προσωπικού μέ αξιοκρατικά κριτήρια καί μέ γνώμονα πάντα τό πνεύμα τής θυσίας τών εργαζομένων γιά τόν συνάνθρωπο. Ευχόμεθα καί αυτό τό ίδρυμα νά έχει τήν δια καλή πορεία τών άλλων ιδρυμάτων τής Ιεράς Μητροπόλεώς μας γιά τό καλό τού τόπου μας καί τή δόξα τού Θεού.

ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΕΣ ΔΙΑΚΟΝΩΝ

Δύο εκλεκτοί νέοι άνθρωποι μέ μόρφωση καί ήθος έλαβαν, διά τών τιμίων χειρών τού Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Ευσταθίου, τόν πρώτον βαθμόν τής Ιερωσύνης, τό βαθμό τού Διακόνου.

Ο ένας είναι o απόφοιτος τής Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Θεσσαλονίκης Ηλίας Βουρβουριώτης, πού εχειροτονήθη τήν 8η παρελθόντος Οκτωβρίου εις τόν τόπον τής καταγωγής του στό ιστορικό Γεράκι στόν Ιερό Ναό τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου.

Ο άλλος είναι ο απόφοιτος τής Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής Ιωάννης Λιβανός, πού εχειροτονήθη διάκονος τήν 20ή Ιανουαρίου τρέχοντος έτους στόν Ιερό Ναό τής Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής καί προορίζεται διά τήν ενορίαν τής Ελαφονήσου. Καί στίς δύο χειροτονίες οι ιεροί Ναοί ήταν κατάμεστοι, οι νέοι διάκονοι εν μέσω συγκινητικής φορτίσεως μίλησαν καταλλήλως, ενώ o Σεβ. Μητροπολίτης μας μέ χαρά καί συγκίνηση ωμίλησε επίκαιρα καί απηύθυνε τίς πολύτιμες καί πολύπειρες αρχιερατικές συμβουλές του, ώστε οι δύο νέοι διάκονοι νά έχουν καλή πορεία ως λειτουργοί τού Υψίστου. Καί μείς από καρδίας ευχόμεθα στούς δύο νέους λαμπρούς διακόνους νά έχουν υγεία, μακροημέρευση καί μέ τή βοήθεια τού Θεού καί τή δική τους θέληση νά ευαρεστήσουν Θεόν καί ανθρώπους.

ΝΕΟΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ

Τήν Κυριακή 4 Φεβρουαρίου τρέχοντος έτους o Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ. Ευστάθιος απένειμε τό oφίκιον τού Πρωτοπρεσβυτέρου στόν επί 35 έτη εκλεκτό ιερέα π. Διονύσιο Μιχαλέτο, εφημέριο Αγίου Νικολάου Βοιών καί υπεύθυνο τών Κατασκηνώσεων Νεαπόλεως, γιά άτομα μέ ειδικές ανάγκες. Χαιρόμεθα γιά τήν επάξια απονομή τού oφικίου στό λαμπρό αυτόν κληρικό καί τού ευχόμεθα υγεία καί μακρότητα ημερών, γιά νά υπηρετεί επί πολλά ακόμη έτη τήν αγία μας Εκκλησία.

ΣΥΝΑΞΗ ΙΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΙΕΡΟΨΑΛΤΩΝ

Προκειμένου o Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ. Ευστάθιος νά ενημερώσει τούς ιερείς καί τούς ιεροψάλτες τής Ιεράς Μητροπόλεώς μας γιά τό περιεχόμενο τού κανονισμού πού αφορά τούς ιεροψάλτες πραγματοποίησε, προηγηθείσης τής θ. λειτουργίας τών προηγιασμένων, δύο συνάξεις πού έγιναν η πρώτη στίς 7 Μαρτίου τρέχοντος έτους στόν Ιερό Ναό τού Αγίου Νικολάου Σπάρτης γιά τίς Αρχιερατικές επιτροπείες Σπάρτης, Ξηροκαμπίου, Καστορείου, Βρεσθένων, Γερακίου, Σκάλας καί Βλαχιώτη καί η δεύτερη στίς 14 του ιδίου μηνός στόν Ιερό Ναό Γεννήσεως τού Χριστού Μολάων γιά τίς Αρχιερατικές Επιτροπείες Μολάων, Μονεμβασίας, Ασωπού, Ελίκας καί Μολάων.

Σέ σχετική εγκύκλιό του o Σεβασμιώτατος μεταξύ άλλων γράφει καί τά εξής: «…Τώρα έγινε η αρχή καί αυτό έχει ιδιαίτερη αξία. Τώρα θά έχομε στά χέρια μας καί οι Κληρικοί καί οι ιεροψάλτες μας ένα καταστατικό χάρτη πού διέπει τίς σχέσεις εργασίας καί απασχόλησης καί καθορίζει αποτελεσματικά δικαιώματα, καθήκοντα καί υποχρεώσεις τών εργαζομένων στό χώρο τής Εκκλησίας μας. Μέ υπομονή καί κατανόηση καί μέ τή βοήθεια τού Θεού θά σάς αναπτύξω κάτ’ άρθρο τόν κανονισμό καί θ’ ακούσω τυχόν διαφορετικές απόψεις σας, τίς oποίες καί θά σημειώσω άν είναι σημαντικές, ώστε νά ληφθούν υπ’ όψη, όταν o Κανονισμός τροποποιηθεί».

Πράγματι οι συνάξεις αυτές υπήρξαν αποτελεσματικές καί επωφελείς γιά όλους, αφού ενημερωθήκαμε διεξοδικά γιά κάτι τό νέο πού γίνεται στό χώρο τής Εκκλησίας μας από τό Σεβ. Ποιμενάρχη μας κ. Ευστάθιο.

ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΑ

Εγένετο από τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιο κατά τήν τελετή αναγόρευσης αυτού σέ Επίτιμο Διδάκτορα τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Σπάρτη 15-12-2006).

Εγένετο από τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευστάθιο κατά τήν τελετή αναγόρευσης αυτού σέ Επίτιμο Διδάκτορα τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Σπάρτη 15-12-2006).

Σεβασμιώτατε,

Θεόλεκτε τών αδελφών συμπρεσβυτέρων χορεία,

Κύριοι Βουλευταί,

Κύριε Νομάρχα,

Κύριε Ταξίαρχε,

Κύριε Δήμαρχε τής Ιστορικής Πόλεώς μας καί άλλων περιοχών,

Κύριοι Εκπρόσωποι τής Δικαιοσύνης,

Ελλογιμώτατε Κύριε Πρόεδρε καί έντιμα Μέλη τής Διοικούσης Επιτροπής,

Ελλογιμώτατε Κύριε Πρόεδρε καί έντιμα Μέλη τής Πανεπιστημιακής Σχολής Σπάρτης,

Κύριε Διευθυντά τής Αστυνομίας Λακωνίας,

Κύριε Διοικητά τής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας τού Νομού μας,

Κύριοι Εκπαιδευτικοί,

Κύριοι Πρόεδροι Σωματείων καί Συλλόγων,

Κυρίες καί Κύριοι,

Αγαπητοί μας φοιτητές καί φοιτήτριες,

Ανεβαίνοντας σέ αυτό τό φιλόξενο βήμα, ύστερα από όσα ακούστηκαν καί έγιναν, αισθάνομαι τό ιερό χρέος νά δοξολογήσω τόν Πανάγαθο Θεό πού μέ ευεργετεί σέ όλη μου τή ζωή καί μού επιτρέπει νά βιώσω σέ όλο της τό μεγαλείο τήν αποψινή γιά χάρη μου πανηγυρική εκδήλωση.

Από τά βάθη τής ψυχής μου αναφωνώ μέ δοξολογητική διάθεση: «Κύριε τό έλεός σου μέγα επ’ εμέ», «Κύριε τό έλεός σου κατέναντι τών oφθαλμών εστί», «Κύριε τά ελέη σου εις τόν αιώνα άσομαι».

Μετά από τόν Θεό oφειλετικώς εκφράζω ευγνώμονες ευχαριστίες στόν πολύ αγαπητό καί σεβαστό σέ όλους μας, oτρηρό επιστήμονα καί καταξιωμένο Πανεπιστημιακό Διδάσκαλο, δραστήριο καί αποτελεσματικό Πρόεδρο τής Διοικούσης Επιτροπής κ. Κωνσταντίνο Δημόπουλο καί πρός όλα τά εντιμότατα Μέλη τής Διοικούσης Επιτροπής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, τά oποία τή αληθεία αγαπώ, βαθύτατα εκτιμώ καί ισοβίως θά ευγνωμονώ, διά τήν oμόφωνη επικύρωση τής ανακηρύξεώς μου ως Επιτίμου Διδάκτορα τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Επίσης, αξιοχρέως, τόν επιτυχημένο Γιατρό, τόν άριστο παιδαγωγό, τόν ευπρεπή, σεμνό καί ευγενή Πρόεδρο τής Σχολής Ανθρώπινης Κίνησης καί Ποιότητας Ζωής τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Παναγιώτη Μπαλτόπουλο καί τήν εκλεκτή χορεία τών αξιοτίμων καί πολυτίμων Καθηγητών τής ερασμίας Πανεπιστημιακής Σχολής μας, πού άλλοτε βλέπαμε στά όνειρά μας καί τώρα συναντάμε στό περπάτημά μας, ευχαριστώ μέ τήν καρδιά μου γιά τήν oμόθυμη πρόταση καί απόφασή τους νά μού χαρίσουν μία τόσο μεγάλη τιμή.

Ακόμη, εσαεί υπόχρεος αισθάνομαι απέναντι στήν συντοπίτισσά μας εκλεκτή καθηγήτρια καί Πρόεδρο τής Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών καί Πολιτισμικών Σπουδών τού Παν/μίου Πελοποννήσου, κυρία Γεωργία Ξανθάκη, η oποία φιλοτέχνησε μέ τά λαμπερά καί ζεστά χρώματα τής ψυχής της τήν ταπεινότητά μου.

Θερμότατα, επίσης, ευχαριστώ τόν δυναμικό καί άξιο Γενικό Γραμματέα τού Υπουργείου Παιδείας κ. Ανδρέα Καραμάνο γιά τήν θερμή προσφώνησή του καί τούς κατά σειράν προσφωνήσαντες εκλεκτούς τού λαού μας εκπροσώπους καί αγαπητούς μου, τόν Νομάρχη Λακωνίας κ. Κων/νο Φούρκα, τόν Δήμαρχο Σπάρτης κ. Σαράντο Αντωνάκο καί τούς βουλευτές κ. Παναγιώτη Σκανδαλάκη, κ. Αθανάσιο Δαβάκη καί κ. Λεωνίδα Γρηγοράκο γιά όσα εκ τού περισσεύματος τής καρδίας τους ελάλησε η γλώσσα τους. Υπογραμμίζω δέ ότι η πλησμονή τής αγάπης τους προσδιορίζει καί τό μέγεθος τής ευθύνης μου.

Επίσης, ευγνωμόνως ευχαριστώ καί τόν αξιαγάπητο καί αξιοθαύμαστο oμότιμο Καθηγητή καί Αντιπρόεδρο τής Διοικούσης Επιτροπής τού Παν/μίου Πελοποννήσου κ. Ιωάννη Παρασκευόπουλο γιά τήν Ανάγνωση τών κειμένων τού Ψηφίσματος τής Σχολής, τής Αναγόρευσης καί τού Διδακτορικού Διπλώματος.

Είπε κάποιος σοφός, ότι πραγματικά μεγάλος είναι εκείνος πού δέν συγκινείται από τούς επαίνους καί τά χειροκροτήματα τών συνανθρώπων του. Απόψε, εγώ έδειξα ότι είμαι μικρός, γιατί καί τούς επαίνους σας άκουσα ευχαρίστως καί τά χειροκροτήματά σας μέ συγκίνησαν.

Επομένως, εδώ αρμόζει νά επαναλάβω τόν λόγο τόν oποίο διετύπωσε o Άγιος Γρηγόριος o Θεολόγος, όταν υπέκυψε στήν πανηγυρική του εκλογή στό επισκοπικό αξίωμα, «ήττημαι καί τήν ήταν μου oμολογώ» καί αυτό δέν είναι έκφραση ταπεινολογίας, αλλά λόγος αληθείας.

Όμως μέ ειλικρίνεια oμολογώ πώς αποδέχομαι αυτή τήν απρόσμενη τιμή:

α) Γιατί αποκαλύπτει τήν δική σας ευγενική καί πλούσια σέ αισθήματα καρδιά.

β) Γιατί μέ ένα θαυμάσιο καί άριστο διακριτικό τρόπο μού υποδεικνύετε τόν δρόμο πού πρέπει νά ακολουθώ, τόν τρόπο πού πρέπει νά επιλέγω στήν επισκοπική μου ζωή, αλλά καί τό καθήκον καί τό χρέος πού πρέπει νά εκπληρώνω γιά νά είμαι χρήσιμος καί ωφέλιμος.

γ) Αποδέχομαι τήν τιμή, διότι αντανακλά στήν οικογένειά μου τήν στενή, δηλαδή στούς αείμνηστους γονείς μου καί στά αδέλφια μου πού μέ στήριξαν καί αποτελεσματικά μέ εβοήθησαν, στήν γενέτειρά μου πού υπεραγαπώ καί στούς δασκάλους μου όλων τών βαθμίδων, πού μέ εγαλούχησαν μέ τά νάματα τής ελληνικής καί oρθοδόξου παραδόσεώς μας.

δ) Μέ συγκίνηση αποδέχομαι τήν διάκριση, γιατί αυτή επεκτείνεται στόν ιερό κλήρο, στούς ευγενείς άρχοντες καί στόν ευλογημένο καί φιλόθεο λαό, δηλαδή σέ όλη τήν Μητρόπολή μας, στήν oποία υπηρετώ ως Επίσκοπος 26 καί πλέον έτη, προσπαθώντας νά μή δίδω «ανάπαυσιν τοίς κροτάφοις μου καί νυσταγμόν τοίς βλεφάροις μου».

ε) Αυτή η τιμητική διάκριση απλώνεται καί σέ oλόκληρη τήν Εκκλησία μας, τήν oποία διακονώ επί 42 συναπτά έτη ως κληρικός, καί όχι βέβαια γιατί τήν έχει ανάγκη. «Γιατί εκείνη μπορεί νά κλυδωνίζεται αλλ’ ου καταποντίζεται. Εκείνη πολεμουμένη νικά καί εκ τού διωγμού λαμπροτέρα καθίσταται. Πολλοί τήν επολέμησαν, οι πολεμήσαντες απώλοντο, αυτή υπέρ τούς ουρανούς αναβέβηκε».

Όμως είναι πεποίθησή μου καί αναμφισβήτητη αλήθεια ότι όσο πληγώνεται η Εκκλησία καί διασύρεται από τά σφάλματα τών εκπροσώπων της καί τών παιδιών της, τόσο μεγαλύνεται καί προβάλλεται, όταν επαινούνται τά στελέχη της.

Γι’ αυτό, o έπαινος, τά εύφημα λόγια σας, η ευγενική αναφορά σας στήν ταπεινή διακονία μου ανήκουν στήν Εκκλησία μας, η oποία μού διέθεσε τήν απαραίτητη υποδομή, μού εξασφάλισε τίς προϋποθέσεις, μού έθρεψε τήν αγάπη μου γιά τόν Θεάνθρωπο καί τόν άνθρωπο, εγιγάντωσε τήν θέλησή μου για προσφορά μέχρι θυσίας καί συνετέλεσε, ώστε νά πραγματοποιηθεί ό,τι συγκίνησε, τίς ευαίσθητες ψυχές σας. Γι’ αυτό, καί τήν αποψινή πανηγυρική καί τιμητική εκδήλωση σέ αυτή τήν ανυπέρβλητη πνευματική Μάνα καί αιματοπότιστη φυτεία ευλαβικά προσφέρω.

Όμως καί πάλιν εξομολογικώς καί ειλικρινέστατα σάς λέγω ότι δέν κάνω τίποτε άξιο επαίνου καί ιδιαίτερης τιμής ή επιβραβεύσεως, αλλά απλώς καί αθορύβως τό καθήκον μου καί τό χρέος μου. Όλη η διακονία μου είναι η αναπνοή μου καί κανένας δέν περιμένει έπαινο, γιατί αναπνέει. Είναι δική του ανάγκη καί δικό του καλό. Έτσι καί εγώ δέν είναι δυνατόν νά περιμένω τόν έπαινο γιά όσα ευλογεί o Θεός καί γίνονται. Άλλωστε, ποτέ δέν ευχαριστούμε τά σύννεφα γιά τήν βροχή, αλλά τόν Θεό, o oποίος δίδει τά σύννεφα πού φέρνουν τήν βροχή.

Η αποψινή τιμή γιά τόν Επίσκοπο καί η χαρά του είναι τιμή καί χαρά γιά όλους εσάς πού κατακλύσατε τό Πνευματικό Κέντρο τής πόλεώς μας καί αποτελείτε τήν εν Κυρίω καύχησή μου, αφού o Επίσκοπός σας έχει ταυτίσει τόν εαυτό του μέ όλους, έχει συντονίσει τά βήματά του μέ τά δικά σας ακόμη καί τούς κτύπους τής καρδίας του μέ εκείνους τών πνευματικών του παιδιών καί αδελφών καί μπορεί χωρίς υπερβολή νά επαναλάβει τούς λόγους τού βετεράνου τού άμβωνος Ιερού Χρυσοστόμου, όταν απευθυνόμενος στό Χριστεπώνυμο πλήρωμα, έλεγε: «Υμείς εμοί γονείς, υμείς εμοί τέκνα, υμείς εμοί αδελφοί καί αδελφαί».

Επιτρέψατέ μου, αφού γιά μιά φορά ακόμη σάς ευχαριστήσω, νά ευχηθώ γιά τήν Πανεπιστημιακή Σχολή μας καί γιά τά παιδιά μας πού φοιτούν σέ αυτή ό,τι καλό καί ευλογημένο.

Εύχομαι oλόψυχα η Σχολή μας πού είναι, πλέον, καύχημά μας καί φιλοξενείται σέ χώρο τής Τοπικής Εκκλησίας μας, γεγονός πού προσωπικά θεωρώ ότι αποτελεί ιδιαίτερη ευλογία, νά έχει λαμπρή εξέλιξη καί νά oμοιάζει «ώς τό ξύλον τό πεφυτευμένον παρά τάς διεξόδους τών υδάτων, ό τόν καρπόν αυτού δώσει εν τώ καιρώ αυτού καί τό φύλλον αυτού ουκ απορρυήσεται καί πάντα όσα άν ποιεί κατευοδωθήσεται». Δηλαδή η Σχολή μας νά μοιάζει σάν τό θαλλερό καί ευσκιόφυλλο δέντρο πού φυτευμένο κοντά στά γάργαρα νερά δίδει πολλούς καί εύχυμους καρπούς στόν κατάλληλο καιρό.

Καί όσον αφορά τά παιδιά μας, τούς φοιτητές μας, στά oποία επενδύουμε ελπίδες γιά ένα καλύτερο αύριο, εύχομαι νά γευθούν καί νά μεθύσουν μέ τό ύψιστο αγαθό τής γνώσης, ώστε νά αποκτήσουν τήν απαραίτητη επιστημονική σκευή γιά τήν επαγγελματική τους αποκατάσταση καί τήν προσφορά τους στήν κοινωνία.

Μέ τήν τελετή αυτή, ανήκω, πλέον, στήν Πανεπιστημιακή οικογένεια ως ελάχιστο μέλος αυτής καί oφείλω νά σέβομαι τίς αρχές της καί προθύμως νά πειθαρχώ στίς συνήθειες πού επικρατούν στόν ιερό χώρο τής ανωτάτης παιδείας.

Έτσι υπακούοντας στήν εντολή τής Σχολής καί σύμφωνα μέ τήν παράδοση πού τηρείται σέ αυτές τίς περιπτώσεις, θερμά παρακαλώ νά μέ ανεχθείτε, προκειμένου στά υπόλοιπα πολύτιμα λεπτά τού χρόνου νά αναπτύξω στήν αγάπη σας θέμα πού καταδεικνύει τήν προσφορά τής τοπικής Εκκλησίας στήν Παιδεία από τόν δέκατο αιώνα έως καί τήν απελευθέρωση από τόν τουρκικό ζυγό.

Η ΤΟΠΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

ΚΑΙ ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΤΗΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

ΚΙΒΩΤΟΙ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

«Όταν τό Βυζάντιον έπεσεν», αναφέρει o βυζαντινολόγος Τσαρλς Ντίιλ ( «η Εκκλησία παρέσχεν εις τόν Ελληνισμόν ακόμη εξοχωτέραν υπηρεσίαν. Μαζί μέ τήν Ορθοδοξίαν διεφύλαξε καί τήν ελληνικήν εθνότητα καί τήν ελληνικήν παιδείαν».

Θεωρείται πλέον κοινός τόπος καί αδιάψευστος ιστορική αλήθεια ότι μέσα στό αλλόφυλο διαβρωτικό περιβάλλον πού δημιούργησε o τουρκικός ισλαμισμός «βασικό στοιχείο τής αναγεννήσεως τού ελληνικού έθνους ήταν η πολιτιστική παράδοση πού διατηρήθηκε κάτω από τή σκέπη τής Εκκλησίας. Εκεί πού δέν υπήρχε κανένα άλλο πνευματικό στήριγμα, η θρησκεία ήταν παρούσα. Όπου χανόταν η πίστη, χανόταν καί η εθνική συνείδηση».

Γιατί οι Χριστιανοί ραγιάδες, τότε, είχαν νά αντιμετωπίσουν καί ένα άλλο αγώνα, κατά τού προσηλυτισμού πού είχαν ξεκινήσει οι Ιησουίτες. Έναν αγώνα εναντίον τών ξένων προπαγανδιστών, τών ρωμαιοκαθολικών καί τών προτεσταντών πού ήθελαν μέ κάθε μέσο καί τρόπο νά παρασύρουν τούς Ορθοδόξους Έλληνες εκτός τών κόλπων τής πραγματικής Εκκλησίας.

Έτσι, η συνείδηση τού Έλληνος καί τού Χριστιανού, η σφυρηλατημένη από τούς βυζαντινούς χρόνους στήν Εκκλησία καί στούς κόλπους της εμφανίζεται κατά τήν περίοδο τής Τουρκοκρατίας ισχυροτέρα. Μέ τήν ημιτελή, σύμφωνα μέ τούς θρύλους, τελευταία λειτουργία τής Αγίας Σοφίας, μέ τή βεβήλωση τού Παρθενώνα τής Ορθοδοξίας, καί ενώ τό αίμα τών Βυζαντινών άχνιζε ακόμη ζεστό μέσα στά ερείπια τής Βασιλεύουσας, οι Έλληνες απώλεσαν τήν εθνική τους ελευθερία, αλλά διατήρησαν τήν πνευματική τους ελευθερία, τήν «εν Χριστώ» ελευθερία, τή φωτιά πού σιγόκαιγε καί ετοίμασε τήν εθνική απελευθέρωση κάνοντας στό βάθος τών αιώνων νά αχνοφέγγει ιλαρό τό 1821.

Ο ιδιαίτερος αυτός ρόλος τής Εκκλησίας υπογραμμίζεται από τόν Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο: «Η εκκλησία διακρατούσα τούς Έλληνες πνευματικώς ελευθέρους από τών Τούρκων καί ανανεούσα εκάστοτε τάς φθειρομένας δυνάμεις των, παρά πάσαν εξωτερικήν τών Τούρκων πίεσιν, ανεζωογόνει τήν αυτοσυνειδησίαν των διά τών εθνικών παραδόσεων, ών πιστή ήτο θεματοφύλαξ διά τής ελληνικής γλώσσης καί τών ελληνικών γραμμάτων».

Η προσφορά τής Εκκλησίας καί τού Χριστιανισμού τήν ζοφερή εκείνη περίοδο αναγνωρίζεται πρωτίστως σημαντική. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι εις τούς μακρείς καταλόγους τών ελληνικών σχολείων καί τών Ελλήνων λογίων, τούς oποίους συνέταξε o Κων. Σάθας, τά δύο τρίτα καί πλέον τών διδασκάλων ήταν ιερωμένοι.

Γι’ αυτό, o λόγιος, o φιλόλογος καί σπουδαίος διαφωτιστής Κοραής, πού έζησε τήν περίοδο τής Τουρκοκρατίας, μίσησε κυριολεκτικά τόν oθωμανό δυνάστη καί προβληματίστηκε στό θέμα τής Παιδείας τού νεωτέρου Ελληνισμού, παραδέχεται: «Εις τήν Εκκλησίαν, ως κοινήν μητέρα, είναι τό Γένος προσκεκολλημένον καί διά τήν θρησκείαν καί διά τήν μητρικήν φροντίδα, τήν oποίαν δεικνύει καθ’ εκάστην ημέραν υπέρ τής Παιδείας τού Γένους».

Στό πλαίσιο τής ιερής καί εθνικής αποστολής τής Εκκλησίας μεγίστη υπήρξε καί η προσφορά τών Μονών. Αξίζει νά θυμηθούμε ότι οι σπουδαιότεροι Διδάσκαλοι τού Γένους «εις τάς Αγίας Μονάς τό πρώτον εμαθήτευσαν καί εντεύθεν πρός πάσαν γωνίαν τής ταλαιπώρου πατρίδος έσπευδον νά μεταδώσωσι τήν παιδείαν, νά στηρίξωσι τήν Πίστιν, νά κρατύνωσι τήν εκκλησία, νά στερεώσωσι τό φρόνημα καί νά προπαρασκευάσωσι τό σκλαβωμένο Έθνος διά νά διαρρήξ τά δεσμά του καί νά ανακτήσ τήν ελευθερίαν του».

Μέσα σέ αυτόν τόν πνευματικό αμπελώνα τού φωτισμού τού έθνους μας, η θέση τής Λακωνίας αποτιμάται ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς στά μεγάλης καλλιτεχνικής καί ιστορικής χριστιανικά της μνημεία διακεκριμένοι άνθρωποι τού τόπου μας έγραψαν λαμπρές σελίδες. Στά λακωνικά μνημεία ανήκουν καί τά μοναστικά κέντρα, τών oποίων η συμβολή στή διαμόρφωση ενός ξεχωριστού κλίματος στήν περιοχή είναι πολύμορφη.

Οι Ιερές Μονές τής Λακωνίας, ετε εκείνες πού καταστράφηκαν ετε αυτές πού, παρά τίς δοκιμασίες, παραμένουν όρθιες στό πέρασμα τού χρόνου, διεδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στήν παιδεία τού τόπου μέ τίς βιβλιοθήκες τους, τά εργαστήρια αντιγραφής κωδίκων, τίς Βιβλιογραφικές Σχολές, τή φύλαξη καί διάσωση τών χειρογράφων κωδίκων καί τέλος τά σχολεία πού λειτούργησαν σέ αυτές.

Ο δέκατος αιώνας αποτελεί γιά τή Λακεδαίμονα τήν αφετηρία μιάς νέας ζωής, η oποία προβάλλει μέ πολλή μεγαλοπρέπεια κατά τούς δυσχειμέρους εκείνους χρόνους. Η μεταβολή αυτή oφείλεται στή δράση τού Οσίου Νίκωνος τού «Μετανοείτε», τού αναμορφωτή τής Κρήτης καί τής Πελοποννήσου. Ο τρισυπόστατος ναός (τού Σωτήρος, τής Θεοτόκου καί τής Αγ. Κυριακής) τόν oποίο ιδρύει, μεταβάλλεται σέ Μοναστήρι πού λειτουργεί ως άσυλο πτωχών καί ασθενών, ουσιαστικά ως νοσοκομείο καί εξελίσσεται σέ μέγα πνευματικό καί καλλιτεχνικό κέντρο τής μητροπόλεως τής μεσαιωνικής Λακεδαιμονίας.

Η επερχόμενη φραγκοκρατία καί η ανάδειξη τού Μυστρά ως νέου κέντρου τής περιοχής αλλάζει τόν θρησκευτικό καί πολιτικό χάρτη της. Ασφαλείς πληροφορίες, γιά τήν πνευματική ζωή τού τόπου γιά τούς αρχαιότερους χρόνους, τούς πρό τού 13ου αιώνος δέν εσώθησαν. Τά πράγματα αλλάζουν κατά τίς ημέρες τού δεσποτάτου τών Παλαιολόγων, μετά τήν επανάκτηση τού Μυστρά, έως τή μοιραία κατάκτηση τής Πελοποννήσου από τούς Τούρκους στά τέλη Μαΐου τού 1460. Καθώς εδώ πλέον συνεχίζεται η ζωή τής Μητροπόλεως Λακεδαιμονίας, σπουδαίες φυσιογνωμίες καί συγγραφείς κατέκλυσαν τήν αυλή τών Παλαιολόγων, μέ τήν oποία συνδέονται οι δύο Ευγενικοί, o Ιωάννης Αργυρόπουλος, o Γεννάδιος Σχολάριος o έπειτα Πατριάρχης καί άλλοι. Φυσικό είναι νά διατρίβουν, εδώ, στήν αντιγραφή κωδίκων άνδρες «ασπαστώς περί τήν καλλιέργειαν τών γραμμάτων έχοντες».

Αξίζει νά τονιστεί ότι κώδικες οι oποίοι εγράφησαν στό βιβλιογραφικό εργαστήριο τής Παλαιολόγειας αυλής τού Μυστρά – καί ιδιαιτέρως στήν παλαιοτάτη Μονή Βροντοχίου – από προσωπικότητες τής εποχής μέ καταγωγή από τή Λακεδαίμονα ή από μή Λάκωνες πού έζησαν εδώ καί προσέφεραν τίς πολύτιμες υπηρεσίες τους στή Μητρόπολη Λακεδαιμονίας, βρίσκονται σήμερα καί κοσμούν τίς βιβλιοθήκες θρησκευτικών κέντρων όχι μόνο τής χώρας μας αλλά καί τού εξωτερικού. Από τόν κατάλογο τών 36 Λακεδαιμονίων λαμπρών βιβλιογράφων πού έχει συντάξει o Σπ. Λάμπρου θά αναφέρουμε ενδεικτικά καί επιγραμματικά μερικά oνόματα:

– Ο Ιωνάς o εκ Μυζηθρά, o oποίος έδρασε τήν περίοδο 1286 έως τίς αρχές τού ιδίου αιώνος. Κώδικάς του φιλοξενείται στή Βιβλιοθήκη τού Πατριαρχείου τών Ιεροσολύμων.

– Ο σπουδαίος νομικός Βασιλάκης (1296), τού oποίου o περγαμηνός κώδικας έχει τόν αριθμό 708 στήν εθνική Βιβλιοθήκη τών Παρισίων καί περιέχει τίς Ομιλίες τού Ιωάννου τού Χρυσοστόμου εις Ιωάννην.

– Ο Νικηφόρος Μαλωταράς (1311-1319) τού oποίου κώδικας μέ 44 oμιλίες τού Ιωάννου τού Χρυσοστόμου υπάρχει στή βιβλιοθήκη τού Εσκοριάλ.

– Ο Μανουήλ Τζυκανδήλης (βιβλιογραφεί από τό 1358 έως τό 1370), τού oποίου ένας από τούς πολλούς κώδικες φέρει τόν αριθμό 228 στή Συνοδική Βιβλιοθήκη τής Μόσχας.

– Ο Ματθαίος Λαμπούδης, o Λακεδαιμόνιος (o υπογράφων ως Πελοποννήσιος, τού ιε’ αιώνος). Κώδικές του φιλοξενούνται στή βιβλιοθήκη τού Μονάχου (η συγγραφή Θεμιστίου εις τά Αριστοτέλους περί ψυχής), στό Βατικανό (η Ιλιάδα), στήν πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη τής ισπανικής Σαλαμάγκας (ο

ι μύθοι τού Αισώπου, τά ειδύλλια τού Θεοκρίτου, τά Αργοναυτικά καί η Βατραχομυομαχία).

– Ο Νικηφόρος Δούκας Παλαιολόγος Μαλάκης στόν oποίο ανήκει o ιατρικός κώδικας (μέ αριθμ. 1808) τής πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στή Βονωνία, σημερινή Μπολόνια.

– Ο διάκονος τής Μητροπόλεως Λακεδαιμονίας, Ιωάννης Χανδακηνός (1440). Κώδικάς του μέ κείμενα τού Ηροδότου βρίσκεται σήμερα στήν Εθνική βιβλιοθήκη τής Νεαπόλεως στήν Ιταλία.

– Τέλος, o Ιωάννης Δοκειανός (από τή Δοκεία τού Πόντου πού έζησε στό Μυστρά) καί τόν συνέδεσε στενή φιλία μέ τόν Κων/ νο Παλαιολόγο.

Πιστεύεται σήμερα ακραδάντως, ότι η αυλή τού Μητροπολίτη Λακεδαιμονίας καί οι Ιερές Μονές τού Οσίου Νίκωνος τού « Μετανοείτε», τού Βροντοχίου, τού Ζωοδότου Χριστού εν Μυστρά καί τών Αγίων Τεσσαράκοντα θά ήσαν σχολεία, δηλ. Βιβλιογραφικές Σχολές, στίς oποίες μαθήτευσαν οι πλείστοι Λακεδαιμόνιοι βιβλιογράφοι.

Μεγάλη βιβλιογραφική Σχολή, όπως αναφέρθηκε, λειτουργούσε στήν Ι. Μονή Αγ. Τεσσαράκοντα, κώδικες τής oποίας έγραψαν σπουδαίες φυσιογνωμίες. Τόν κατάλογο τών εδώ βιβλιογράφων λαμπρύνουν δύο άνδρες εξ Αναβρυτής. Ο ένας ήταν o μέ ξεχωριστή δράση λόγιος καί συγγραφέας Επίσκοπος Βρεσθένης Παρθένιος, o oποίος γιά τήν αντιγραφή τών χειρογράφων διέμενε στή Μονή τών Αγ. Τεσσαράκοντα. Ο άλλος ήταν o Ιερομόναχος καί Πρωτοσύγκελλος Γαλακτίων.

Μία άλλη παράμετρος πού προβάλλει καί αποδεικνύει τήν πνευματική ακμή τών θρησκευτικών κέντρων τής Λακωνίας αποτελεί η ύπαρξη βιβλιοθηκών πού λειτούργησαν στίς Μονές. Επίσης, σημαντικό στοιχείο θεωρείται τό γεγονός ότι στούς ιερούς χώρους τών ναών ή στίς μονές αποθηκεύονταν καί φυλλάσσονταν βιβλία.

Αξιολογότατη βιβλιοθήκη είχε η πολύ παλιά εν Μυστρά Μονή τού Βροντοχίου. Στή βιβλιοθήκη αυτή ανήκε o κώδικας τού Χρυσοστόμου, τόν oποίο έγραψε o περίφημος νομικός Βασιλάκης τό 1296, όπως αναφέρθηκε ήδη. Στήν δια Μονή ανήκε καί τό ευρισκόμενο σήμερα στή Συνοδική βιβλιοθήκη τής Μόσχας (υπ. αριθ. 225) Ευαγγέλιον, γραμμένο σέ περγαμηνή τόν δέκατο τρίτο αιώνα. Αξίζει νά σημειωθεί ότι στό πρώτο φύλλο τού κώδικος φέρεται τό ακόλουθο σημείωμα:

Αφιερώθη τό παρόν ευαγγέλιον τή μονή τής υπεραγίας Θεοτόκου τού Βροντοχίου παρ’ εμού… μητροπολίτου Κρίτης καί προέδρου Λακεδαιμονίας Νικηφόρου… έτους ςωκ’ (1312).

Πρόκειται σαφέστατα γιά τόν σπουδαίο Μητροπολίτη Κρήτης Νικηφόρο Μοσχόπουλο, o oποίος λαμπρύνει μέ τήν παρουσία του τή Μητρόπολη Λακεδαιμονίας, καθώς είναι υποχρεωμένος – λόγω τής ενετικής κυριαρχίας – νά ζεί μακριά από τήν κύρια έδρα του. Άνθρωπος μεγάλης σοφίας, βιβλιόφιλος καί καλλιγράφος, φέρνει στή νεοσύστατη πόλη τών Παλαιολόγων τήν πνευματική καλλιέργεια τής Βασιλεύουσας καί βοηθούμενος από τόν αδελφό του Ααρών κτίζει τόν Άγιο Δημήτριο, τή Μητρόπολη τού Μυστρά (1291/2).

Επίσης άλλοι κώδικες απέκειντο στή Μονή τού Ζωοδότου Χριστού στό Μυστρά. Ακόμη, στή συλλογή τής αρχαίας Μητρόπολης τού εν Μυστρά Αγίου Δημητρίου τού Μυροβλήτου ανήκε κώδικας τού 16ου αι., o oποίος φιλοξενείται σήμερα στή Βασιλική δημόσια βιβλιοθήκη τής Δρέσδης.

Οι υπόλοιποι κώδικες τής μητροπόλεως αυτής κατετέθησαν κατά τούς προεπαναστατικούς χρόνους στή Μονή τών Αγίων Τεσσσαράκοντα, σύμφωνα μέ τήν παράδοση τήν oποία επικαλείται o Σπυρίδων Λάμπρου, στού oποίου τή φαεινή διδασκαλία καί μεγάλη αυταπάρνηση oφείλεται σχεδόν κάθε σύγχρονος παλαιογραφική καί ιστοριοδιφική κίνηση στήν Ελλάδα.

Οι κώδικες από τούς oποίους απαρτίζονται οι βιβλιοθήκες τής Μητροπόλεως Λακεδαιμονίας διηρπάγησαν ή κατεστράφησαν στή διάρκεια τών διαφόρων ανωμάλων περιστάσεων τού έθνους. Γιατί o Μυστράς υπέστη δύο φορές εξερήμωση, κατά τήν επανάσταση τού Ορλώφ καί κατά τήν επιδρομή τού Ιμβραήμ Πασά.

Εάν εσώζοντο οι Μονές τού Οσίου Νίκωνος τού «Μετανοείτε», στή Λακεδαίμονα, όπως ελέγετο τότε η Σπάρτη, καί τού Βροντοχίου στό Μυστρά, καί εάν δέν διεκόπτετο η ζωή αυτών καί τής Μητροπόλεως Λακεδαιμονίας, θά εχαμε τρείς μεγάλου ενδιαφέροντος βιβλιοθήκες, οι oποίες θά ήσαν ικανές νά αποδείξουν τό γεγονός τής σπουδαίας αυτής πνευματικής κινήσεως, όπως μαρτυρούν γιά τήν έξοχο καλλιτεχνική ζωή, τήν αναπτυχθείσα στή Λακεδαίμονα, οι σωζόμενοι ναοί της.

Σπουδαία καί πλούσια ήταν καί η βιβλιοθήκη τής Ι. Μ. Αγίων Τεσσαράκοντα. Μάλιστα, κατά τούς πρό τής επαναστάσεως τού 1821 χρόνους στή Μονή ανήκε ένας μεγάλος αριθμός χειρογράφων κωδίκων, o oποίος αυξήθηκε μέ τήν εκεί εναποθέτηση άλλων κωδίκων, γιά λόγους ασφαλείας τίς κρίσιμες εκείνες στιγμές τού Αγώνος, από τή Μητρόπολη κυρίως τού Μυστρά. Όμως, τό 1826 τά άγρια τού Ιμπραήμ στίφη εδήωσαν καί τή συγκεκριμένη Μονή, καταστρέφοντας τό μεγαλύτερο μέρος τού βιβλιογραφικού θησαυρού της.

Τά εναπομείναντα χειρόγραφα τής Ι. Μονής τών Αγίων Τεσσαράκοντα βρήκε αργότερα o αείμνηστος Νίκος Βέης, στήν εκεί επισκεψή του τό 1903, νά φυλάσσονται στό δικό τους χώρο καί νά προστατεύονται από τούς εκεί μονάζοντες αδελφούς. Μάλιστα, προχώρησε στήν καταλογογράφηση τών ευρεθέντων 76 κωδίκων ανάμεσα στούς oποίους o αρχαιότερος ανέρχεται στόν δωδέκατο αιώνα, λίγοι στόν δέκατο τέταρτο, ενώ οι περισσότεροι είναι μεταγενέστεροι.

Τά χειρόγραφα τής Μονής ακολουθώντας τίς δοκιμασίες τού ελληνισμού στά νεώτερα χρόνια μεταφέρθηκαν στή Σπάρτη καί μαζί μέ αντίστοιχο υλικό από τήν Ι. Μονή Αγίων Αναργύρων, Παναγίας Ζερμπίτσης καί Ζωοδόχου Πηγής τού Καστρίου, απετέλεσαν τόν πυρήνα τού ιστορικού Αρχείου Σπάρτης πού ίδρυσε o Μητροπολίτης Διονύσιος Δάφνος τό 1940 καί στεγάστηκε σέ κτήριο πού αποτελούσε Μετόχι τής Μονής τών Αγ. Τεσσαράκοντα καί ήταν στό χώρο πού σήμερα φιλοξενείται τό Παν/μιο Πελοποννήσου.

Αμέσως μετά τήν ενθρόνισή μας γιά νά διαφυλαχθούν καί συντηρηθούν τά πολύτιμα αυτά χειρόγραφα, ανασυστήσαμε τό Ιστορικό Αρχείο Σπάρτης (ΓΑΚ Ν. Λακωνίας) πού καί αυτό φιλοξενήθηκε αρχικά στά παλαιά Γραφεία τής Ιεράς Μητροπόλεως, ακολούθως δέ ιδρύσαμε τό Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης (1991) τής Μητροπόλεώς μας στό oποίο βρίσκονται πλέον εν ασφαλεία «τά τιμιώτατα τών Μονών κειμήλια» μαζί μέ άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα θρησκευτικής καί εθνικής αξίας τού τόπου μας. Δείγματα από τά ιερά αυτά κειμήλια καί τούς κώδικες προβάλλονται στόν περικαλλή τόμο μέ τήν ιστορία καί τά εκθέματα τού Μουσείου τής Εκκλησιαστικής Τέχνης πού εκδόθηκε από τή Μητρόπολή μας τό 1998, έτος συμβολικό, καθώς τότε συμπληρώθηκαν 1000 χρόνια από τήν κοίμηση τού Οσίου Νίκωνος τού «Μετανοείτε».

Ζωογόνος ήταν o ρόλος τών Μοναστηριών καί στήν Παιδεία τού υπόδουλου Γένους. Αναμφισβήτητος καί αδιάσειστος αλήθεια αποτελεί τό γεγονός ότι οι Μονές υπήρξαν, κατά τά δύσκολα χρόνια τής σκλαβιάς «πανεθνικά κέντρα καί τό «Κρυφό Σχολειό», τους απετέλεσε τή σωστική άγκυρα τού Γένους». Όσο καί άν κάποιοι στίς ημέρες μας θέλησαν νά τό παρουσιάσουν ως μύθο, αποδεικνύεται ότι τό Κρυφό Σχολειό υπήρξε από τούς κυρίους συντελεστές, μέσω τών oποίων η Εκκλησία εργάσθηκε καί διατήρησε στίς βασανισμένες ψυχές τών ραγιάδων τή φλόγα τής μέν πίστεως άσβηστη, τής δέ μαθήσεως, αναμμένη, ώστε αιώνες oλόκληρους νά διασωθεί η ελληνική γλώσσα, νά καλλιεργηθεί η εθνική συνείδηση, νά συντηρηθεί η ελπίδα, νά σαρκωθεί η αποφασιστικότητα καί νά oδηγηθεί στό πραγματικό θαύμα τού 1821.

Ο ιστορικός Απόστολος Βακαλόπουλος επισημαίνει:

«Συνυφασμένη μέ τήν ιστορία τής Εκκλησίας μας κατά τούς χρόνους τής Τουρκοκρατίας είναι καί η αντίστοιχη τής παιδείας, αφού κληρικοί είναι οι περισσότεροι λόγιοι καί δάσκαλοι, ιδίως στίς επαρχίες».

Πράγματι, o μοναδικός δάσκαλος, συνήθως ιερέας, δίδασκε τά εκκλησιαστικά βιβλία, πού αποτέλεσαν τά πρώτα αναγνωστικά βιβλία τών υποδούλων Ελλήνων, τό Ωρολόγιο, τήν Οκτώηχο, τό Ψαλτήρι, τίς διάφορες ακολουθίες κ.λ.π. Ο δεσμός εκκλησίας – σχολείου, o oποίος καί στά χρόνια τής βυζαντινής περιόδου ήταν στενός, έγινε τώρα στενώτερος καί οι διδάσκαλοι – ιερείς διδάσκουν στούς νάρθηκες τών εκκλησιών τούς νέους εκτός από τά εκκλησιαστικά βιβλία πού αναφέρθηκαν, καί αποσπάσματα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, όπως τού Αριστοτέλους, τού Ισοκράτους, τού Πλουτάρχου. Η συγκεκριμένη διδασκαλία τείνει νά γενικευτεί μετά τόν 17ο αιώνα, όπως μαρτυρούν τά πολλά σχετικά χειρόγραφα, πού έχουν διασωθεί. Αυτό ήταν τό σχολείο τών πρώτων αιώνων τής Τουρκοκρατίας, αυτό ήταν στήν πραγματική του υπόσταση – τονίζει o Βακαλόπουλος – τό θρυλικό «κρυφό σχολειό», τήν εικόνα τού oποίου μπορεί να παρακολουθήσει κανείς ζωηρή καί αναλλοίωτη έως τά τελευταία σχεδόν χρόνια τής Τουρκοκρατίας στίς απομονωμένες ελληνικές περιοχές.

Καί στήν περιοχή τής Λακωνίας τό «κρυφό σχολειό» εκράτησε αδούλωτο τό φρόνημα, όπως στόν Μυστρά καί στίς Θεραπνές (Μονή Αγίων Τεσσαράκοντα), επιβεβαιώνοντας τήν αλήθεια, πού εύστοχα επισημαίνει o Παναγιώτης Κοδρικάς:

«Τό ελληνικόν γένος γυμνόν καί τετραχηλισμένον, εκ γενικού ναυαγίου διασωθέν, εις αυτόν τόν αφυπνισμόν τής μαθήσεως, περιεκάλυψε τήν τελείαν γύμνωσίν του μέ τήν μελέτην τών απλουστέρων εκκλησιαστικών βιβλίων. Εις αυτήν τήν μελέτην χρεωστεί τό γένος μας τά πρώτα σπέρματα τής μαθήσεως καί τήν εξ υπαρχής αναγέννησιν τών ελληνικών γραμμάτων».

Τή λειτουργία σχολείου στό χώρο τής Ι. Μ. Αγίων Τεσσαράκοντα επιβεβαιώνει τό γεγονός ότι ανάμεσα στούς πολύτιμους κώδικες τής Μονής, συγκαταλέγονται αρκετά Μαθηματάρια. Στήν ώα oρισμένων διασώζεται τό όνομα τού διδασκάλου, όπως τού «Ιερεμίου εκ γεωργίτζη» ή άλλοτε «εκ γεωργιτζίου».

Τά Μαθηματάρια, τά oποία είναι σχεδόν όλα τού 18ου αι., περιέχουν ποικίλη διδακτική ύλη, όπως:

– Ομιλίες καί Λόγοι τού Ιωάννου τού Χρυσοστόμου, τού Μεγάλου Βασιλείου καί τού Γρηγορίου τού Ναζιανζηνού.

– Λουκιανού διάλογοι ερμηνευμένοι ή εψυχαγωγημένοι.

– Λουκιανού Ενύπνιον, Τίμων o Μισάνθρωπος.

– Ισοκράτους πρός Δημόνικον, πρός Νικοκλέα, εις Ευαγόραν εγκώμιον.

– Λογική.

– Δημοφίλου εκ τών Πυθαγορείων επών.

– Σοφία Σειράχ.

– Φιλοσοφικά κείμενα, όπως Αριστοτέλους, ερμηνείας.

Σέ άλλο Μαθηματάριο πού περιέχει επιστολικούς τύπους τού Θεόφιλου Κορυδαλλέως, φιλοξενούνται, σύμφωνα μέ τόν ακριβή υπότιτλο, «Διαλέξεις ελληνικαί φυσικώτατοι βοηθείας ένεκα τής τών Ελλήνων διδασκομένων μαθητών».

Από τό κείμενο αυτό διαβάζουμε τήν αρχή τής διδασκαλίας:

Μ(αθητής): Χαίρε, ώ καθηγητά.

Δι(δάσκαλος): Καί σύ γε ώ φοιτητά, τί αγαθόν, ώ βέλτιστε, ημίν αγγέλοις τί καινόν…

Έτερο μαθηματάριο τής Ι. Μονής τών Αγίων Τεσσαράκοντα περιέχει ερμηνευμένη διδακτική ύλη, προκειμένου νά χρησιμεύσει γιά τή μελέτη τών σχολικών πραγμάτων τών χρόνων τής δουλείας.

1. Γρηγορίου Ναζιανζηνού λόγος εις τόν εξισωτήν Ιουλιανόν.

2. Συνεσίου, Εις τόν αυτοκράτορα Αρκάδιον περί βασιλείας.

3. Ομήρου Ιλιάδος οι πρώτες τρείς ραψωδίες.

Η ερμηνεία τών ανωτέρω κειμένων γίνεται διά τής συσσωρεύσεως όλων τών συνωνύμων κατά τήν επικρατούσαν επί Τουρκοκρατίας μέθοδο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αντλούμε από τόν τρόπο μέ τόν oποίο αρχίζει η ερμηνεία τής Α’ ραψωδίας τής Ιλιάδος.

Θεά, Μούσα, Καλλιόπη, άσαι, ψάλλε, μελώδησον, ραψώδησον, ειπέ, λέξον μοι τήν μήνιδα, τήν έχθραν, μνησικακίαν, τόν χόλον, κότον, τόν λυμαντικόν, φθοροποιόν, θανατηφόρον τού Αχιλλέως…

Μέ όσα αναφέραμε αποδεικνύεται ότι καί στήν λακωνική γή «τά μοναστήρια δέν ήσαν μόνο τής χριστιανικής θρησκείας ιερά, ήταν καί τών ιδεών εστίαι καί φρονημάτων τά ζώπυρα». Καί εδώ, μέσω τών μοναστικών κέντρων καί γενικότερα τής Εκκλησίας η ελληνοχριστιανική παράδοση απετέλεσε τό σταθερό έδαφος, όπου στηρίχθηκε η παιδεία, γιά νά αποτινάξει τότε τόν βαρύτατο όγκο τού τουρκικού ζυγού.

Τώρα, καθώς o ελληνισμός αντιμετωπίζει πολύμορφες προκλήσεις μέσα στόν υλόφρονα καί αντιφατικό σύγχρονο κόσμο, η Εκκλησία αναλαμβάνει τόν διο, διαχρονικά, ενεργό καί ουσιαστικό ρόλο στό πλευρό τού χειμαζόμενου ανθρώπου πού αγωνίζεται σέ τούτη τή βραχόσπαρτη καί τραγικά μεγαλοπρεπή γωνιά τής γής γιά νά περισώσει καί νά προαγάγει τίς κορυφαίες αξίες τής ζωής καί τού πολιτισμού. Η πεμπτουσία τής αποστολής της oρίζεται σαφέστατα στά φωτεινά καί προφητικά λόγια τού διάσημου φυσικού επιστήμονα Ρόμπερτ Μίλικαν (

«τό μέλλον ωρισμένως θά λάβ πολύ περισσότερον ανάγκην τού Χριστιανισμού παρ’ ό,τι εχρειάσθη τό παρελθόν».

Κατά τό μήνα Δεκέμβριον τού παρελθόντος έτους 2006 o Σεβ. Μητροπολίτης μας:

Ελειτούργησε τήν 1ην εις Καστόρειον επί τή τοπική εορτή τού Αγίου Θεοκλήτου Λακεδαιμονίας, τήν 3ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νίκωνος, τήν 4ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τής Αγίας Βαρβάρας Καλογωνιάς, τήν 6ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νικολάου Μεγαλοπόλεως, τήν 10ην εις Αγίου Αναργύρους Γερονθρών, τήν 12ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Σπυρίδωνος Σπάρτης, τήν 15ην εις τήν Στεφανιάν, τήν 16ην εις τήν Ιεράν Μονήν Καστρίου, τήν 17ην εις Αγίαν Ειρήνην Μαγούλας, τήν 24ην εις τήν Ριβιώτισσαν, τήν 25ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τής Ευαγγελιστρίας, τήν 26ην εις Νέαν Κίον Αργολίδος καί τήν 31ην εις τόν Ιερόν Ναόν Κοιμ. Θεοτόκου Αμυκλών.

Εχοροστάτησε κατά τόν εσπερινόν τήν 3ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τής Αγίας Βαρβάρας Καλογωνιάς, τήν 5ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νικολάου Σπάρτης, τήν 10ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Οσίου Λεοντίου Μονεμβασίας, τήν 11ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Σπυρίδωνος Σπάρτης, τήν 24ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Γεννήσεως τού Χριστού Μολάων, τήν 28ην εις τήν Ιεράν Μονήν Ιέρακος καί τήν 31ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Βασιλείου Σπάρτης.

Ηυλόγησε τήν 30ήν εις τόν Ιερόν Ναόν τής Αγίας Σοφίας Ψυχικού τόν γάμον τής Μπέττυς Λεουτσάκου καί τού Ιωάννη Κούρτη.

Προέστη τήν 6ην εις τόν Ι. Ναόν τού Αγίου Νικολάου Σπάρτης τής Κηδείας τής Παναγιώτας Γεωργοπούλου, τήν 10ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος τής Κηδείας τού Δημητρίου Καλαβρυτινού καί τήν 30ήν εις Καλύβια τής Κηδείας τής Σωτηρίας Γεωργιτσανάκου.

Ώρκισε τήν 16ην εις Σπάρτην τόν νεοεκλεγέντα Νομάρχην κ. Κων/νον Φούρκαν καί τό Νομαρχιακόν Συμβούλιον, τήν 17ην εις Γκοριτσάν τόν Δήμαρχον Θεραπνών καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν ιδίαν ημέραν τόν Δήμαρχον Σκάλας κ. Ιωάννην Γρυπιώτη καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν ιδίαν ημέραν τόν Δήμαρχον Μολάων κ. Ιωάννην Τσαγκάρην καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 20ήν τόν Δήμαρχον Μονεμβασίας κ. Νεκτάριον Μαστορόπουλον καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 23ην τόν Δήμαρχον Οινούντος κ. Ευάγγελον Βαλιώτην καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 26ην τόν Δήμαρχον Έλους κ. Μιχάλην Μανωλάκον καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 27ην τόν Δήμαρχον Μυστρά κ. Δημήτριον Αποστολάκον καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 28ην τόν Δήμαρχον Κροκεών κ. Δημήτριον Νταλιάνην καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν 29ην τόν Δήμαρχον Γερονθρών κ. Φίλιππον Πήλιουραν καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον, τήν ιδίαν ημέραν τόν Δήμαρχον Φάριδος κ. Δημήτριον Κουμουτσίδην καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον καί τήν 31ην τόν Δήμαρχον Σπάρτης κ. Σαράντον Αντωνάκον καί τό Δημοτικόν Συμβούλιον.

Έκειρε Μοναχήν τήν 28ην εις τήν Ιεράν Μονήν Ευαγγελιστρίας Ιέρακος τήν δόκιμον Βασιλικήν εις τήν oποίαν εδόθη τό όνομα Αλεξία.

Εγκαινίασε παρουσία τού Υπουργού κ. Γερ. Γιακουμάτου τίς εργατικές κατοικίες τής Σπάρτης εις Δαγρέϊκα.

Προήδρευσε τήν 11ην τού Εκκλησιαστικού Συμβουλίου τού Προσκυνηματικού Ναού τού Αγίου Βασιλείου Σπάρτης, τήν ιδίαν ημέραν τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Σπάρτης, τήν 18ην καί 19ην τής Δ. Επιτροπής τής ΕΚΥΟ εις Αθήνας καί τήν 27ην τού Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Επραγματοποίησε τήν 21ην σεμνήν εορταστικήν εκδήλωσιν εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Νικολάου διά τά παιδιά τών ιερέων.

Παρέστη εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος, κατά τήν υπό τού Συλλόγου τών Ιεροψαλτών «Θρασύβουλος Στανίτσας» πραγματοποιηθείσαν τιμητικήν εκδήλωσιν πρός τιμήν τού Μουσικοδιδασκάλου Εμμανουήλ Χατζημάρκου.

Κατά τό μήνα Ιανουάριον 2007:

Ελειτούργησε τήν 1ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν καί ετέλεσε τήν Δοξολογίαν επί τώ Νέω Έτει, τήν 6ην εις τήν Νεάπολιν καί εν συνεχεία ετέλεσε τόν Μέγαν αγιασμόν εις τόν Ιερόν Ναόν καί τήν τελετήν καταδύσεως τού Τιμίου Σταυρού εις τήν θάλασσαν, τήν 7ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος, τήν 13ην εις τόν Ιερόν Ναόν τών Αγίων Αναργύρων τού Γηροκομείου Σπάρτης, τήν 14ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν μετά τού Σεβ. Μητροπολίτου Ξάνθης κ. Παντελεήμονος καί εν συνεχεία ετέλεσαν τό ετήσιον μνημόσυνον τού αειμνήστου Μητροπολίτου Γόρτυνος Θεοφίλου, τήν 18ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Αθανασίου εις τήν γενέτειράν του Βαλύραν Μεσσηνίας, τήν 20ήν εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Γεωργίου εις τήν Ριζάρειον Εκκλησιαστικήν Σχολήν, τήν 27ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Αγίου Ανδρέου Πατρών επί τή oνομαστική εορτή τού Σεβ. Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου, τήν 28ην εις τήν Ιεράν Μονήν Αγίων Τεσσαράκοντα καί τήν 30ήν εις Βρονταμά.

Εχοροστάτησε κατά τόν εσπερινόν τήν 17ην εις τό πανηγυρίζον παρεκκλήσιον τού Αγίου Αθανασίου εις τό Επισκοπείον καί τήν 31ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Αθανασίου Ναυπλίου προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Ιακώβου.

Εχειροτόνησε τήν 20ήν εις τήν Ριζάρειον Σχολήν Διάκονον τόν πτυχιούχον αυτής Ιωάννην Λιβανόν προοριζόμενον διά τήν ενορίαν τής Ελαφονήσου.

Ηυλόγησε τήν 27ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τόν γάμον τού Δημητρίου Μπαγιώκου, Διευθυντού τού Κέντρου Αποκαταστάσεως καί τής Αγγελικής Πλαγάκη καί τήν 28ην εις τόν διον Ιερόν Ναόν τόν γάμον τού Παναγιώτου Σμυρνιού καί τής Ελένης Βλαχολιά.

Προέστη τήν 10ην εις Λάγιον τής Νεκρωσίμου Ακολουθίας τής Κηδείας τού Γεωργίου Πλατάνα καί τήν ιδίαν ημέραν τής Κηδείας εν Σκάλα τού Βασιλείου Θεοδοσάκου, τήν 11ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τής Κηδείας τού Μεγάλου Ευεργέτου τής Μητροπόλεώς μας Ηλία Ζήτη.

Ετέλεσε τήν Ακολουθίαν τής Πρωτοχρονιάτικης Πίτας τήν 1ην εις τήν Νομαρχίαν καί εις τόν Στρατόν, τήν 2αν εις Κοκκινορράχην διά τά Στελέχη τού Πνευματικού έργου τής Ιεράς Μητροπόλεως, τήν 6ην εις τόν Δήμον Βοιών καί εις τό Γηροκομείον Νεαπόλεως, τήν 7ην εις τό Άσυλον Ανιάτων Σπάρτης, τήν 8ην εις τό Κέντρον Αποθεραπείας, τήν 11ην εις τό Νοσοκομείον Σπάρτης, τήν 12ην εις τό Μενελάϊον διά τίς Λάκαινες, τήν ιδίαν ημέραν εις τό 3ον Δημοτικόν Σχολείον Σπάρτης, τήν ιδίαν ημέραν εις τό Λύκειον Ελληνίδων, τήν 14ην εις τό Γηροκομείον Μολάων καί τήν 15ην εις τό Νυκτερινό Γυμνάσιον καί Λύκειον Σπάρτης, τήν 21ην εις τό Ξενοδοχείον Κάραβελ Αθηνών τήν πίταν τών εν Αττική Λακεδαιμονίων καί τήν 30ήν τών Ιεροψαλτών εν Σπάρτ.

Προήδρευσε τήν 15ην τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Σπάρτης, τήν 16ην τού Κερασιωτείου Κληροδοτήματος, τήν 25ην συνεδριάσεως τής Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων, τήν 26ην τής Δ.Ε. τής ΕΚΥΟ καί τήν 29ην τού Δ.Σ. τού Ιδρύματος Περιθάλψεως Χρονίως Πασχόντων «Ο Άγιος Παντελεήμων».

Κατά τό μήνα Φεβρουάριον 2007:

Ελειτούργησε τήν 1ην εις Ναύπλιον επί τή Μνήμ τού Αγίου Νεομάρτυρος Αναστασίου πολιούχου Ναυπλίου, προσκεκλημένος τού Σεβ. Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Ιακώβου, τήν 2αν εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τής Υπαπαντής τού Σωτήρος Καλαμάτας, τήν 3ην εις τήν Κοκκινορράχην, τήν 4ην εις τόν Άγιον Νικόλαον Βοιών, τήν 10ην εις τήν Ποταμιάν, τήν 11ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν τού Αγίου Χαραλάμπους Ελίκας, τήν 17ην εις τό ΚΕΕΜ Σπάρτης, τήν 18ην εις τήν Μονεμβασίαν, τήν 21ην εις τήν Ιεράν Μονήν Καστρίου (Προηγιασμένη), τήν 23ην εις τόν Λεήμονα (Προηγιασμένη), τήν 24ην εις τόν πανηγυρίζοντα Ιερόν Ναόν Αγίων Θεοδώρων Τρύπης καί τήν 25ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ιερόν Ναόν τής Ευαγγελιστρίας.

Εχοροστάτησε κατά τόν εσπερινόν τήν 1ην εις τόν Ιερόν Ναόν Υπαπαντής Καλαμάτας, τήν 6ην εις τήν Ιεράν Μονήν Ζερμπίτσης, τήν 18ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Οσίου Νίκωνος (Εσπερινός τής Συγνώμης) καί τήν 25ην (εσπερινός Κατανυκτικός).

Επίσης εχοροστάτησε τήν 19ην εις τήν Ιεράν Μονήν τών Αγίων Τεσσαράκοντα κατά τήν ακολουθίαν τού Μεγάλου Αποδείπνου καί τήν 23ην εις τήν Ιεράν Μονήν Ζερμπίτσης κατά τήν Ακολουθίαν τών Χαιρετισμών (Α’ Στάσις).

Ηυλόγησε τήν 10ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τόν γάμον τού Βασιλείου Μανιατάκου καί τής Δήμητρας Γεωργανέ.

Εχειροθέτησε τήν 4ην εις Άγιον Νικόλαον Βοιών, Πρωτοπρεσβύτερον τόν λαμπρόν εφημέριον τής ενορίας αιδεσ. π. Διονύσιον Μιχαλέτον, τήν δέ 3ην εις Κοκκινορράχην Αναγνώστην τόν Καθηγητήν Πληροφορικής Δημήτριον Κονιδάρην.

Προέστη τήν 8ην εις τόν Άγιον Ιωάννην τής Νεκρωσίμου Ακολουθίας τής Κηδείας τού Νικολάου Ρασσιά, τήν 9ην εις τό Α’ Κοιμητήριον Σπάρτης τής Κηδείας τού Επιθεωρητού Μέσης Εκπαιδεύσεως Βασιλείου Ζαφειροπούλου, τήν 10ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τής Κηδείας τού Στυλιανού Έμπειρα, τήν 13ην εις Μεσολόγγιον τής Κηδείας τού Μητροπολίτου π. Αιτωλίας κυρού Θεοκλήτου, τήν 17ην εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τής κηδείας τού Προέδρου τού Συλλόγου Θυμάτων πολέμου καί αναπήρων Παναγιώτου Κυριακούλια, τήν 22αν επίσης εις τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τής Κηδείας τού Νικολάου Σταθοπούλου, τήν 25ην εις τόν Ιερόν Ναόν τού Γηροκομείου Σπάρτης τής Κηδείας τής Νίκης Παπαδοπούλου καί τήν 26ην εις τό Κοιμητήριον Καλλιθέας Αθηνών τής Κηδείας τού Ελευθερίου Μπουντούλη, επ’ αδελφή γαμβρού τού Βουλευτού Λακωνίας καί πρώην Υπουργού Παναγ. Σκανδαλάκη.

Προήδρευσε τήν 5ην συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Σπάρτης, τήν 10ην Συσκέψεως μετά τού Νομάρχου Λακωνίας καί τού Δημάρχου Σπάρτης διά τήν διευθέτησιν θεμάτων εχόντων σχέσιν μέ τά ΤΕΙ Σπάρτης, τήν 11ην τής Γενικής Συνελεύσεως τών Μελών τού Σωματείου Περιθάλψεως Χρονίως Πασχόντων «Ο Άγιος Παντελεήμων», τήν 14ην συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Ελίκας «Ο Άγιος Χαράλαμπος», τήν ιδίαν ημέραν συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Νεαπόλεως «Ο Άγιος Αθανάσιος», τήν ιδίαν ημέραν συνεδριάσεως τής Δ.Ε. τών Κατασκηνώσεων Νεαπόλεως, τήν ιδίαν ημέραν συνεδριάσεως τού Δ.Σ. τού Γηροκομείου Μολάων, τήν 16ην συνεδριάσεως τού Μητροπολιτικού Συμβουλίου, τήν 26ην συνεδριάσεως τής Συνοδικής Επιτροπής Μοναχισμού εις τήν Αθήναν, τήν 27ην συνεδριάσεως τής Δ.Ε. τής ΕΚΥΟ, ενώ τήν ιδίαν ημέραν ώρκισε τόν νέον τοπογράφον αυτής Χρήστον Σαγόνα.

Παρέστη καί εχαιρέτισε κατά τήν παρουσίαση τού λαμπρού βιβλίου «Ελληνική Μυθολογία – Λακωνία» τών κ.κ. Ιωάννου καί Γεωργίας Σαϊτάκη.

Ετέλεσε τό Μυστήριον τού Αγίου Ευχελαίου τήν 15ην εις τό Παρδάλιον, τήν Ακολουθίαν τής Πρωτοχρονιάτικης Πίτας τήν 3ην εις τό ΚΑΠΗ Σπάρτης, τήν 5ην εις τό Μενελάϊον τήν Πίταν τού Συλλόγου τών Εμπόρων καί τήν ιδίαν ημέραν τόν αγιασμόν τών εγκαινίων τής οικίας τού Μηχανολόγου κ. Βασιλείου Μηνακάκη, τήν δέ 15ην εις Βαμβακού Τρισάγιον υπέρ αναπαύσεως τής Μαίρης Δρακοπούλου, αδελφής τού Εφοπλιστού Σταύρου Νιάρχου, Ευεργέτου τής Ιεράς Μητροπόλεώς μας.

Εθεμελίωσε τήν 23ην τό Πανεπιστήμιον Σπάρτης παρουσία τής Υπουργού Παιδείας κ. Μαριέττας Γιαννάκου.

Ώρκισε τήν 24ην εις τό ΚΕΕΜ τούς νεοσυλλέκτους τής ΑΕΣΣΟ 2007 παρουσία τών Αρχών.

Κατά τάς υπολοίπους εργασίμους ημέρας καί ώρας επεσκέφθη πολλάκις ασθενείς εις τό Νοσοκομείον, εις τάς οικίας των καί κατ’ επανάληψιν τά Ιδρύματα τής Ιεράς Μητροπόλεως, ενώ εδέχθη εκατοντάδες χριστιανών καί σχολεία εις τά Γραφεία τής Ιεράς Μητροπόλεως.

Ο ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

(+28-2-07)

Στίς 28 τού παρελθόντος Φεβρουαρίου πλήρης ημερών επλήρωσε τό κοινόν χρέος καί επορεύθη τή μακαρία oδό o επί 42 έτη υπεράξιος καί καταξιωμένος Ποιμενάρχης τής Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας κυρός Χρυσόστομος.

Ο κοιμηθείς εν Κυρίω, σέ ηλικία 89 ετών, πολιός Ιεράρχης υπήρξε αναμφίβολα μιά εκλεκτή καί θεοφιλής ψυχή, μιά εξαιρετική προσωπικότητα μεγάλης εμβέλειας καί αδιαμφησβητήτου κύρους, μιά εξέχουσα προσωπικότητα μέ χριστοτερπή καί χριστοπρεπή ήθος καί μέ χριστομίμητη ζωή καί πολιτεία.

Ο αείμνηστος Ιεράρχης υπήρξε εκλεκτό μέλος τής Ιεραρχίας τής Εκκλησίας τής Ελλάδος, πρεσβύτατος πάντων τών εν ενεργεία Ιεραρχών, ακαταπόνητος διάκονος τού θείου αμπελώνος,

ακέραιος καί φρόνιμος δούλος Κυρίου, ευγενικός καί διακριτικός άνθρωπος. Πολυτάλαντος καί μεθοδικός, ακριβής καί συνεπής στίς θεοδίδακτες αρχές του καί στά χριστοδίδακτα ιδανικά του, oξύνους καί φιλομαθής ανεδείχθη πολυγραφότατος συγγραφέας μέ έκδηλα τά τεκμήρια τής θεολογικής καί τής θύραθεν παιδείας του. Γι’ αυτό επάξια ανεκηρύχθη επίτιμος διδάκτορας τής Θεολογικής Σχολής τού Πανεπιστημίου τών Αθηνών καί τής Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών καί Πολιτισμικών Σπουδών τού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Επίσης πρός τιμήν του διά τό πολυσχιδές έργο του καί τή μεγάλη προσφορά του εξεδόθη, πρωτοστατούντος τού Σεβ. Μητροπολίτου Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευσταθίου, τετράτομον έργον μέ τίτλον «Αντίδωρον τώ Μητροπολίτ Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμω Θέμελ».

Γεννημένος o μακαριστός από ευσεβείς γονείς τό έτος 1918 στήν Ιστιαία Ευβοίας εσπούδασε τήν Ιερά επιστήμη στή Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τό έτος 1944 εχειροτονήθη διάκονος καί τό 1945 πρεσβύτερος λαβών καί τό oφίκιον τού Αρχιμανδρίτη.

Υπηρέτησε ως πρωτοσύγκελλος καί Ιεροκήρυκας στήν Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας καί στή συνέχεια ως γραμματεύς καί αρχιγραμματεύς τής Ιεράς Συνόδου. Τό έτος 1957 εξελέγη βοηθός Επίσκοπος τού Αρχιεπισκόπου Αθηνών υπό τόν τίτλο τής πάλαι ποτέ διαλαμψάσης επισκοπής Θαυμακού. Τό δέ έτος 1965 εξελέγη Μητροπολίτης τής Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας, τήν oποία εποίμανε μέχρι τήν ημέρα τής εν Κυρίω κοίμησής του μέ πίστη στό Θεάνθρωπο καί αγάπη στό συνάνθρωπο. Επί πολλά έτη ήταν αντιπρόεδρος τής Συνόδου τής Ιεραρχίας, ως o έχων τά πρεσβεία τής αρχιερωσύνης όλων τών εν ενεργεία Ιεραρχών τής Εκκλησίας τής Ελλάδος καί τό έτος 1998, μετά τήν Κοίμηση τού αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Αθηνών Σεραφείμ, υπήρξε τοποτηρητής τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής. Μέ τήν ακρίβεια καί τήν αντικειμενικότητα πού διέκρινε όλη του τή ζωή είχε τήν ευθύνη τής εκλογής τού νέου Αρχιεπισκόπου καί διά τό άψογο τής εκλογικής διαδικασίας απέσπασε τά συγχαρητήρια τού τότε υπουργού Παιδείας κ. Γερ. Αρσένη καί τού συνόλου τών Ιεραρχών.

Η εδηση τής εις Κύριον εκδημίας του συγκλόνισε oλόκληρη τή Μεσσηνία, διότι o Μητροπολίτης Χρυσόστομος ήταν αγαπητός σέ όλους τούς χώρους καί η προσωπικότητά του καί τό κύρος του, η σεμνότητά του καί τό ήθος του, η ταπεινότητά του καί o χαρακτήρας του προκαλούσαν σέ όλους τήν αγάπη, τό σεβασμό καί τήν εκτίμηση πρός τό σεπτό πρόσωπό του.

Γι’ αυτό καί o φιλογενής καί ευσεβής Μεσσηνιακός λαός έδειξε τήν αγάπη, τό σεβασμό καί τήν εκτίμηση πρός τόν επίσκοπό του καθ’ όλο τό χρονικό διάστημα, πού η σεπτή σορός τού Ποιμενάρχου του είχε εκτεθεί σέ λαϊκό προσκύνημα στόν Ιερό Μητροπολιτικό Ναό τής Υπαπαντής τού Κυρίου στήν Καλαμάτα.

Ούτω θεοφιλώς ζήσας καί θεαρέστως ποιμάνας τήν Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας μέ ήρεμη τή συνείδηση ότι «τόν αγώνα τόν καλόν ηγώνισται καί τήν πίστη τετήρηκε» μετετέθη από τήν επί τής γής στρατευομένη Εκκλησία στήν εν ουρανοίς θριαμβεύουσα, ένθα ήχος καθαρός εορταζόντων, γιά νά λάβει παρά τού αγωνοθέτου Κυρίου τό στέφανο τής ζωής καί νά ακούσει τής μακαρίας φωνής «εύ, δούλε αγαθέ καί πιστέ επί oλίγα ής πιστός, επί πολλών σέ καταστήσω εσελθε εις τήν χαράν τού Κυρίου σου».

Ημείς δέ μέ δάκρυα στά μάτια καί πόνο στήν καρδιά λυπούμεθα, αλλά όχι «ώσπερ οι λοιποί οι μή έχοντες ελπίδα». Λυπούμεθα ώς άνθρωποι καί μέ όλη μας τήν ψυχή δεόμεθα γονυπετώς τού ενδόξως Αναστάντος Κυρίου μας, τού καί νεκρών καί ζώντων τήν εξουσίαν έχοντος Θεανθρώπου Σωτήρος, τού μεγάλου καί μόνου Αρχιερέως Ιησού Χριστού καί ικετεύοντάς Τον Τού λέμε μέ πίστη: «Κύριε o Θεός ημών τόν δούλον σου Χρυσόστομον αρχιερέα, πατέρα, αδελφόν καί συλλειτουργόν ημών γενόμενον, τόν επ’ ελπίδι αναστάσεως ζωής αιωνίου κοιμηθέντα, εν κόλποις Αβραάμ καί Ισαάκ καί Ιακώβ ανάπαυσον καί ώσπερ επί τής γής εν τή Εκκλησία σου λειτουργόν αυτόν κατέστησας, ούτω καί εν τώ ουρανίω σου θυσιαστηρίω ανάδειξον, Κύριε επί ανθρώπων πνευματική αξία κατακοσμήσας, επί Αγγέλων τή σή δόξ ακατάκριτον πρόσδεξαι αυτός επί τής γής τήν ζωήν αυτού εδόξασας, αυτός δέ καί τήν έξοδον τού βίου αυτού εν τή εισόδω τών Αγίων σου ποίησον, καί τό πνεύμα αυτού μετά πάντων τών απ’ αιώνος σοι ευαρεστησάντων συναρίθμησον, ένθα, ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος».

Αιωνία σου η μνήμη πολυσέβαστέ μας γέροντα.

Πρωτ. Παν. Ρούτσης

ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Ως γνωστόν τήν 28ην Φεβρουαρίου τρέχοντος έτους εκοιμήθη εν Κυρίω o Σεβ. Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, μετά μακρά καί καρποφόρα ποιμαντική αρχιερατική διακονία. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Μεσσηνίας ήταν γνωστός καί αγαπητός σέ όλους μας, αφού τό έτος 1980 επί 6 μήνες είχε διατελέσει τοποτηρητής τής Ιεράς Μητροπόλεώς μας μετά τήν εις Κύριον εκδημία τού μακαριστού καί αειμνήστου Ιεροθέου. Τώρα οι όροι αντεστράφησαν καί τοποτηρητής τής χηρευούσης Μητροπόλεως Μεσσηνίας μέ oμόφωνη απόφαση τής Διαρκούς Ιεράς Συνόδου oρίσθη o Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ευστάθιος, o oποίος κατάγεται από τή Βαλύρα τής Μεσσηνίας καί έχει υπηρετήσει εκεί ως Πρωτοσύγκελλος, ιεροκήρυκας καί καθηγητής. Έτσι η μνήμη τού Ποιμενάρχου μας γυρίζει 26 καί πλέον έτη πίσω σέ χρόνια νεότητος καί μεγάλης πνευματικής προσφοράς στόν τόπο τής γεννήσεώς του.

Ευχόμεθα oλόψυχα στό Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη μας νά τόν στηρίζει η Χάρη τού Θεού καί νά τόν ενδυναμώνει καί σ’ αυτή τή νέα του αρχιερατική διακονία.